WebMail
Χρήσιμοι σύνδεσμοι:
Προγράμματα Σπουδών: Προπτυχιακές Σπουδές: Περιεχόμενο Μαθημάτων:

Aναζήτηση στον ιστότοπο του "Τμήματος Βιολογίας".

studies3
studies4

Α΄ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α.  ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Η Επιστήμη της Βιολογίας - Βασικές Ιδιότητες της Ζωής (1 ώρα): Κυτταρική Βάση της Ζωής. Σχέση Δομής και λειτουργίας.

  • Προέλευση και εξέλιξη της ζωής (2 ώρες): Θεωρίες περί Προέλευσης και Εξέλιξης της ζωής. Δαρβινισμός. Θεωρία της Αβιογένεσης. Απλά οργανικά μόρια - Πολυμερή. Καταλυτικές ιδιότητες του RNA.

  • H Xημεία της Ζωής (2 ώρες): Πρωτογενή Βιομόρια: ατομικοί δεσμοί και απλά μόρια. Η βιολογική σημασία του νερού. Υδατάνθρακες, Λιπίδια, Πρωτεΐνες, Νουκλεϊκά Οξέα. Ενέργεια.

  • Ενέργεια και μεταβολισμός (2 ώρες): Μορφές ενέργειας - Μετατροπές Ενέργειας. Νόμοι Θερμοδυναμικής. Ελεύθερη ενέργεια, ΑΤΡ και κυτταρικό έργο. Ένζυμα, Ενέργεια ενεργοποίησης, Συνένζυμα και προσθετικές ομάδες. Παρεμποδιστές ενζύμων. Ρύθμιση του μεταβολισμού.

  • Ευκαρυωτικό Κύτταρο - Δομή και λειτουργία (7 ώρες): Κυτταρική θεωρία. Εισαγωγή στις μεθόδους μελέτης των κυττάρων. Δομή και Λειτουργία Μεμβρανών. Μιτοχόνδρια. Κυτταρική Αναπνοή, Χημειοσμωτική σύνθεση ΑΤΡ. Ενδοπλασματικό Δίκτυο. Σύστημα Golgi. Λυσοσώματα. Υπεροξυσώματα. Πυρήνας. Κυτταροσκελετός.

  • Κυτταρικός κύκλος και Κυτταρική Διαίρεση (2 ώρες): Μίτωση. Μείωση. Ρύθμιση κυτταρικού κύκλου.

  • Προκαρυωτικοί μικροοργανισμοί (2 ώρες): Βακτήρια - Σύζευξη Βακτηρίων. Ιοί, Λυτικός και Λυσιγονικός κύκλος. DNA και RNA φάγοι.

  • DNA, το γενετικό υλικό (2 ώρες): Δομή DNA - Αντιγραφή.

  • Από τα Νουκλεϊκά στην Πρωτεΐνη (5 ώρες): Σύνθεση RNA (Μεταγραφή). Σύνθεση Πρωτεϊνών (Μετάφραση). Γενετικός Κώδικας.

  • Μεταλλαγές (2 ώρες): Είδη Μεταλλαγών. Μεταλλαξογόνοι Παράγοντες και βλάβες στο DNA. Επιδιόρθωση DNA.

  • Εισαγωγή στη Γενετική (3 ώρες): Νόμοι του Mendel. Χρωμοσωμική Θεωρία της Κληρονομικότητας. Γενετικός Ανασυνδυασμός. Χαρτογράφηση.

  • Τεχνολογία Ανασυνδυασμένου DNA (3 ώρες): Περιοριστικές Ενδονουκλεάσες. Κλωνοποίηση. Φορείς DNA. Επιλογή μετασχηματισμένων κυττάρων. Μελέτη ανθρώπινου γονιδιώματος και Σύγχρονη Ιατρική. Θέματα Ηθικής Ασφάλειας.

  • Οικολογικά θέματα (6 ώρες): Η επιστήμη της Οικολογίας. Ιεραρχική οργάνωση των επιπέδων της οικολογικής έρευνας. Η Βιόσφαιρα. Δομή της βιοτικής συνιστώσας των οικολογικών συστημάτων. Η βιοποικιλότητα του πλανήτη Γη. Οι προσαρμογές των οργανισμών στους κύριους περιβαλλοντικούς παράγοντες (φως, θερμοκρασία, αλατότητα).

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Φωτονικό μικροσκόπιο. 2. Κυτταρική διαίρεση: Μίτωση - Μείωση. 3. Κυτταρική αναπνοή - Ζύμωση. 4. Απομόνωση DNA. 5. Oμάδες Αίματος. 6.Οικολογία: Προσαρμογές των φυτών στους περιβαλλοντικούς παράγοντες - παραδείγματα. Προσαρμογές των ζώων στους περιβαλλοντικούς παράγοντες - παραδείγματα.


Διδάσκοντες: Σ. Κουγιανού-Κουτσούκου, Επίκ. Καθηγήτρια, Π. Κόλλια, Επίκ. Καθηγήτρια, Μ. Αριανούτσου, Αναπλ. Καθηγήτρια.

Ταυτόχρονη γραπτή εξέταση μαθήματος και εργαστηρίου. Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 30% στον τελικό βαθμό του μαθήματος.

English | Αρχή της σελίδας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή (2 ώρες): Αντικείμενο, στόχοι και σημασία της Βοτανικής Επιστήμης. Στοιχεία προέλευσης και εξέλιξης των φυτικών οργανισμών. Οικονομική σημασία των φυτών. Κλάδοι της Βοτανικής.
  • Ευκαρυωτικό φυτικό κύτταρο (10 ώρες): α) Δομή και οργάνωση των ευκαρυωτικών φυτικών κυττάρων με έμφαση στα στοιχεία που τα διακρίνουν από τα ζωικά κύτταρα. β) Κυτταρικός κύκλος.
  • Εισαγωγή στη Μοριακή Βιολογία των Φυτών (2 ώρες)
  • Δομή και αναπαραγωγή (12 ώρες) Προκαρυωτικών οργανισμών (βακτηρίων, κυανοβακτηρίων), Φυκών, Μυκήτων, Λειχήνων, Βρυοφύτων, κατωτέρων Τραχεοφύτων, Γυμνοσπέρμων.
  • Ιστολογία Τραχεοφύτων (12 ώρες): Δομή, οντογένεση, διαφοροποίηση και λειτουργία επιδερμικού, παρεγχυματικού, στηρικτικού, εκκριτικού και αγωγού ιστού, καθώς και ιδιόβλαστων κυτταρικών τύπων.
  • Οργανογραφία Τραχεοφύτων (12 ώρες): Εξωτερική μορφολογία, εσωτερική οργάνωση, ανάπτυξη και λειτουργία ρίζας, βλαστού, φύλλου, άνθους, σπέρματος, καρπού και αρτιβλάστου.


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Φυτικό κύτταρο - πλαστίδια. 2. Χυμοτοπιακό σύστημα - Οσμωτικά φαινόμενα - Κυτταρικά έγκλειστα. 3. Δομή και οργάνωση κυτταρικού τοιχώματος. 4. Παρεγχυματικός και Στηρικτικός ιστός. 5. Επιδερμικός και Εκκριτικός ιστός. 6. Αγωγός ιστός. 7. Ανατομία βλαστού. 8. Ανατομία φύλλου και ρίζας. 9. Ανατομία άνθους, σπέρματος και καρπού. 10. Δομή και αναπαραγωγή προκαρυωτικών οργανισμών και μυκήτων. 11. Δομή και αναπαραγωγή φυκών. 12. Δομή και αναπαραγωγή βρυοφύτων.


Διδάσκοντες :Β. Γαλάτης Καθηγητής, Π. Αποστολάκος Αναπλ. Καθηγητής, Χ. Κατσαρός Αναπλ. Καθηγητής, Ν. Χριστοδουλάκης Αναπλ. Καθηγητής, Κ. Χαραλαμπίδης Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 50% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 6

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 5 β) Εργαστήριο 4

Α.  ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
   Καθαρισμός και ανάλυση οργανικών ενώσεων (1 ώρα)
   Σύνταξη, ταξινόμηση και ονοματολογία (2 ώρες)
   Ηλεκτρονικές θεωρίες (3 ώρες)
   Στερεοχημεία (4 ώρες)
   Ταξινόμηση αντιδραστηρίων και αντιδράσεων. Γενικοί Μηχανισμοί (4 ώρες)
   Φασματοσκοπικές μέθοδοι (3 ώρες)
   Κεκορεσμένοι αλειφατικοί υδρογονάνθρακες (1 ώρα)
   Ακόρεστοι άκυκλοι υδρογονάνθρακες (2 ώρες)
   Αλεικυκλικοί υδρογονάνθρακες και παράγωγα (2 ώρες)
   Αλκυλαλογονίδια (2 ώρες)
   Εστέρες ανόργανων οξέων (1 ώρα)
   Οργανομεταλλικές ενώσεις (1 ώρα)
   Αλκοόλες - Αιθέρες (2 ώρες)
   Καρβονυλικές ενώσεις (4 ώρες)
   Θειούχες ενώσεις - Αζωτούχες ενώσεις (5 ώρες)
   Καρβονικά οξέα και παράγωγα (3 ώρες)
   Αρωματικός χαρακτήρας (2 ώρες)
   Βενζόλιο και ομόλογα (3 ώρες)
   Αρωματικές ενώσεις με οξυγόνο και θείο (2 ώρες)
   Αζωτούχες αρωματικές ενώσεις (2 ώρες)
   Καρβονυλικές και καρβοξυλικές αρωματικές ενώσεις (3 ώρες)
   Πολυπυρηνικές αρωματικές ενώσεις - ναφθαλένιο (3 ώρες)
   Ετεροκυκλικές ενώσεις (Θειοφαίνιο, Φουράνιο, Πυρρόλιο, Ιμιδαζόλιο, Πυριμιδίνη, Κινολίνη, Πουρίνη) (4 ώρες)
   Υδατάνθρακες (4 ώρες)
   Λιπίδια (2 ώρες)
   Αμινοξέα - Πρωτεΐνες (2 ώρες)


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1.  Ποιοτική ανάλυση οργανικής ουσίας  2. Μέθοδοι διαχωρισμού και καθαρισμού των οργανικών ενώσεων  3. Καθαρισμός και διαχωρισμός υγρών σωμάτων 4. Ανίχνευση και ειδικές αντιδράσεις χαρακτηριστικών ομάδων (ανίχνευση διπλού δεσμού, αλκυλαλογονίδια, αλκοόλες) 5. Αλδεΰδες - Κετόνες - Καρβοξυλικά οξέα - υδροξυοξέα - Δικαρβονικά οξέα 6. Αμίνες - Φαινόλες - Παρασκευή ακετυλοσαλικυλικού οξέος 7. Ουρία - Πρωτεΐνες αμινοξέα 8. Υδατάνθρακες.
Διδάσκοντες: Χ. Τζουγκράκη Καθηγήτρια, Ν. Φερδερίγος Καθηγητής, Θ. Μαυρομούστακος Αναπλ. Καθηγητής.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν με ποσοστό 30% στο συνολικό βαθμό του μαθήματος. Ο εργαστηριακός βαθμός προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις

English | Αρχή της σελίδας

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Ηλεκτρονική δομή ατόμων (4 ώρες)
Περιοδικός Πίνακας Στοιχείων (4 ώρες)
Χημικός Δεσμός - Δομή μορίων (5 ώρες)
Καταστάσεις της ύλης (2 ώρες)
Χημική Θερμοδυναμική (3 ώρες)
Χημική κινητική - Μηχανισμοί αντιδράσεων (4 ώρες)
Διαλύματα (2 ώρες)
Στοιχεία οξειδοαναγωγής (4 ώρες)
Στοιχεία Φασματοσκοπίας (4 ώρες)
Μελέτη ομάδων περιοδικού πίνακα: Ομάδα οξυγόνου, άνθρακα, αζώτου. Γενικά περί στοιχείων μεταπτώσεως. Ρόλος των μεταλλικών ιόντων στα βιολογικά συστήματα. (7 ώρες)


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας στο Εργαστήριο - Μερικές στοιχειώδεις εργαστηριακές τεχνικές -Κανόνες κατά τη χρήση του ζυγού - Σφάλματα κατά τις μετρήσεις 2. Παρασκευές διαλυμάτων. Προσδιορισμός πυκνότητας διαλύματος. 3. Ποιοτική μελέτη χημικής ισορροπίας. 4. Διαλυτότης αλάτων - μελέτη γινομένου διαλυτότητας.  5. pH- ρυθμιστικά διαλύματα, pΚα. 6.   Συμπλοκομετρικές ογκομετρήσεις - Προσδιορισμός σκληρότητας νερού.  7. Θερμοχημεία. 8. Οξειδοαναγωγή- Κανονικά Δυναμικά  Οξειδοαναγωγής- εξίσωση Nernst- Νόμοι ηλεκτρολύσεως. 9. Χημική κινητική. 
Διδάσκοντες: Ι. Μαρκόπουλος Αναπλ. Καθηγητής

Ο τελικός βαθμός υπολογίζεται ως εξής: (0.5 x βαθμός μαθήματος) + (0.5 x βαθμός εργαστηρίου), όπου ο βαθμός του μαθήματος και ο βαθμός του εργαστηρίου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον πέντε (5).

Αν ο τελικός βαθμός είναι δεκαδικός αριθμός, τότε στρογγυλοποιείται προς τον αμέσως μεγαλύτερο ακέραιο αριθμό αν ο βαθμός του μαθήματος είναι μεγαλύτερος του πρακτικού ή προς τον αμέσως μικρότερο σε αντίθετη περίπτωση..

English | Αρχή της σελίδας

ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 5 β) Εργαστήριο -

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Στοιχεία Αναλυτικής Γεωμετρίας (4 ώρες): Εσωτερικό και διανυσματικό γινόμενο διανυσμάτων. Εξίσωση ευθείας. Κωνικές τομές. Στοιχεία Γεωμετρίας του τρισδιάστατου χώρου, εφαρμογές.
  • Στοιχεία Γραμμικής Άλγεβρας (4 ώρες): Πίνακες - ορίζουσες - επίλυση γραμμικών συστημάτων. Εφαρμογές.
  • Διαφορικός και Ολοκληρωτικός Λογισμός (20 ώρες): Έννοια του ορίου, ιδιότητες. Παραγωγίσιμες συναρτήσεις - Εφαρμογές του Διαφορικού Λογισμού στη μελέτη συναρτήσεων (Θεμελιώδη θεωρήματα του Διαφορικού Λογισμού, μονοτονία, ακρότατα, ασύμπτωτες, κοίλα - κυρτά, σημεία καμπής, εφαρμογές στη Γεωμετρία και Φυσική). Κανόνες του l' Hospital. Τύπος του Taylor.
  • Αόριστα ολοκληρώματα (4 ώρες): Βασικές μέθοδοι ολοκληρώσεως. Βασικές κλάσεις ολοκληρώσιμων συναρτήσεων (ρητές, τριγωνομετρικές κ.τ.λ. συναρτήσεις).
  • Το ορισμένο ολοκλήρωμα - Εφαρμογές του ορισμένου ολοκληρώματος (6 ώρες).
  • Συνήθεις διαφορικές εξισώσεις (6 ώρες). Α΄ τάξης, α' βαθμού. Διαφορικές εξισώσεις β' τάξης γραμμικές με σταθερούς συντελεστές. Εφαρμογές.
  • Συναρτήσεις πολλών μεταβλητών. Μερικές παράγωγοι. Διαφορικό (6 ώρες).

Διδάσκοντες: Α. ΚαρτσακλήςΛέκτορας.

English | Αρχή της σελίδας

B΄ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΦΥΣΙΚΗ (Υ)

Υποχρεωτικό   - Διδακτικές Μονάδες 5
Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως :   α) Μάθημα  4  β) Εργαστήριο 3


Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Το μάθημα της Φυσικής έχει σχεδιαστεί κυρίως για τους φοιτητές των Βιολογικών Επιστημών δίνοντας έμφαση σε θέματα σχετικά με βιολογικά συστήματα.  Το μάθημα συνίσταται από 5 ενότητες:
Μηχανική (10 ώρες): Έργο και Ενέργεια. Δυναμική Ενέργεια και διατήρηση της Ενέργειας. Γραμμική ορμή και κρούσεις. Περιστροφή ενός σώματος γύρω από σταθερό άξονα, κύλιση, στροφορμή και ροπή. Στατική ισορροπία και ελαστικότητα. Ταλαντώσεις. Παγκόσμια βαρυτική έλξη. Μηχανική των Ρευστών.
Κυματική - Οπτική (12 ώρες):  Κυματική κίνηση, Ακουστική, Υπέρθεση και στάσιμα κύματα, διαμήκη και εγκάρσια κύματα. Συμβολή, πόλωση-πολωτές. Ανθρώπινη φωνή, υπέρηχοι. Δείκτης διαθλάσεως, αρχή του Huygens, ανάκλαση, διάθλαση, ολική ανάκλαση οπτικές ίνες, συμβολή με δύο σχισμές και με οπτικό πλέγμα, συμφωνία, περίθλαση και ακτίνες Χ. Ολογραφία, κάτοπτρα, φακοί και σχηματισμός ειδώλων. Ισχύς φακού, Μικροσκόπιο, ορατό φάσμα, οφθαλμός.
Θερμοδυναμική (8 ώρες): Οι τέσσερις νόμοι της Θερμοδυναμικής και συγγενείς έννοιες : Μηχανικό έργο, θερμότης, εσωτερική ενέργεια, εντροπία. Στατιστική μορφή δεύτερου νόμου. Συντελεστής απόδοσης μηχανής Carnot αντλίας θερμότητας και ψυκτικών μηχανών. Ειδική θερμότητα. Νόμος Stefan και θερμογραφία. Μεταβολισμός ανθρώπου. Βασικός  μεταβολικός ρυθμός.
Ηλεκτρισμός και μαγνητισμός (8 ώρες): Ηλεκτρικά πεδία, Νόμος του Gauss, Ηλεκτρικό δυναμικό. Χωρητικότητα και διηλεκτρικά υλικά. Ρεύμα και αντίσταση. Κυκλώματα συνεχούς ρεύματος. Μαγνητικά πεδία, πηγές μαγνητικού πεδίου. Νόμος του Faraday. Επαγωγή. Κυκλώματα εναλλασσομένου ρεύματος. Ηλεκτρομαγνητικά κύματα.
Ατομική και Πυρηνική Φυσική (10 ώρες):  Κυματική φύση φωτός. Ατομικό μοντέλο Rutherford-Bohr. Θεωρία de Broglie. Αρχή αβεβαιότητας του Heisenberg. Lasers. Ακτίνες-Χ. Ατομική φύση του φωτός. Ραδιενέργεια, Χρόνος μέσης ζωής, Ενέργεια σύνδεσης, Έλλειμμα μάζας, Πυρηνικές δυνάμεις. Πυρηνικές ενεργειακές στάθμες. Ραδιενεργές διασπάσεις, σωμάτια α & β, ακτινοβολία γ. Πυρηνική σχάση & σύντηξη. Ιονίζουσα ακτινοβολία, μονάδες ακτινοβολίας, έκθεση, απορροφούμενη δόση, βιολογικά ισοδύναμη δόση.


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Υπολογισμός Εστιακής Απόστασης Φακών. 2. Μελέτη Φασματοσκοπίου πρίσματος. 3. Συμβολή δέσμης Laser με φράγμα. 4. Πολωσίμετρο : Υπολογισμός συγκέντρωσης διαλύματος σακχάρου. 5. Βαθμολογία θερμοστοιχείου (Θερμοηλεκτρικό φαινόμενο). 6. Υπολογισμός συντελεστού εσωτερικής τριβής ρευστού με τη μέθοδο μικρών σφαιρών. 7. Μελέτη εναλλασσομένων ρευμάτων με παλμογράφο. 8. Μελέτη λειτουργίας απαριθμητή Geiger - Ραδιενέργεια. 9. Μέτρηση συντελεστού επιφανειακής τάσης. 10. Μέτρηση ταχύτητας του ήχου με συσκευή Quinke.

Διδάσκοντες: Δ. Θεοδώρου Επίκ. Καθηγητής, Χ. Συμεωνίδης Λέκτορας

English | Αρχή της σελίδας

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 4

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Βασικές έννοιες χημικών ισορροπιών: Εισαγωγή στη χημική ανάλυση (1 ώρα). Διαλύματα και μονάδες συγκέντρωσης διαλυμάτων (3 ώρες). Οξέα, βάσεις, pH και ρυθμιστικά διαλύματα. Ισορροπίες συμπλόκων ιόντων. Οξειδοαναγωγικά συστήματα και ηλεκτροχημικά στοιχεία (4 ώρες).
  • Σφάλματα και στατιστική επεξεργασία αναλυτικών δεδομένων (2 ώρες).
  • Σταθμική ανάλυση (2 ώρες): Διαλυτότητα. Σχηματισμός ιζημάτων. Εισαγωγή στις σταθμικές μεθόδους.
  • Ογκομετρική ανάλυση (6 ώρες): Ογκομετρήσεις οξέων-βάσεων. Ογκομετρήσεις καθιζήσεως. Συμπλοκομετρικές ογκομετρήσεις. Οξειδοαναγωγικές ογκομετρήσεις. Ογκομετρήσεις σε μη υδατικούς διαλύτες.
  • Εισαγωγή στην ενόργανη ανάλυση. Ποτενσιομετρία (3 ώρες): Ηλεκτρόδια ενδεικτικά και αναφοράς. Εκλεκτικά ηλεκτρόδια ιόντων, αερίων, ενζύμων. Όργανα μέτρησης δυναμικού - pH. Απόλυτη ποτενσιομετρία και ποτενσιομετρικές ογκομετρήσεις. Ηλεκτρολυτικές τεχνικές: Ηλεκτροσταθμική Ανάλυση, Κουλομετρία. Βολταμμετρικές τεχνικές: Πολαρογραφία, Αμπερομετρία.
  • Οπτικές μέθοδοι αναλύσεως. Φασματοσκοπία απορροφήσεως (4 ώρες): Αρχές φασματοσκοπίας υπεριώδους - ορατού. Φασματοφωτόμετρα υπεριώδους - ορατού. Φασματοφωτομετρία υπερύθρου. Φθορισμομετρία. Χημειοφωταύγεια (Οργανολογία και αναλυτικές εφαρμογές).
  • Ατομική Φασματοφωτομετρία (Οργανολογία και αναλυτικές εφαρμογές, 3 ώρες). Φασματοσκοπία Εκπομπής: Φλογοφασματοφωτομετρία, Φασματοφωτομετρία εκπομπής με επαγωγικά συζευγμένο πλάσμα. Φασματοφωτομετρία Ατομικής Απορρόφησης.
  • Εισαγωγή στις μεθόδους διαχωρισμού (4 ώρες): Εκχύλιση. Ιονανταλλαγή. Χρωματογραφία χάρτη και Χρωματογραφία λεπτής στιβάδας. Αέρια Χρωματογραφία. Υγρή Χρωματογραφία Στήλης. Υγρή Χρωματογραφία Υψηλής Απόδοσης. Χρωματογραφία Συγγένειας. Ιοντική Χρωματογραφία. Ηλεκτροφόρηση.
  • Ειδικές Ενόργανες Τεχνικές Ανάλυσης (4 ώρες): Ενζυμική Ανάλυση. Ραδιοχημικές τεχνικές. Ανοσοπροσδιορισμοί. Φασματομετρία Μαζών. Φασματοσκοπία Πυρηνικού Μαγνητικού Συντονισμού

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1-3. Ογκομετρικές αναλύσεις: Ογκομετρικός προσδιορισμός οξικού οξέος σε ξίδι (οξυμετρία). Ογκομετρικός προσδιορισμός ασκορβικού οξέος σε υδατικά διαλύματα και δισκία βιταμίνης C (ιωδομετρία). Ογκομετρικός προσδιορισμός σκληρότητας ύδατος (συμπλοκομετρική). 4-6. Ενόργανες αναλύσεις: Διαχωρισμός και ταυτοποίηση μεταλλοϊόντων (Ni, Mn και Co ) με ανιούσα χρωματογραφία χάρτου. Φασματοφωτομετρικός προσδιορισμός σιδήρου. Ποτενσιομετρικός προσδιορισμός φθοριούχων σε υδατικό διάλυμα και σε οδοντόπαστα με εκλεκτικό ηλεκτρόδιο φθοριούχων

Διδάσκουσες: Ε. Λιανίδου Αναπλ. Καθηγήτρια, Ε. Αρχοντάκη Επίκ. Καθηγήτρια. Στις Εργαστηριακές Ασκήσεις συμμετέχουν: Ε. Μπακέας, Λέκτορας και Μ. Ντούσικου, μέλος ΕΕΔΙΠ.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν με ποσοστό 25% στο συνολικό βαθμό του μαθήματος. Στις γραπτές εξετάσεις του μαθήματος έχουν δικαίωμα συμμετοχής μόνον όσοι περάτωσαν επιτυχώς τις εργαστηριακές ασκήσεις (με βαθμό πάνω από 5 στα 10).

English | Αρχή της σελίδας

ΖΩΟΛΟΓΙΑ Ι (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή στους ζωϊκούς οργανισμούς (4 ώρες). Βασικές ιδιότητες της ζωής, η Ζωολογία ως τμήμα της Βιολογίας, η προέλευση και χημεία της ζωής, τα κύτταρα ως μονάδες της ζωής, κυτταρικός μεταβολισμός.
  • Συνέχεια και εξέλιξη των ζώων (5 ώρες). Επισκόπηση των αρχών της Γενετικής, η Δαρβινική θεωρία της εξέλιξης και οι αναθεωρήσεις της, Μικροεξέλιξη, Μακροεξέλιξη.
  • Αναπαραγωγή και ανάπτυξη (4 ώρες). Διαδικασία ωρίμανσης γεννητικών κυττάρων, αναπαραγωγικά πρότυπα, συστήματα αναπαραγωγής, γονιμοποίηση, εμβρυϊκή ανάπτυξη, ανάπτυξη Σπονδυλοζώων, ανάπτυξη οργάνων και συστημάτων.
  • Αρχιτεκτονικό πρότυπο, Ταξινομική και Φυλογένεση των ζώων (4 ώρες). Ιεραρχική οργάνωση της πολυπλοκότητας των ζώων, τύποι ιστών, σχέδια οργάνωσης του σώματος, ο Λινναίος και η Ταξινόμηση, ταξινομικοί χαρακτήρες, θεωρίες για την Ταξινομική, οι κύριες υποδιαιρέσεις του Ζωικού Βασιλείου.
  • Πρωτόζωα και τα ασπόνδυλα φύλα. Εξωτερική και εσωτερική μορφολογία, αναπαραγωγή, ανάπτυξη, ειδικές προσαρμογές και Συστηματική (28 ώρες). Αναλυτικά: Πρωτόζωα (3 ώρες), Μεσόζωα, Παράζωα, Ακτινωτά ζώα (3 ώρες), Ακοιλωματικά ζώα (2 ώρες), Ψευδοκοιλωματικά ζώα (2 ώρες), Μαλάκια (2 ώρες), Δακτυλιοσκώληκες (2 ώρες), Γενικά Αρθροπόδων, Χηληκεραιωτά (2 ώρες), Υδρόβια Γναθωτά (2 ώρες), Χερσαία Γναθωτά (6 ώρες), Ελάσσονα Πρωτοστόμια, Λοφοφόρα (2 ώρες), Εχινόδερμα (2 ώρες)

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

1. Εμβρυολογία: Μικροσκοπική παρατήρηση των σταδίων εμβρυικής ανάπτυξης αχινού. 2. Στοιχεία ιστολογίας: μικροσκοπική παρατήρηση ιστολογικών τομών επιθηλιακών, συνδετικών, μυϊκών, νευρικών ιστών. 3. Πρωτόζωα: μικροσκοπική παρατήρηση Σαρκομαστιγοφόρων, Ακροσυμπλεγματικών και Βλεφαριδοφόρων. Καλλιέργεια και παρατήρηση ζωντανών Πρωτοζώων. Χρήση χρωστικών για τον εντοπισμό κυτταρικών οργανιδίων. Συστηματική. 4. Σπόγγοι: Μικροσκοπική σκελετικών στοιχείων και μακροσκοπική παρατήρηση ολόκληρων Σπόγγων. Κνιδόζωα: Μικροσκοπική και μακροσκοπική παρατήρηση Υδροζώων, Σκυφοζώων και Ανθοζώων. Συστηματική. 5. Πλατυέλμινθες, Νηματώδεις, Δακτυλιοσκώληκες: Παρατήρηση προπλασμάτων, μακροσκοπικών και μικροσκοπικών παρασκευασμάτων, Συστηματική. Ανατομή Πολυχαίτου. 6. Μαλάκια: Μακροσκοπική παρατήρηση ομάδων Μαλακίων και Συστηματική. Ανατομή σουπιάς. 7. Χηληκεραιωτά, Χειλόποδα, Διπλόποδα. Παρατήρηση μακροσκοπικών και μικροσκοπικών παρασκευασμάτων, Συστηματική. 8. Καρκινοειδή: Ανατομία καραβίδας. 9. Καρκινοειδή και Έντομα: Παρατήρηση μακροσκοπικών και μικροσκοπικών παρασκευασμάτων, Συστηματική. 10. Έντομα: Παρατήρηση μακροσκοπικών και μικροσκοπικών παρασκευασμάτων. Εξωτερική μορφολογία εντόμων. 11. Εχινόδερμα: Παρατήρηση ομάδων Εχινοδέρμων, Συστηματική. Ανατομή αχινού. 12. Συλλογή παρατήρηση και ταξινόμηση αντιπροσώπων ασπονδύλων (πεδίο-εργαστήριο).

Διδάσκοντες:Α. Νικολαΐδου Αναπλ. Καθηγήτρια, Α. Λεγάκις  Επίκ. Καθηγητής, Μ. Θεσσαλού-Λεγάκη Επίκ. Καθηγήτρια.
Στις  εργαστηριακές ασκήσεις πλην των διδασκόντων συμμετέχουν τα μέλη Ε.Ε.ΔΙ.Π. Β. Κρικώνη-Κυρίτση και Ε. Γαλένου.  

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 40% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΗ ΦΥΤΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Βασικές έννοιες και αρχές ταξινομικής και Βιοσυστηματικής (2 ώρες):Βασικοί όροι και έννοιες. Η αναγκαιότητα της ταξινόμησης 

Η εξέλιξη της ταξινομικής (2 ώρες):Συστήματα ταξινόμησης. Κλασσικά  και σύγχρονα  συστήματα ταξινόμησης.

Πηγές ταξινομικής πληροφορίας  (6 ώρες): Δομικές πληροφορίες. Χημικές πληροφορίες. Μοριακές πληροφορίες. Οικολογικές και βιογεωγραφικές πληροφορίες.

Η ταξινομική στην πράξη  (7 ώρες):  Διαδικασία κατάταξης. Ταξινομικά εργαλεία και τρόποι εφαρμογής (κώδικες ονοματολογίας, ερμπάρια, συλλογές καλλιεργειών, τράπεζες βιολογικού υλικού, κλείδες, βάσεις δεδομένων).

Βιοποικιλότητα (5 ώρες):Εξέλιξη. Ειδογένεση  Οι μεγάλες ομάδες των φυτικών οργανισμών.

Προκαρυωτικοί οργανισμοί (4 ώρες): Ταξινομικά γνωρίσματα, αναπαραγωγή, συστηματική, φυλογένεση, οικολογία, χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι.

Ευκαρυωτικά φύκη (5 ώρες):  Ταξινομικά γνωρίσματα, αναπαραγωγή, συστηματική, φυλογένεση, οικολογία, χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι.

Μύκητες - Λειχήνες (4 ώρες):  Ταξινομικά γνωρίσματα, αναπαραγωγή, συστηματική, φυλογένεση, οικολογία, χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι.

Βρυόφυτα και Πτεριδόφυτα (5 ώρες):  Μορφολογία, αναπαραγωγή, ταξινομικά γνωρίσματα, συστηματική, φυλογένεση και οικολογία των ανώτερων ταξινομικών βαθμίδων (άθροισμα, κλάση, υποκλάση).

Σπερματόφυτα (Γυμνόσπερμα - Αγγειόσπερμα) (12 ώρες):  Μορφολογία, αναπαραγωγή, ταξινομικά γνωρίσματα, συστηματική, φυλογένεση και οικολογία των ανώτερων ταξινομικών βαθμίδων (άθροισμα, υποάθροισμα, κλάση, υποκλάση). Χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι.

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Χρήση ταξινομικών εργαλείων. 2.Προκαρυωτικοί οργανισμοί, Διάτομα, Πυρροφύκη΄. Παρατήρηση  στο μικροσκόπιο και προσδιορισμός χαρακτη-ριστικών αντιπροσώπων. 3.Χλωροφύκη, Φαιοφύκη, Ροδοφύκη.Παρατήρηση στο μικροσκόπιο και μακροσκοπικά  χαρακτηριστικών αντιπροσώπων. Προσδι-ορισμός τυπικών γενών. 4.Μύκητες, Λειχήνες.Παρατήρηση στο μικροσκόπιο και μακροσκοπικά  χαρακτηριστικών αντιπροσώπων. Προσδιορισμός τυπικών γενών. 5.Βρυόφυτα, Πτεριδόφυτα.Παρατήρηση  και προσδιορισμός χαρακτη-ριστικών αντιπροσώπων. 6.Γυμνόσπερμα Παρατήρηση  και προσδιορισμός χαρακτηριστικών αντιπροσώπων. 7. ΑγγειόσπερμαΤαξινομικά γνωρίσματα (άνθος, ταξιανθίες, καρποί). Επισκόπηση των κλάσεων  Δικοτυλήδονα-Μονοκοτυλήδονα (συγκριτική μορφολογία).Παρατήρηση και προσδιορισμός χαρακτηριστικών αντιπροσώπων, τεχνική χρήσης «κλειδών» προσδιορισμού φυτών. 8. Αγγειόσπερμα.Προσδιορισμός χαρακτηριστικών φυτών αγγειο-σπέρμων με τη χρήση κλειδών. 9.  Αγγειόσπερμα.Ο καρυότυπος ως ταξινομικό εργαλείο.

Ασκηση υπαίθρου
Συλλογή και αναγνώριση χαρακτηριστικών φυτών


Διδάσκοντες: Α. Οικονόμου-Αμίλλη Καθηγήτρια, Β. Μοντεσάντου Επίκ. Καθηγήτρια, Λ. Κουμπλή-Σοβαντζή Επίκ. Καθηγήτρια, Ε. Καψανάκη-Γκότση Λέκτορας, Α. Πανταζίδoυ Επίκ. Καθηγήτρια, Ζ. Γκόνου-Ζάγκου Επιστ. Συνεργ.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 25% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

 
  • Ιστορία της Βιοχημείας-Εφαρμογές Βιοχημείας (1 ώρα)
  • Αμινοξέα (Χημική σύσταση-Διαχωρισμός) (1 ώρα)
  • Πεπτίδια (Διαπίστωση αμινοξικής αλληλουχίας) (1 ώρα)
  • Γενικές αρχές της δομής των πρωτεϊνών (1 ώρα)
  • Πρωτοταγής-δευτεροταγής-τριτοταγής-τεταρτοταγής δομή  (3 ώρες)
  • Μέθοδοι διαχωρισμού πρωτεϊνών -Καθαρισμός - Χαρακτηρισμός πρωτεϊνών (2 ώρες)
  • Χημική φύση των ενζύμων (1 ώρα)
  • Τρόπος δράσης ενζύμων - Μηχανισμοί - Παράγοντες που επηρεάζουν την ενζυμική ενεργότητα (4 ώρες)
  • Αρχές ενζυμικής κινητικής (3 ώρες)
  • Ταξινόμηση , ονοματολογία ενζύμων (1 ώρα)
  • Μηχανισμός μοριακής δράσης Λυσοζύμης - Καρβοξυπεπτιδάσης -Ριβονουκλεάσης (4 ώρες)
  • Συνένζυμα. Προσθετικές ομάδες (2 ώρες)
  • Συνένζυμα που συμμετέχουν σε οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις (2 ώρες)
  • Μεταφορά ομάδων - Δυναμικό μεταφοράς ομάδος (2 ώρες)
  • Τριφωσφορική Αδενοσίνη σαν συνένζυμο μεταφοράς ομάδος (2 ώρες)
  • Νουκλεϊκά οξέα - Δομή και λειτουργία (3 ώρες)
  • Βιοσύνθεση δομικών λίθων νουκλεϊκών οξέων -Ρύθμιση (4 ώρες)
  • Ανασυνδυασμένο DNA - Γενετική Μηχανική - Κλωνοποίηση (2 ώρες)
  • Αντιγραφή (3 ώρες)
  • Μεταγραφή (3 ώρες)
  • Μετα - μεταγραφικός έλεγχος (2 ώρες)
  • Μετάφραση (3 ώρες)
  • Μετα - μεταφραστικός έλεγχος  (2 ώρες)

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
        1. Δείκτες - Μέτρηση pH - Παρασκευή ρυθμιστικών διαλυμάτων - Καμπύλες εξουδετέρωσης αμινοξέων. 2.   Φωτομετρία.  3.   Αμινοξέα. 4.   Πρωτεΐνες. 5.  Ένζυμα.  6.   Κινητική ενζυμικών αντιδράσεων.


Διδάσκοντες: Ε. Φραγκούλης Καθηγητής, Δ. Βασιλακοπούλου Επίκ. Καθηγήτρια.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Το εργαστήριο εξετάζεται ταυτόχρονα με το μάθημα.

English | Αρχή της σελίδας

Γ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΔΟΜΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ - ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ: Προέλευση και εξέλιξη των οργανισμών. Δομικοί λίθοι - από τα βιομόρια στα κύτταρα. Δεσμοί δομικών λίθων και βιομορίων. Κυτταρική οργάνωση. Ιστορική αναδρομή της Κυτταρικής Βιολογίας. Η θέση της Κυτταρικής Βιολογίας στις Βιοεπιστήμες. (3 ώρες)
  • Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ: Η δυναμική της κυτταρικής δομής και λειτουργίας. Δομή και λειτουργία αντιπροσωπευτικών κυτταρικών τύπων. (1 ώρα)
  • ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Φωτονική Μικροσκοπία. Ηλεκτρονική μικροσκοπία Διέλευσης και Σάρωσης. Ιστορική αναδρομή μικροσκοπίας. Ανοσοφθορισμός. Αυτοραδιογραφία. Κλασμάτωση κυττάρου. Ηλεκτροφόρηση, στύπωμα Western - χρωματογραφία. Λεκτίνες. Πληροφορική και κυτταρική βιολογία. (4 ώρες)
  • ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ - ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΠΛΟΣΤΟΙΒΑΔΕΣ: Συστατικά των βιολογικών μεμβρανών. Ρευστότητα και ρύθμιση της ρευστότητας στους οργανισμούς. Ειδική μεθοδολογία. Ιδιότητες κυτταρικών μεμβρανών. Μοντέλα για τη δομή και τη λειτουργία των μεμβρανών. Εξειδικευμένα μεμβρανικά συστήματα. (6 ώρες)
  • ΠΡΩΤΟ ΣΚΑΛΟΠΑΤΙ ΤΗΣ ΡΟΗΣ TΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ - ΕΠΙΠΕΔΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ DNA: Κωδικοποίηση, αποθήκευση - πακετάρισμα και αποκωδικοποίηση των γενετικών πληροφοριών. Πυρήνας, Πυρηνίσκος, Χρωμοσωμικά συστατικά. Πυρηνικός φάκελος, σκελετός και πυρηνικοί πόροι. (4 ώρες)
  • ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΚΑΛΟΠΑΤΙ ΤΗΣ ΡΟΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ - ΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ: Πρωτεϊνοσύνθεση. Το προκαρυωτικό ριβόσωμα. Το ευκαρυωτικό ριβόσωμα. Ο μηχανισμός της σύνθεσης των πρωτεϊνών. Παράλληλη μετάφραση ενός mRNA από πολλαπλά ριβοσώματα. (4 ώρες)
  • ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΙΔΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΜΙΤΟΧΟΝΔΡΙΑ ΚΑΙ ΧΛΩΡΟΠΛΑΣΤΕΣ: Μορφολογία, σύσταση και λειτουργία των μιτοχονδρίων. Σχέση δομής και λειτουργίας. Μορφολογία, σύσταση και λειτουργία χλωροπλαστών. Κατανομή και προέλευση των συστατικών τους. Ημιαυτονομία δομής και λειτουργίας. Ροή πληροφοριών - Μεταγραφή και μετάφραση. (2 ώρες)
  • ΟΡΓΑΝΙΔΙΑ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗΣ ΒΙΟΜΟΡΙΩΝ: ΥΠΕΡΟΞΥΣΩΜΑΤΑ - ΛΥΣΟΣΩΜΑΤΑ: Μορφολογία και λειτουργία των υπεροξυσωμάτων. Μορφολογία και λειτουργία των λυσοσωμάτων. Συμμετοχή των λυσοσωμάτων στη διαδικασία κυτταροποσίας και κυτταροφαγίας. Συμβολή των λυσοσωμάτων στην κυτταρική λειτουργία. (2 ώρες)
  • ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΙΝΙΔΙΑ - ΚΥΤΤΑΡΟΣΚΕΛΕΤΟΣ: Μικροϊνίδια. Συμμετοχή της ακτίνης στους κυτταρικούς μηχανισμούς κίνησης. Ενδιάμεσα ινίδια. Χαρακτηριστικοί τύποι, ενδοκυττάρια οργάνωση και κατανομή των ενδιάμεσων ινιδίων. Μικροσωληνίσκοι, μηχανισμός πυρήνωσης. Κέντρα Οργάνωσης (MTOC). Ο ρόλος των μικροσωληνίσκων στη μίτωση. Βλεφαρίδες και μαστίγια. Το σύστημα ακτο-μυοσίνης. Πρωτεΐνες των χονδρών και λεπτών μυϊκών ινιδίων. Αλληλεπίδραση των μυοϊνιδίων με την εξωκυττάρια ουσία. Ινίδια και κυτταρικό σχήμα. Μικρολάχνες. (4 ώρες)
  • ΑΥΤΟΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΥΠΕΡΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΟΜΕΣ - ΙΟΙ - ΦΑΓΟΙ: Συγκρότηση μακρομορίων, υπερμοριακών δομών, ιών και φάγων. Αυτοσυγκρότηση πρωτεϊνών. Αυτοσυγκρότηση των ιών και των φάγων. Ο λυτικός και λυσιγονικός κύκλος των βακτηριοφάγων. (4 ώρες)
  • ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ και συνδεση: Μορφολογική έκφραση της επικοινωνίας: Κυτταρικοί σύνδεσμοι. Σύνδεσμοι επικοινωνίας. Φραγμοσύνδεσμοι. Σύνδεσμοι κυτταρικής πρόσδεσης. Κυτταρική προσκόλληση. Χημειοτακτισμός. (4 ώρες)
  • ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΕΣ ΟΥΣΙΕΣ: Συστατικά, οργάνωση και λειτουργίες των εξωκυττάριων ουσιών. Κολλαγόνα και ελαστίνες. Γλυκοζαμινογλυκάνες και πρωτεογλυκάνες. Πρωτεΐνες εξωκυττάριας ουσίας πολλαπλής προσκόλλησης. Βασική μεμβράνη. Υπερμοριακή οργάνωση των εξωκυττάριων ουσιών. (4 ώρες)
  • ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ - ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ: Κυτταρική αύξηση και διαίρεση. Μεσόφαση. Ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου κατά τη μεσόφαση - Η εξέλιξη του κυτταρικού κύκλου και τα διακριτά σημεία ελέγχου. Ρύθμιση των σημείων ελέγχου του κυτταρικού κύκλου. Μίτωση και κυτταροκίνηση. Μηχανισμοί που ελέγχουν τη μίτωση. Μείωση. Τα στάδια των μειωτικών διαιρέσεων Ι, ΙΙ. (4 ώρες)
  • ΑΡΧΕΣ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ: Ρόλος της φωσφορυλίωσης των πρωτεϊνών στη μεταγωγή σήματος. Tαξινόμηση βιολογικών σημάτων. Αυξητικοί παράγοντες. Υποδοχέας του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα (EGFR). Ρόλος της μεταγωγής σήματος στην κυτταρική διαφοροποίηση και ανάπτυξη. (2 ώρες)

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Κλασμάτωση κυττάρου - προσδιορισμός μιτοχονδριακών ενζύμων. 2. Απομόνωση ερυθροκυτταρικών μεμβρανών - Ώσμωση. 3. Ανάλυση μεμβρανικών πρωτεϊνών με ηλεκτροφόρηση SDS πολυακρυλαμίδης. 4. Απομόνωση και παρατήρηση πολυταινικών χρωμοσωμάτων. 5. - 6. Μελέτη κυτταρικής λειτουργίας με αυτοραδιογραφία. 7. Μελέτη κυτταρικών συστατικών με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. 8. Αναγνώριση κυτταρικών συστατικών σε ηλεκτρονιογραφίες.

Διδάσκοντες:Λ.Χ. Μαργαρίτης Καθηγητής, Ι.Σ. Παπασιδέρη Αναπλ. Καθηγήτρια, Δ.Ι. Στραβοπόδης Επίκ. Καθηγητής, Ν. Μεσσήνη-Νικολάκη Λέκτορας.

 Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 30% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από εξέταση κατά την ώρα διεξαγωγής της άσκησης και από γραπτή έκθεση (ασκήσεις 7, 8).

 

English | Αρχή της σελίδας

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΙΙ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Στοιχεία Θερμοδυναμικής.                                         (2 ώρες)
  • Βασικές αρχές του ενεργειακού μεταβολισμού.         (4 ώρες)
  • Υδατάνθρακες: Χημική δομή και γενικές αντιδράσεις.(2 ώρες)
  • Γλυκόλυση.                                                                 (2 ώρες)
  • Ρύθμιση της γλυκόλυσης.                                           (2 ώρες)
  • Γλυκονεογένεση.                                                         (2 ώρες)
  • Κύκλος των φωσφορικών πεντοζών.                           (2 ώρες)
  • Αντιδράσεις μεταβολισμού απλών σακχάρων.          (2 ώρες)
  • Αντιδράσεις μεταβολισμού ολιγο- και πολυσακχαριτών. (2 ώρες)
  • Ρύθμιση του μεταβολισμού του γλυκογόνου.           (2 ώρες)
  • Κύκλος του κιτρικού οξέος.                                               (4 ώρες)
  • Μεταβολισμός αμινοξέων και πρωτεϊνών.                (6 ώρες)
  • Βιολογικές μεμβράνες.                                               (2 ώρες)
  • Μεταφορά διαμέσου των μεμβρανών.                        (2 ώρες)
  • Υποδοχείς.                                                                (2 ώρες)
  • Μεταβολισμός των λιπών.                                                (6 ώρες)
  • Αναπνευστική αλυσίδα και οξειδωτική φωσφορυλίωση. (4 ώρες)
  • Ορμόνες - Γενικές αρχές και τρόπος δράσης.(2 ώρες)
  • Γενικοί ρυθμιστικοί μηχανισμοί και αλληλεπιδράσεις στο διάμεσο μεταβολισμό.(2 ώρες).

B. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Τρανσαμίνωση - Χρωματογραφία χάρτου. 2. Προσδιορισμός χημικών συστατικών DNA. 3. Ποιοτικός προσδιορισμός μονοσακχαριτών. Υδρόλυση του αμύλου. 4. Ποσοτικός προσδιορισμός αναγωγικών σακχάρων. Προσδιορισμός του Km της β-φρουκτοφουρανοσιδάσης. 5. Υδρόλυση λιπών. 6. Μελέτη Οξειδοαναγωγικών ενζύμων.


Διδάσκοντες: Ε. Φραγκούλης Καθηγητής, Δ. Σίδερης Επίκ. Καθηγητής.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Το εργαστήριο εξετάζεται ταυτόχρονα με το μάθημα.

English | Αρχή της σελίδας

ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΙΙ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το φύλο των Χορδωτών. Εξωτερική και εσωτερική μορφολογία, αναπαραγωγή, ανάπτυξη, ειδικές προσαρμογές  και Συστηματική των ομάδων:  Γενικά περί Χορδωτών (2 ώρες), Ουροχορδωτά - Κεφαλοχορδωτά (2 ώρες), Ιχθύες (5 ώρες), Αμφίβια (4 ώρες), Ερπετά (2 ώρες), Πτηνά (2 ώρες), Θηλαστικά (4 ώρες).

Λειτουργίες των ζώων:  Στήριξη - Κίνηση (2 ώρες), Ανοσία (2 ώρες), Εσωτερικά υγρά, Αναπνοή (2 ώρες), Ομοιόσταση (2 ώρες), Νευρικός συντονισμός (2 ώρες), Χημικός συντονισμός (2 ώρες), Πέψη - Διατροφή (2 ώρες), Συμπεριφορά ζώων (2 ώρες), Βιόσφαιρα και κατανομή ζώων (2 ώρες), Οικολογία των ζώων (2 ώρες), Πανίδα της Ελλάδος (2 ώρες).

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

Σε κάθε εργαστήριο δίνονται στοιχεία Συστηματικής, χαρακτηριστικά εξωτερικής και εσωτερικής μορφολογίας (συστήματα : πεπτικό, κυκλοφορικό, γενετικό, κ.λ.π.), στοιχεία του βιολογικού κύκλου, στοιχεία Οικολογίας και στοιχεία αναγνώρισης (Κλείδες). Επίσης παρουσιάζονται οι σημαντικότεροι αντιπρόσωποι της κάθε ομάδας. 

1. Χαιτόγναθα, Ουροχορδωτά & Κεφαλοχορδωτά (ανατομή) 2. Οστεϊχθύες (ανατομή) 3. Ιχθύες (Συστηματική) 4. Αμφίβια (ανατομή) 5. Αμφίβια - Ερπετά: Συστηματική 6. Πτηνά (ανατομή) 7. Θηλαστικά (ανατομή) 8. Πτηνά - Θηλαστικά: Συστηματική 9. Δομή αισθητηρίων οργάνων.

Διδάσκοντες: Γ. Βερροιόπουλος Αναπλ. Καθηγητής, Κ. Γιαννόπουλος Επίκ. Καθηγητής, Ρ. Πολυμένη Λέκτορας, Π. Μεγαλοφώνου Λέκτορας.
Στις εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχει το μέλος  Ε.Ε.ΔΙ.Π Β. Κρικώνη-Κυρίτση.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 40% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγή (2 ώρες).
Φωτοσύνθεση (10 ώρες). 
Φωτεινές αντιδράσεις (φωτοσυνθετικές χρωστικές, φωτοσυλλεκτικά σύμπλοκα, φωτοαναπνοή - φωτοοξείδωση). Δέσμευση και αναγωγή του άνθρακα - κύκλος C3 (Rubisco, βιοχημικές αντιδράσεις, η ρύθμιση του κύκλου). Οξειδωτικός φωτοσυνθετικός κύκλος του άνθρακα - κύκλος C2. Συστήματα αύξησης της συγκέντρωσης του CO2 (υδρόβια φυτά, φωτοσύνθεση C4, μεταβολισμός οξέων τύπου Crassulaceae). Ρύθμιση της φωτοσύνθεσης (σημείο αντιστάθμισης και η επίδραση του φωτός, του CO2 και του O2, ο ρόλος της θερμοκρασίας).
Μεταβολισμός αζώτου - θείου - δευτερογενών προϊόντων (4 ώρες).
Κύκλος του αζώτου. Βιολογική δέσμευση του αζώτου. Αναγωγή των νιτρικών και ενσωμάτωση σε βιομόρια.
Πρόσληψη, μεταφορά και αφομοίωση των θειικών ιόντων, κύκλος του θείου.
Δευτερογενής μεταβολισμός και βιοτεχνολογία.
Μεταφορά και μετακίνηση νερού, ιόντων και διαλυμένων ουσιών (16 ώρες).
Δομή και ιδιότητες του νερού. Μηχανισμοί μεταφοράς του νερού σε μικρές και μεγάλες αποστάσεις - διάχυση, ώσμωση, υδατικό δυναμικό, μαζική μεταφορά. Υδατικές σχέσεις του φυτού και περιβάλλον - μετακίνηση του νερού από το έδαφος στο φυτό και από το φυτό στην ατμόσφαιρα -Διαπνοή - Καταπονήσεις.
Ανόργανη θρέψη - Πρόσληψη και μεταφορά ιόντων. Ριζόσφαιρα, Πορεία των ιόντων στη ρίζα, Μηχανισμοί μετακίνησης των ιόντων και του νερού προς και από το κύτταρο.
Μετακίνηση στο φλοίωμα και μεταφορά βιομορίων. Φόρτωση και εκφόρτωση του φλοιώματος, Μηχανισμός μετακίνησης στο φλοίωμα - μοντέλο πίεσης ροής, πλευρική μεταφορά.
Υδραυλική ανύψωση (2 ώρες).
Φυσιολογία της ανάπτυξης (12 ώρες).
Αύξηση - Διαφοροποίηση - Ανάπτυξη. Κινητική και μαθηματικά πρότυπα της αύξησης. Ρύθμιση της ανάπτυξης - φυτορμόνες (ομάδες φυτοαυξητικών ρυθμιστών και τα χαρακτηριστικά τους). Ρύθμιση της ανάπτυξης - φως (φωτομορφογένεση και φωτοτροπισμός, φυτόχρωμα και λοιποί φωτοδέκτες). Κινήσεις και βιολογικοί ρυθμοί. Φύτρωση σπερμάτων και ανάπτυξη φυταρίων. Άνθιση και φωτοπεριοδισμός. Ωρίμανση καρπών, πτώση φύλλων και γήρανση.
Φυσιολογία φυτών και διατήρηση βιοποικιλότητας (2 ώρες)
Εισαγωγή στη φυσιολογία της καταπόνησης (2 ώρες)
Εισαγωγή στη Μοριακή Φυσιολογία Φυτών (2 ώρες)

B. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Ανόργανη θρέψη φυτών. 2. Χρωστικές πλαστιδίων. 3. Φωτοσύνθεση. 4. Αναπνοή. 5. Μεταβολισμός αζώτου. 6. Διαπνοή. 7. Υδατικές σχέσεις φυτικών ιστών. 8. Φύτρωση και λήθαργος σπερμάτων. 9. Φως και ανάπτυξη. 10. Φυτοορμόνες και φυτική αύξηση. 11. Φωτοτροπισμός.

Διδάσκοντες: Κ. Γκανή - Σπυροπούλου Αναπλ. Καθηγήτρια, Κ. Θάνος Αναπλ. Καθηγητής, Κ. Γεωργίου Επίκ. Καθηγητής, Σ. Ριζοπούλου Επίκ. Καθηγήτρια, Μ.Σ. Μελετίου-Χρήστου Λέκτορας, Κ. Χαραλαμπίδης Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 50% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγή στη Βιολογική Ανθρωπολογία. Επιστήμη, Εξέλιξη και Θρησκεία. Οι Αποδείξεις της Εξέλιξης. Γενετική πληθυσμών (Μικροεξέλιξη, Εξελικτικές δυνάμεις). Η Καταγωγή και η Εξέλιξη των Ειδών. Περίληψη της Ιστορίας της Ζωής. Η Ποικιλομορφία, η Μικροεξέλιξη και η Προσαρμογή των ανθρώπινων πληθυσμών. Η Θέση μας στη Φύση. Τα Χαρακτηριστικά των Πρωτευόντων. Η Βιολογία και Συμπεριφορά των Ζώντων Πρωτευόντων. Οι Σύγχρονοι Ανθρωποειδείς Πίθηκοι. Το Ανθρώπινο Είδος. Απολίθωση και χρονολόγηση. Η Εξέλιξη των Πρωτευόντων. Η Καταγωγή του Ανθρώπου - Δίποδη βάδιση.
Ο Πρώιμος Homo (Η φυλογένεση των πρώτων ανθρωπιδών). Οι Ανθρωπίδες του Κατώτερου και Μέσου Πλειστόκαινου. Ο Αρχαϊκός Homo sapiens. Η Καταγωγή των Ανατομικά Σύγχρονων Ανθρώπων (ΑΣΑ). Οι Θεωρίες για την καταγωγή των ΑΣΑ. Ανθρώπινη Βιολογία & Πολιτισμική Αλλαγή.

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Σκελετική Βιολογία (ανατομία, ανάπτυξη ανθρώπινου σκελετού). 2. Προσδιορισμός φύλου. 3. Υπολογισμός ηλικίας θανάτου.  4. Παλαιο-δημογραφία. 5. Ανθρώπινη ποικιλομορφία Ι (βιομετρία, βιολογικές αποστάσεις). 6. Ανθρώπινη ποικιλομορφία Ι (επιγενετικά χαρακτηριστι- κά). 7. Φαινοτυπική ποικιλομορφία. 8. Δερματογλυφές. 9. Προσομοιώσεις. 10. Ανθρωπιδική δομή και λειτουργία (δίποδη βάδιση). 11. Ανατομία Πρωτευόντων. 12. Πρώιμοι Ανθρωπίδες. 13. Μεταγενέστεροι Ανθρωπίδες.
Διδάσκων: Σ. Μανώλης Επίκ. Καθηγητής.

Ο εργαστηριακός βαθμός που προκύπτει από χωριστές εξετάσεις συμμετέχει σε ποσοστό 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις εργαστηριακές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΦΥΤΩΝ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγή (2 ώρες): Στο μάθημα όταν κρίνεται απαραίτητο από το επίπεδο των γνώσεων των φοιτητών προτάσσεται εκτεταμένη ιστολογία (6-7 ώρες), η οποία αναφέρεται στα τρία συστήματα φυτικών ιστών και στους εκκριτικούς σχηματισμούς.
Ανατομία - οργανογραφία :
Ρίζα (4-5 ώρες): Οργάνωση αρχεφύτρου (θεωρίες), διαφοροποίηση ιστών, διακίνηση ορμονών, δημιουργία πλάγιων ριζών, βαρυτροπισμός, ιδιομορφίες. Περιβαλλοντικοί παράγοντες και δομή της ρίζας.
Βλαστός (7-8 ώρες): Θεώρηση της οργάνωσης του αρχεφύτρου, πρωτογενής και δευτερογενής ανάπτυξη, βαρυτροπική κάμψη, ανάλυση ξυλώματος, φλοιώματος, φυλογενετική και οικοφυσιολογική αξιολόγηση της αρχιτεκτονικής των δευτερογενών αγωγών στοιχείων. Ο βλαστός και οι περιβαλλοντικές πιέσεις.
Φύλλο (4-6  ώρες): Μεριστώματα του φύλλου και ανάπτυξη απλού και σύνθετου φύλλου, επίδραση επιδερμικών ιστών στην ανάπτυξη του οργάνου, επιδερμίδα και φωτεινή ακτινοβολία.  Μεσόφυλλο, λεπτή δομή φωτοσυνθετικών ιστών. Σχέση δομής, με το περιβάλλον. Εξατμισοδιαπνοή και φωτοσυνθετική απόδοση των τύπων του χλωρεγχύματος σε ειδικές κατηγορίες φυτών (C4, ξηρομορφή), ιδιομορφίες. Επίδρασης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, της όξινης βροχής και της ραδιενέργειας στη δομή του φύλλου.
Εκκριτικοί σχηματισμοί (2 ώρες): Η έκκριση και οι παράγοντες που την προκαλούν. Οι εκκριτικοί σχηματισμοί, τα προϊόντα τους και η σημασία τους για τη σύγχρονη ιατρική και φαρμακευτική επιστήμη.
Άνθος (4 ώρες): Δομή του άνθους, ανατομικές μεταβολές παρατηρούμενες κατά τη μετάβαση από τη βλαστητική  στην αναπαραγωγική φάση (πειραματική προσέγγιση), επίδραση της φωτοπεριόδου στην  άνθηση, γαμετογένεση. Το άνθος και το περιβάλλον.
Καρπός (2 ώρες): Ανάπτυξη καρπών και επίδραση των σπερμάτων, καμπύλες και συνθήκες αναπτύξεως, επίδραση των σπερμάτων - φυτοορμόνες - παρθενοκαρπία. Πτώση καρπών.  Περιγραφή δομής και τρόπου αυξήσεως σε αντιπροσωπευτικούς καρπούς. Ο καρπός, η παραγωγή και η βιοτεχνολογία.
Έμβρυο (1 ώρα): Γονιμοποίηση και εμβρυογένεση σε δικοτυλήδονα και μονοκοτυλήδονα φυτά, λεπτή δομή εμβρύου.
Σπέρμα (2 ώρες): Πορεία προς ωρίμανση και αντίστροφα : από το λήθαργο στη φύτρωση, μελέτη του εμβρύου και του αρτιβλάστου, αποταμιευτικοί και προστατευτικοί ιστοί - η σχέση τους με τη διάβρεξη, την αναπνοή και τη φωτεινή ακτινοβολία  στην πορεία προς τη φύτρωση. Μελέτη της δομής του σπερματικού περιβλήματος σε αντιπροσωπευτικά είδη σπερμάτων.

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Μέθοδοι στερέωσης - τεχνικές μικροφωτογράφησης. 2. Επιδερμίδα - στόματα - απομόνωση επιδερμίδας. 3. Εκκριτικοί σχηματισμοί. 4. Ανατομία ρίζας. 5. Βαρυτροπισμός 6. Ακραία μεριστώματα. 7. Ανατομία βλαστού  8. Αρχιτεκτονική δευτερογενούς ξυλώματος. 9. Ανατομία φύλλου - προσαρμογές. 10. Άνθος, μικρο- και μακρο- σποριογένεση. 11. Καρπός, σπέρμα και έμβρυο.
Διδάσκων : Ν.Σ. Χριστοδουλάκης Επίκ. Καθηγητής.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 50% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή (4 ώρες): Απολίθωμα, απολίθωση. Παλαιοϊχνολογία. Φάσεις. Σημασία των απολιθωμάτων. Παλαιοντολογικές μέθοδοι. Παλαιοντολογική χρονολόγηση των στρωμάτων. Στρωματογραφική κλίματα.
  • Παλαιοοικολογία - Ταφονομία (4 ώρες): Θεωρίες και ενδείξεις εξέλιξης. Καταγραφή των απολιθωμάτων στο γεωλογικό χρόνο. Εξαφάνιση οργανισμών.
  • Εισαγωγή στην Παλαιοντολογία των Ασπονδύλων (4 ώρες): Ποροφόρα (Σπόγγοι) - Κοιλεντερωτά (Κοράλλια). Ταξινόμηση, σκελετικά στοιχεία, παλαιοοικολογία, εξελικτικές τάσεις, στρωματογραφική εξάπλωση κυρίως στην Ελλάδα. Βραχιονόποδα. Ταξινόμηση, σκελετός, παλαιοοικολογία, εξελικτικές τάσεις, στρωματογραφική εξάπλωση κυρίως στην Ελλάδα.
  • Μαλάκια (6 ώρες): Ταξινόμηση. Πλακοφόρα - Σκαφόποδα - Γαστερόποδα: Ταξινόμηση, σκελετός, παλαιοοικολογία, εξελικτικές τάσεις, στρωματογραφική εξάπλωση κυρίως στην Ελλάδα. Κεφαλόποδα: Ναυτιλοειδή - Αμμωνιτοειδή: Ταξινόμηση, μορφολογία γραμμών ραφής, παλαιοοικολογία, εξελικτικές τάσεις, στρωματογραφική εξάπλωση κυρίως στην Ελλάδα. Βελεμνιτοειδή: Ταξινόμηση, παλαιοοικολογία, εξελικτικές τάσεις, στρωματογραφική εξάπλωση κυρίως στην Ελλάδα.
  • Εχινόδερμα (3 ώρες): Ταξινόμηση, παλαιοοικολογία, εξελικτικές τάσεις, στρωματογραφική εξάπλωση κυρίως στην Ελλάδα. Αρθρόποδα: Θυσσανόποδα. Τριλοβίτες (Ταξινόμηση, σκελετός, παλαιοοικολογία, εξελικτικές τάσεις, στρωματογραφική εξάπλωση κυρίως στην Ελλάδα). Γραπτόλιθοι: Ταξινόμηση, απολιθωμένη μορφή, παλαιοοικολογία, εξελικτικές τάσεις, στρωματογραφική εξάπλωση κυρίως στην Ελλάδα.
  • Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών (6 ώρες): Ιστορική αναδρομή (Darwin, Cuvier, Gould κ.λπ.). Μηχανισμός. Μικρο - Μακρο εξέλιξη. Εξέλιξη των Σπονδυλωτών: Ιχθείς, Αμφίβια, Ερπετά, Πτηνά, Θηλαστικά. Προέλευση, Ταξινόμηση και εξάπλωση των Σπονδυλωτών.
  • Θηλαστικά (4 ώρες): Ταξινόμηση, Εξέλιξη των Equidae, Proboscidea, Carnivora, Rodentia. MN zonation. Πανίδες Θηλαστικών στην Ελλάδα.
  • Παλαιοανθρωπολογία (3 ώρες): Πρωτεύοντα, Ανθρωποειδή, Ανθρωπίδες. Australopithecines, Homo, a. Homo sapiens, a.m. Homo sapiens.
  • Παλαιοβοτανική (5 ώρες): Εξέλιξη φυτών. Μέθοδοι μελέτης. Η απολιθωμένη χλωρίδα της Ελλάδας

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Συλλογή και επεξεργασία παλαιοντολογικού υλικού. Απολιθώματα (Παρασκευαστήριο και Μουσείο). Περιγραφή, ταξινόμηση και ονοματολογία των απολιθωμάτων. 2. Μορφολογική μελέτη απολιθωμένων Σπόγγων, Κοραλλίων, Βραχιονοπόδων, Γαστεροπόδων και Διθύρων. Γένη και είδη της Ελλάδας. 3. Μορφολογική μελέτη των Αμμωνιτοειδών, Ναυτιλοειδών και Βελεμνιτοειδών από το αρχείο απολιθωμάτων και την Ελλάδα. 4. Μορφολογική μελέτη των Eχινοδέρμων, balanus (Θυσσανόποδα), Τριλοβιτών, Γραπτολίθων. 5. Μελέτη των κρανίων και μετακρανιακών των απολιθωμένων σπονδυλωτών. Οδοντολογία θηλαστικών. Απολιθωμένες πανίδες θηλαστικών της Ελλάδας. 6. Μελέτη των κρανίων και μετακρανιακών των Πρωτευόντων και Ανθρωπιδών. 7. Μελέτη των απολιθωμένων φυτών της Ελλάδας.

Διδάσκοντες:Ε. Κοσκερίδου Λέκτορας. Στις εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχει το μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. Ν. Τσαπάρας.

Η εξέταση του υλικού των ασκήσεων γίνεται προφορικά και συνεκτιμάται συγχρόνως με την εξέταση της ύλης του μαθήματος.

English | Αρχή της σελίδας

Δ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ 

ΓΕΝΕΤΙΚΗ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 6

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 5 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
      Εισαγωγή στη Γενετική, Νόμοι Mendel, ενδιάμεση κληρονομικότητα, διασταυρώσεις ελέγχου, πολυυβριδισμός  (2 ώρες).
      Γενετική αλληλεπίδραση γονιδίων (3 ώρες): Eπιστάσεις, τροποποίηση αναλογιών, επίδραση χωρίς τροποποίηση. 
      Φυλοκαθορισμός και κληρονομικότητα φυλοσύνδετων χαρακτηριστικών (7 ώρες).
      Πολλαπλά αλληλόμορφα γονίδια, διπλασιασμός DNA (3 ώρες).
      Μεταλλαγές (7 ώρες): Μηχανισμοί δημιουργίας, τύποι μεταλλαγών, επιδιόρθωση, φαινοτυπικά αποτελέσματα.
      Επιχιασμοί (10 ώρες) : Γενετικός ανασυνδυασμός, χαρτογράφηση και χρωμοσωμικοί χάρτες, απλοειδικoί - διπλοειδικοί οργανισμοί, μηχανισμοί γενετικών ανασυνδυασμών.
      Γενετικός κώδικας (5 ώρες).
      Δομή, λειτουργία και ρύθμιση γονιδίων (12 ώρες).
      Κυτταρογενετική - χρωμοσωμικές ανωμαλίες (10 ώρες).
      Κυτταροπλασματική κληρονομικότητα (3 ώρες).
      Ποσοτική και Πληθυσμιακή Γενετική, περιβάλλον και κληρονομικότητα (8 ώρες).


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ :
1. Εισαγωγή, διάκριση αρσενικών, θηλυκών ατόμων  Δροσόφιλα, παρατήρηση μεταλλαγμένων στελεχών, θεωρητικές ασκήσεις. 2. Διασταυρώσεις πατρικών τύπων, θεωρητικές ασκήσεις. 3. Απομάκρυνση γονεϊκών τύπων, επανάληψη αποτυχημένων /μολυσμένων διασταυρώσεων.  Απλές γενετικές αναλογίες, αλληλεπιδράσεις γονιδίων (σε ρόκες καλαμποκιού). 4. Αποτελέσματα F1 γενιάς, ανάλυση, διασταυρώσεις F1xF1, συζήτηση αποτελεσμάτων. 5. Δομή χρωμοσωμάτων - χρωμοσωμικές ανωμαλίες - χρωμοσώματα ανθρώπου. 6. Αποτελέσματα F2, καταμέτρηση απογόνων, επεξεργασία αποτελεσμάτων, συζήτηση. 7. Εισαγωγή στους μύκητες και βακτήρια, τύποι μεταλλαγών. 8. Μεταλλαξογένεση σε βακτήρια και μύκητες με υπεριώδη ακτινοβολία.  Έλεγχος επιδιορθωτικών συστημάτων.  9. Καταγραφή, απομόνωση, ανακαλλιέργεια και έλεγχος μεταλλαγών. Δημιουργία μεταλλαγών ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά.  Διασταυρώσεις στελεχών Sordaria fimicola για έλεγχο διατεταγμένων τετράδων.  10. Απομόνωση μεταλλαγών ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά.  Έλεγχος μεταλλαγών αυξοτροφίας μυκήτων.  Έλεγχος σταθερότητας μεταλλαγών. 11. Αποτελέσματα διασταυρώσεως στελεχών Aspergillus nidulans.  Χαρτογράφηση με αδιάτακτες τετράδες.  Εύρεση αποστάσεων γονιδίων σε σπόρια διατεταγμένων και αδιάτακτων τετράδων. 12. Γενετική πληθυσμών. Προσδιορισμός Συχνοτήτων. Φυσική επιλογή. Θεωρητικές ασκήσεις.


Διδάσκοντες:Μ. Α. Τύπας Καθηγητής, Αικ. Κομητοπούλου Αναπλ. Καθηγήτρια, Κ. Λάμνησου Επίκ. Καθηγήτρια, Αικ. Παππά Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 30% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές  από πρακτικές εξετάσεις σε δύο προόδούς, από προφορική εξέταση και από το τετράδιο .

English | Αρχή της σελίδας

ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Δομή και ιδιότητες DNA και RNA (7 ώρες): Αποδιάταξη, αναδιάταξη και ανασύνδεση DNA. Υβριδοποίηση νουκλεϊκών οξέων. Υπερελίκωση DNA, τοποϊσομεράσες. Βακτηριακό και ευκαρυωτικό χρωμόσωμα. Νουκλεοσώματα, ενεργός χρωματίνη. Σχέση μεγέθους γονιδιώματος και πολυπλοκότητας οργανισμών. Επαναλαμβανόμενο DNA. Το γενετικό υλικό των ιών και των βακτηριοφάγων.
  • Τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA (10 ώρες): Ενδονουκλεάσες περιορισμού. Τεχνητή σύνδεση τμημάτων DNA. Χαρτογράφηση DNA με ενδονουκλεάσες περιορισμού. Κλωνοποίηση, φορείς κλωνοποίησης. Εντοπισμός και χαρακτηρισμός συγκεκριμένων αλληλουχιών DNA, ανιχνευτές, υβριδοποιήσεις τύπου Southern, Northern, κτλ Μέθοδοι προσδιορισμού της πρωτοδιάταξης DNA. Μέθοδος PCR, εφαρμογές. Ερευνητικά προγράμματα προσδιορισμού της πρωτοδιάταξης ολόκληρων γονιδιωμάτων.
  • Αντιγραφή του DNA (9 ώρες): Πρωτεϊνικοί παράγοντες και ένζυμα της αντιγραφής. Μηχανισμοί της αντιγραφής DNA στους προκαρυωτικούς και στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς. Ο μηχανισμός αντιγραφής σε DNA βακτηριοφάγους και DNA ιούς.
  • Μεταγραφή (5 ώρες): Ένζυμα της μεταγραφής. Αλληλουχίες υποκινητών. Μηχανισμός της μεταγραφής στους προκαρυωτικούς οργανισμούς. Μεταγραφική ωρίμανση. Ρυθμιστικοί μηχανισμοί.
  • Μεταγραφή στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς (7 ώρες): Ιδιαιτερότητες. Γενικά για τους παράγοντες της μεταγραφής. Μετα-μεταγραφική ωρίμανση. Γενικά για τη ρύθμιση της μεταγραφής.
  • Βιοσύνθεση πρωτεϊνών (μετάφραση) (12 ώρες): Γενετικός κώδικας, φαινόμενο της αστάθειας, καταστολή, προέλευση mRNA και εξέλιξη του γενετικού κώδικα.  Μηχανισμός της πρωτεϊνοσύνθεσης. Δομή και λειτουργικότητα των tRNA. Δομή και λειτουργικότητα των ριβοσωμάτων. Ρόλος του ριβοσωμικού RNA στην πρωτεϊνοσύνθεση.

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Απομόνωση ολικού DNA από ζωικό ιστό. 2. Απομόνωση ολικού RNA από ζωικό ιστό. 3. Μετασχηματισμός βακτηρίων με ανασυνδυασμένα πλασμίδια. 4. Απομόνωση ανασυνδυασμένου πλασμιδιακού DNA. 5. Ηλεκτροφορητική ανάλυση σε πήκτωμα αγαρόζης. 6. Χαρτογράφηση DNA με περιοριστικές ενδονουκλεάσες.
Διδάσκοντες: Ρ. ΛεκανίδουΑναπλ. Καθηγήτρια, Γ. Ροδάκης Αναπλ. Καθηγητής, Σ. Τσιτήλου Επίκ. Καθηγήτρια.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Το εργαστήριο εξετάζεται ταυτόχρονα με το μάθημα.

English | Αρχή της σελίδας

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
  

  • Εισαγωγή, σκοπός και ιστορική ανασκόπηση της Φυσιολογίας (2 ώρες).
  • Δομή και λειτουργία νευρικού συστήματος (18 ώρες): Νευρικός ιστός: νευρώνες και μικρογλοία. Νευροφυσιολογία: δυναμικό ηρεμίας, δυναμικό δράσης, μηχανισμός δημιουργίας του δυναμικού δράσης, συνάψεις, νευροδιαβιβαστές, μηχανισμός συναπτικής διαβίβασης, υποδοχείς. Ανατομικά στοιχεία και δομή του νευρικού συστήματος: Κεντρικό νευρικό σύστημα, νωτιαίος μυελός, εγκέφαλος, περιφερικό νευρικό σύστημα, αυτόνομο νευρικό σύστημα, παροχή αίματος στον εγκέφαλο, αιματοεγκεφαλικός φραγμός, εγκεφαλονωτιαίο υγρό, μεταβολισμός στον εγκέφαλο.
    Αισθητήρια όργανα: Γενικές και ειδικές αισθήσεις.
    Ανώτερες λειτουργίες του εγκεφάλου: Μνήμη, μάθηση, συνείδηση της γλώσσας και της συμπεριφοράς.
  • Ενδοκρινές σύστημα (6 ώρες): Ρυθμιστικοί μηχανισμοί, μηχανισμοί δράσης των ορμονών, υποθάλαμος, υπόφυση, περιφερικοί αδένες.
  • Κινητήριος μυς, δομή και λειτουργία (4 ώρες): ρόλος του ασβεστίου, ρυθμιστικοί μηχανισμοί, μηχανικές ιδιότητες των διαφόρων τύπων μυών, ενεργητική της μυϊκής σύσπασης.
  • Κυκλοφορικό (6 ώρες ): Δομή, ρυθμιστικοί μηχανισμοί. Αιμοδυναμική, αίμα, το κυκλοφορικό σύστημα των σπονδυλωτών.
  • Αναπνευστικό σύστημα (2 ώρες): Ρυθμιστικοί μηχανισμοί, κύριες λειτουργίες, οργάνωση του αναπνευστικού συστήματος.
  • Απεκκριτικό σύστημα των σπονδυλωτών (6 ώρες): Δομή και λειτουργία του νεφρού και του νεφρώνα. Ρύθμιση της απέκκρισης ύδατος και ιόντων.
  • Ανοσοποιητικό σύστημα (2 ώρες): Γενική οργάνωση. Όργανα και κύτταρα που διαμεσολαβούν τους ανοσολογικούς μηχανισμούς. Έμφυτη ανοσία. Ειδική ανοσία.
  • Μεταβολισμός ενέργειας (4 ώρες): Μηχανισμοί ρύθμισης, το πεπτικό σύστημα των θηλαστικών. Θρέψη και διατροφή.
  • Θερμορύθμιση (2 ώρες): Μηχανισμοί λειτουργίας ειδικής προσαρμογής


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Ιδιότητες των νεύρων. 2. Προσομοίωση νεύρων και νευρώνων. 3. Μελέτη των μηχανικών ιδιοτήτων του μυός: α) γραμμωτός μυς, β) λείος μυς. 4. Πηγή ενέργειας για τη μυϊκή σύσπαση, τα φωσφογόνα και οι κινάσες τους, γαλακτική αφυδρογονάση. 5. Επίδραση ορμονών στο γλυκογόνο του ήπατος και τη γλυκόζη του αίματος. 6. Επίδραση της στέρησης τροφής στο μεταβολισμό του ήπατος. 7. Ωσμωρύθμιση. 8. Αναπνοή. 9. Ιδιότητες του καρδιακού μυός: invivo και κατά τη διάρκεια εμποτισμού invitro. 10. Έμμορφα συστατικά του αίματος, αιμόλυση των ερυθροκυττάρων, αιματολογικές παράμετροι. 11. Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των πρωτεϊνών του πλάσματος, προσδιορισμός του όγκου του πλάσματος και του ολικού όγκου του αίματος. 12. Καμπύλη κορεσμού της αιμοσφαιρίνης. 13. Πεπτικά ένζυμα των θηλαστικών. 14. Πρόσληψη της γλυκόζης από το εντερικό τοίχωμα


Διδάσκοντες: Ισ. ΜπέηςΚαθηγητής, Αικ. Γαϊτανάκη Αναπλ. Καθηγήτρια, Σ. Ευθυμιόπουλος Αναπλ. Καθηγητής, Ε. Βαλάκος Επίκ. Καθηγητής, Π. Παπαζαφείρη Επίκ. Καθηγήτρια, Ρ. Τσιτσιλώνη Επίκ. Καθηγήτρια. Στις εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχει το μέλος Ε.Τ.Ε.Π. Δρ. Α. Μαρμάρη.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις . Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΓΕΝΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή: Η Οικολογία και το αντικείμενό της. Παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα.
  • Θεμελιώδεις έννοιες και αρχές της Οικολογίας: Ενδιαίτημα. Οικοθέση. Ανταγωνιστικός αποκλεισμός. Αρχή των εναυσματικών παραγόντων. Αρχή του ολοκοινοτικού περιβάλλοντος.
  • Η βιολογική ποικιλότητα. Τα επίπεδα της Βιολογικής ποικιλότητας. Σημασία της Βιολογικής ποικιλότητας.
  • Η αντιστοιχία των οργανισμών με το περιβάλλον τους. Αβιοτικοί παράγοντες και οργανισμοί. Γενικές έννοιες Βιογεωγραφίας.
  • Η Βιοκοινότητα: Η έννοια της βιοκοινότητας. Σύνθεση της βιοκοινότητας. Οργάνωση της βιοκοινότητας στο χώρο και στο χρόνο. Διαδοχή. Κυριαρχία - Κυρίαρχο είδος. Πολυπλοκότητα και σταθερότητα βιοκοινοτήτων. Διαβαθμίσεις. Ταξιθέτηση και ταξινόμηση βιοκοινοτήτων. Ποικιλότητα βιοκοινοτήτων.
  • Το Οικοσύστημα: Η βιοτική συνιστώσα. Η αβιοτική συνιστώσα. Μηχανισμοί ανάδρασης. Βιογεωχημικοί κύκλοι. Ανθρώπινη δραστηριότητα και διαταραχές των βιογεωχημικών κύκλων (οξίνιση του χερσαίου περιβάλλοντος, ενίσχυση του φαινομένου του θερμοκηπίου, όξινη βροχή, ευτροφισμός υδάτων.).
  • Η βιολογική ποικιλότητα της Γης.

Ι. Η ποικιλότητα των χερσαίων οικοσυστήματων της Γης: Χαρακτηριστικά των χερσαίων οικοσυστημάτων. Στρωμάτωση. Αυξητικές μορφές. Βιοτικές μορφές. Χερσαία οικοσυστήματα και εδαφολογικοί τύποι. Χερσαία οικοσυστήματα και κλιματικοί τύποι. Βροχερά δάση. Φυλλοβόλα δάση. Δάση κωνοφόρων. Σαβάνα. Εύκρατα ποολίβαδα. Έρημοι. Τούνδρα. Μεσογειακού τύπου οικοσυστήματα. Παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα στη χέρσο. Διαχείριση και προστασία των χερσαίων οικοσυστημάτων.
ΙΙ. Η ποικιλότητα των υδατικών οικοσυστήματων της Γης: Δομή και λειτουργία των οικοσυστημάτων επιφανειακών υδάτων (Λίμνες, Ρέοντα ύδατα. Υγρότοποι. Εκβολικά συστήματα. Παράκτια οικοσυστήματα). Δομή και λειτουργία θαλασσίων οικοσυστημάτων. Παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα στα υδατικά οικοσυστήματα. Διαχείριση και προστασία των υδατικών οικοσυστημάτων.

  • Βιοτεχνολογία περιβάλλοντος

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Φαινολογία φυτικών ειδών (πεδίου, διαρκείας 8 εβδομάδων - με μετρήσεις ανά 15νθήμερο). 2. Κατακόρυφη και οριζόντια οργάνωση της βλάστησης, βιοτικές μορφές φυτών (πεδίου). 3. Δομή εδάφους - τύποι οργανικού ορίζοντα (πεδίου). 4. Εκτίμηση της δραστηριότητας των αποικοδομητών (πεδίου, διαρκείας 8 εβδομάδων - με δειγματοληψίες ανά 20 ημέρες). 5. Τεχνικές δειγματοληψίας στις φυτικές κοινότητες Ι. (πεδίου). 6. Τεχνικές δειγματοληψίας στις φυτικές κοινότητες ΙΙ.(πεδίου). 7. Μέθοδοι συλλογής ασπονδύλων του εδάφους (πεδίου - εργαστηρίου ). 8. Δομή κοινοτήτων θαλασσίων φυκών (πεδίου). 9. Πρότυπο στρωμάτωσης σε θερμές μονομικτικές λίμνες (εργαστηρίου). 10. Ποικιλότητα μυκήτων εδάφους (εργαστηρίου). 11. Oι μικροοργανισμοί των σταθμών επεξεργασίας αστικών λυμάτων. 12. Εκτίμηση παραμέτρων φυτικών βιοκοινοτήτων (πεδίου).

Οι ασκήσεις πεδίου πραγματοποιούνται κατά τις προβλεπόμενες στον οδηγό σπουδών ημέρες και ώρες, αλλά κατά περίπτωση - και όπου χρειάζεται - το Σάββατο. Για όλες τις ασκήσεις παραδίδεται υποχρεωτικά έκθεση αποκλειστικά εντός 15νθημέρου από τη διεξαγωγή τους.
Διδάσκοντες: Α. Οικονόμου-Αμίλλη Καθηγήτρια, Μ. Αριανούτσου-Φαραγγιτάκη Αναπλ. Καθηγήτρια, Λ. Κουμπλή Επίκ. Καθηγήτρια, Β. Μοντεσάντου Επίκ. Καθηγήτρια, Ι. Μπίτης Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν με ποσοστό 40% στο συνολικό βαθμό του μαθήματος. Για  τον υπολογισμό του βαθμού του μαθήματος απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός στα γραπτά τόσο της θεωρίας όσο και του εργαστηρίου. Ο εργαστηριακός βαθμός προκύπτει από την αξιολόγηση εξ' ίσου, των εκθέσεων των ασκήσεων και των γραπτών εξετάσεων του εργαστηρίου. Το εργαστήριο θεωρείται ολοκληρωμένο μόνο μετά την παράδοση και των σχετικών εκθέσεων των μαθημάτων.

English | Αρχή της σελίδας

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΦΥΤΩΝ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

A. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
      Εισαγωγή (1 ώρα).
      Φυτικές ορμόνες (14 ώρες): Αυξίνες, γιββερελλίνες, κυτοκινίνες, αποσκισικό οξύ, αιθυλένιο, μπρασσινοστεροειδή, γιασμονικό οξύ, σαλικυλικό οξύ, πολυαμίνες (σύνθεση, καταβολισμός, μεταγωγή σήματος, μηχανισμός δράσης).
      Μεταβολισμός σακχάρων (7 ώρες): Μηχανισμοί ρύθμισης των μεταβολικών μονοπατιών βιοσύνθεσης ή/και καταβολισμού του αμύλου, της σακχαρόζης της κυτταρίνης και της γαλακτομαννάνης: Ο κεντρικός ρόλος των φωσφορικών εξοζών. Ισορροπία μεταξύ αμύλου και σακχαρόζης. Τροποποίηση της έκφρασης γονιδίων από σάκχαρα. Παροχή ενέργειας και αναγωγικής δύναμης για βιοσυνθετικές αντιδράσεις.
      Μεταβολισμός αζώτου (9 ώρες): Μεταβολισμός αμινοξέων, μη πρωτεϊνικά αμινοξέα, ουρεΐδια, αλληλεπιδράσεις του μεταβολισμού του αζώτου με τη φωτοσύνθεση και την αναπνοή, αποταμιευτικές πρωτεΐνες, σύνθεση αποταμιευτικών πρωτεϊνών στα σπέρματα, πρωτεϊνοσωμάτια, μεταβολισμός αποταμιευτικών πρωτεϊνών κατά τη φύτρωση των σπερμάτων, αποταμιευτικές πρωτεΐνες και διατροφή.
      Μεταβολισμός των λιπιδίων (9 ώρες): Δομή και ρόλος των φυτικών λιπιδίων, λιπαρά οξέα, βιοσύνθεση λιπαρών οξέων, λιπίδια μεμβρανών, βιοσύνθεση των λιπιδίων των μεμβρανών στα πλαστίδια και στο ενδοπλασματικό δίκτυο, επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων στη σύσταση των μεμβρανών σε λιπίδια και λιπαρά οξέα, συμμετοχή των λιπιδίων των μεμβρανών στη μετάδοση μηνυμάτων και στη φυτική άμυνα, κηροί, υμενίνη, φελλίνη, μεταβολισμός λιπιδίων κατά την ανάπτυξη των σπερμάτων, βιοσύνθεση τριγλυκεριδίων, σφαιροσωμάτια, μεταβολισμός λιπιδίων κατά τη φύτρωση των σπερμάτων, μετατροπή λιπών σε υδατάνθρακες, φυτικά λιπίδια και βιομηχανικές εφαρμογές, βελτίωση της ποιότητας των φυτικών λιπιδίων.
      Δευτερογενής μεταβολισμός (7 ώρες): Εισαγωγή, Τερπενοειδή, Αλκαλοειδή, Φαινυλοπροπανοειδή -βιοσυνθετικά μονοπάτια. Βιοτεχνολογικές εφαρμογές. Βιοσύνθεση δευτερογενών μεταβολιτών ως απόκριση αβιοτικών (οξειδωτική καταπόνηση -βαρέα μέταλλα, υπεριώδης ακτινοβολία, τραυματισμός) καταπονήσειων.
      Μεταβολισμός και φυτοπαθολογία (3 ώρες).

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Δράση του γιββερελλινικού οξέος (GA3) στη σύνθεση της α-αμυλάσης στα κύτταρα της αλευρόνης σπερμάτων σιταριού (Triticum aestivum var. capeiti). Ο ρόλος του απσισικού οξέος (ΑΒΑ). 2. Ενεργότητα της α-γλακτοζιδάσης και περιεκτικότητα της γαλακτομαννάνης του ενδοσπερμίου της Trigonella foenum-graecum L. (τριγωνίσκος) στα διάφορα στάδια της ανάπτυξης του αρτιβλάστου. 3. Ποσοτικός προσδιορισμός της σακαχαρόζης και των αναγωγικών σακχάρων του εμβρύου  τριγωνίσκου στα διάφορα στάδια της ανάπτυξης του αρτιβλάστου. 4. Προσδιορισμός αζώτου κατά την ανάπτυξη των φύλλων του φυτού Laurus nobilis L. (κν. Δάφνη). 5. Μεταβολισμός αποταμιευτικών λιπών κατά τη φύτρωση των σπερμάτων και την ανάπτυξη των αρτιβλάστων του φυτού Citrullus lanatus (κν. καρπούζι). 6. Ανάλυση αιθερίων ελαίων από τα φύλλα του φυτού Laurus nobilis L. (κν. Δάφνη).


Διδάσκοντες: Κ. Γκανή - Σπυροπούλου Αναπλ. Καθηγήτρια, Σ. Μελετίου - Χρήστου Λέκτορας, Κ. Χαραλαμπίδης Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 50% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις . Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις. Εφ' όσον δίνονται Σεμινάρια ο βαθμός τους θα συμμετέχει σε ποσοστό 15%

English | Αρχή της σελίδας

ΒΙΟΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 3

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
      Βασικές έννοιες και Θεωρήματα των Πιθανοτήτων (ενδεχόμενα, τυχαίες μεταβλητές, (τ.μ.), κατανομές  τ.μ. και παράμετροι αυτών) (7 ώρες).
      Στοιχεία Περιγραφικής Στατιστικής (πληθυσμός, μέση τιμή, διασπορά, διάμεσος, ποσοστιαία σημεία, γραφικές παραστάσεις)  (7 ώρες).
      Εκτίμηση, 'Έλεγχοι υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης για τις βασικές παραμέτρους ενός πληθυσμού  (7 ώρες).
      Γραμμική παλινδρόμηση  (6 ώρες).
      Δυνατότητα Εφαρμογών με χρήση Ηλεκτρονικού Υπολογιστή     (12 ώρες).

Διδάσκοντες:Φ. Σιάννης Λέκτορας.

English | Αρχή της σελίδας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ - ΘΕΩΡΙΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 3

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 2 β) Πρακτική Άσκηση 3

 

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Α. Εισαγωγή στις Επιστήμες της Αγωγής (διασάφηση βασικών εννοιών, αντικείμενο μεθοδολογίας, κλάδοι της Παιδαγωγικής). Εξέλιξη της Παιδαγωγικής σκέψης κατά τους τελευταίους αιώνες. Σύγχρονες τάσεις της εκπαίδευσης. Παγκοσμιοποίηση και Εκπαίδευση.

Β. Θεωρίες μάθησης. Συνοπτική εξέταση των κυριότερων θεωριών μάθησης και των παιδαγωγικών τους εφαρμογών (συμπεριφορικές θεωρίες, θεωρίες εκπροσώπων της Γνωστικής Ψυχολογίας (Piaget, Bruner, Vygotsky κ.ά.), θεωρίες των Μορφολογικών Ψυχολόγων, Ανθρωποκεντρικές θεωρίες (Rogers, Maslow κ.ά.) κ.τ.λ.). Μεταφορά μάθησης. Παράγοντες μάθησης.

Γ. Διδακτική μεθοδολογία. Γενικοί σκοποί και στόχοι της διδασκαλίας. Διδακτικές Αρχές. Μέθοδοι και μορφές διδασκαλίας. Πορεία διδασκαλίας. Διδακτικά μέσα. Αξιολόγηση της διδασκαλίας.

Δ. Πρακτική άσκηση. Παρακολούθηση διδασκαλιών σε σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Σύνταξη πρωτοκόλλων παρατήρησης

Διδάσκοντες:Μ. Κασσωτάκης, Καθηγητής.

English | Αρχή της σελίδας

E΄ ΕΞΑΜΗΝΟ 

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

A. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
   Οργάνωση των πληθυσμών (4 ώρες): Οι ιδιότητες του πληθυσμού. Χωροδιάταξη. Συνάφεια.  Ποικιλότητα.  Κοινωνική οργάνωση.  Διασπορά.
   Δομή των πληθυσμών (4 ώρες): Μέγεθος πληθυσμού - πυκνότητα.
   Αύξηση των πληθυσμών (10 ώρες): Βιοτικό δυναμικό.  Ενδογενής ρυθμός αύξησης.  Πίνακες ζωής. Κατανομή ηλικιών. Μαθηματικές προσεγγίσεις.
   Αλληλεπιδράσεις πληθυσμών (12 ώρες): Ανταγωνισμός.  Θήρευση. Σχέσεις αμοιβαιότητας.  Μαθηματικές προσεγγίσεις.
   Ρύθμιση πληθυσμών (2 ώρες):  Ταλαντώσεις του μεγέθους του πληθυσμού.  Παράγοντες ρύθμισης του μεγέθους του πληθυσμού.  Πυκνοεξαρτώμενη και πυκνοανεξάρτητη ρύθμιση.  Αυτορρύθμιση πληθυσμού.
   Εξέλιξη των πληθυσμών (4 ώρες):  Εξελικτικές διαδικασίες επαγόμενες από τις αλληλεπιδράσεις των πληθυσμών. Εξελικτικές διαδικασίες, ποικιλότητα και σταθερότητα των πληθυσμών.
   Ανθρώπινοι πληθυσμοί ( 8 ώρες): Δομή των ανθρώπινων πληθυσμών.  Αύξηση των ανθρώπινων πληθυσμών. Αλληλεπιδράσεις των ανθρώπινων πληθυσμών με το περιβάλλον

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Χωροδιάταξη φυτικών πληθυσμών (πεδίου). 2. Διαειδικός ανταγωνισμός φυτών (εργαστηριακή, με διάρκεια 8 εβδομάδων - με εβδομαδιαίες μετρήσεις). 3. Ενδοειδικός ανταγωνισμός δασικών ειδών (πεδίου) 4. Οργάνωση βιοκοινοτήτων εδαφικών ασπόνδυλων Ι. συχνότητα, αφθονία, χωρική κατανομή (πεδίου - εργαστηρίου). 5. Οργάνωση βιοκοινοτήτων εδαφικών ασπονδύλων ΙΙ. ποικιλότητα, δείκτης ομοιότητας (πεδίου - εργαστηρίου). 6. Βιοτικές αλληλεπιδράσεις μυκήτων (εργαστηρίου). 7. Εργαστηριακή μελέτη αύξησης πληθυσμών καρκινοειδούς (εργαστηρίου). 8. Θήρευση σε εργαστηριακούς πληθυσμούς μικροφυκών (εργαστηρίου)

.
Οι ασκήσεις πεδίου πραγματοποιούνται κατά τις προβλεπόμενες στον οδηγό σπουδών ημέρες και ώρες, αλλά κατά περίπτωση - και όπου χρειάζεται - το Σάββατο.  Για όλες τις ασκήσεις παραδίδεται υποχρεωτικά έκθεση αποκλειστικά εντός 15νθημέρου από τη διεξαγωγή  τους.
Διδάσκοντες :Μ. Αριανούτσου-Φαραγγιτάκη Αναπλ. Καθηγήτρια, Δ. Δανιηλίδης Επίκ. Καθηγητής, Ι. Μπίτης Λέκτορας, Α. Παρμακέλης Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν με ποσοστό 40% στο συνολικό βαθμό του μαθήματος Για τον υπολογισμό του βαθμού του μαθήματος απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός στα γραπτά τόσο της θεωρίας όσο και του εργαστηρίου. Ο εργαστηριακός βαθμός προκύπτει από την αξιολόγηση εξ' ίσου, των εκθέσεων των ασκήσεων και των γραπτών εξετάσεων του εργαστηρίου. Το εργαστήριο θεωρείται ολοκληρωμένο μόνο μετά την παράδοση και  των σχετικών εκθέσεων των μαθημάτων. Δίνονται Σεμινάρια που συμμετέχουν με ποσοστό 10% επί του τελικού βαθμού του μαθήματος.

English | Αρχή της σελίδας

ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Εισαγωγή (10 ώρες): Μικροοργανισμοί. Μικροβιολογία και Μικροβιολόγοι. Σύντομη ιστορική εξέλιξη της Μικροβιολογίας.  Η συμβολή των μικροοργανισμών στον πλανήτη Γη,  Στοιχειώδης βιοχημεία του μικροβιακού κυττάρου.  Η εξέλιξη των μικροοργανισμών και η θέση τους στον έμβιο κόσμο. Ταξινόμηση των μικροοργανισμών. Μικροβιακό κύτταρο (Προκαρυωτικό και Ευκαρυωτικό). Διαφοροποίηση.
2. Η βιολογία των Ιών και Πλασμιδίων (8 ώρες): Γενικά περί ιών και Πλασμιδίων. Πλασμίδια Βακτηρίων και Μυκήτων.  Ιοί βακτηρίων: Βακτηριοφάγοι ή Φάγοι. Φυτικοί ιοί. Ζωικοί ιοί. Συσχέτιση ιών και πλασμιδίων και άλλων μετακινούμενων γενετικών στοιχείων - Ογκογόνοι ιοί. Ταξινόμηση των ιών. Ιοειδή.
3. Μικροβιακή θρέψη (Στοιχεία βιοχημείας και μεταβολισμού των μικροοργανισμών) (4 ώρες): Περί θρεπτικών απαιτήσεων των μικρο-οργανισμών. Κατηγορίες μικροοργανισμών ανάλογα με τον τρόπο θρέψης τους. Μικροβιολογικά θρεπτικά υποστρώματα.
4. Η μικροβιακή αύξηση και η κινητική της (8 ώρες): Εισαγωγή, Μικροβιακή αύξηση σε κλειστό περιβάλλον, Μικροβιακή αύξηση σε ανοικτό περιβάλλον-Συνεχής καλλιέργεια.
5. Μικροβιακή καλλιέργεια (2 ώρες): Εξειδικευμένες μικροβιακές τεχνικές για την καλλιέργεια των μικροοργανισμών στο εργαστήριο, Εκτίμηση του μικροβιακού πληθυσμού.
6. Έλεγχος της Μικροβιακής αύξησης - Επίδραση φυσικοχημικών παραγόντων στη μικροβιακή αύξηση (4 ώρες): Η έννοια του μικροβιακού ελέγχου. Γενική εκτίμηση περί συνθηκών περιβάλλοντος των μικροοργανισμών.  Η επίδραση της θερμοκρασίας στην μικροβιακή αύξηση. Η επίδραση της οξύτητας και αλκαλικότητας στη μικροβιακή αύξηση (pH).  Υδατοπεριεκτικότητα περιβάλλοντος.
7. Μικροοργανισμοί και περιβάλλον - Βιογεωχημικοί κύκλοι στοιχείων (6 ώρες): Συμβιωτικές σχέσεις μικροοργανισμών.  Ριζόσφαιρα.  Μυκόρριζα. Δέσμευση αζώτου.  Παθογόνοι μικροοργανισμοί. Κύκλοι του άνθρακα, υδρογόνου και οξυγόνου, Κύκλοι αζώτου, θείου, φωσφόρου, σιδήρου και άλλων στοιχείων.
8. Βιοποικιλότητα των μικροοργανισμών (4 ώρες): Βακτήρια, Αρχαία και Ευκαρυωτικοί οργανισμοί: Μικροβιακή ταξινόμηση και φυλογένεση.  Προκαρυωτικοί οργανισμοί.  Ευκαρυωτικοί οργανισμοί.

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΚΗΣΕΩΝ

1. Μικροβιολογικά θρεπτικά υποστρώματα - Ασηπτικές μέθοδοι εργασίας -Αποστείρωση. 2. Εμβόλιο-Μέθοδοι εμβολιασμού. 3. Απομόνωση μικροοργανισμού σε καθαρή καλλιέργεια. 4. Εκτίμηση των παραμέτρων μέτρησης του μικροβιακού πληθυσμού. 5. Εκτίμηση μικροβιακής αύξησης σε κλειστό σύστημα καλλιέργειας (batch culture). 6.  Επίδραση της θερμοκρασίας και του pH στη μικροβιακή αύξηση. 7.  Ελεγχος της μικροβιακής αύξησης - Αντιμικροβιακοί παράγοντες. 8. Προσδιορισμός της μεταβολικής δραστηριότητας του εδαφικού μικροβιακού πληθυσμού-Ειδική ενεργότητα φωσφατάσης.   9. Μικροβιολογία εδάφους-Κύκλος Αζώτου. 10. Μικροβιολογία τροφίμων: ποιοτικός και ποσοτικός έλεγχος του γάλακτος   11. Ταυτοποίηση βακτηρίων-ζυμών 12. Ταυτοποίηση Νηματοειδών μυκήτων

Διδάσκοντες: Α. Καραγκούνη-Κύρτσου Αναπλ. Καθηγήτρια, Γ. Διαλλινάς Επίκ. Καθηγητής, Δ. Χατζηνικολάου Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις βαθμολογούνται ανεξάρτητα από το μάθημα,  συμμετέχουν κατά 30%  στον τελικό βαθμό και εξετάζονται ταυτόχρονα με το μάθημα αλλά με ξεχωριστές ερωτήσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στο μάθημα και στις ασκήσεις.

 

English | Αρχή της σελίδας

ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Eισαγωγή-Επισκόπηση του ανοσοποιητικού συστήματος-Φυσική ανοσία, Επίκτητη ανοσία (3 ώρες)

  • Κύτταρα και όργανα του ανοσοποιητικού συστήματος (2 ώρες)
  • Αντιγόνα (1 ώρα)
  • Αντισώματα: Δομή και λειτουργία, υβριδώματα και μονοκλωνικά αντισώματα (3 ώρες)
  • Αλληλεπιδράσεις αντιγόνου-αντισώματος: Αρχές και εφαρμογές (1 ώρα)
  • Μείζον σύμπλεγμα ιστοσυμβατότητας (1 ώρα)
  • Επεξεργασία και παρουσίαση αντιγόνου (2 ώρες)
  • Υποδοχέας Τ κυττάρων (2 ώρες)
  • Ωρίμανση, ενεργοποίηση και διαφοροποίηση Τ κυττάρων (2 ώρες)
  • Παραγωγή, ενεργοποίηση και διαφοροποίηση Β κυττάρων (3 ώρες)
  • Κυτταροκίνες (1 ώρα)
  • Το σύστημα του συμπληρώματος (2 ώρες)
  • Κυτταρομεσολαβητική ανοσία (2 ώρες)
  • Μετανάστευση λευκοκυττάρων και φλεγμονή (2 ώρες)
  • Αντιδράσεις υπερευαισθησίας (2 ώρες)
  • Η ανοσολογική απόκριση στις λοιμώξεις - Εμβόλια (1 ώρα)
  • AIDS και άλλες ανοσοανεπάρκειες (3 ώρες)
  • Αυτοανοσία (2 ώρες)
  • Ανοσολογία των μεταμοσχεύσεων (1 ώρα)
  • Καρκίνος και ανοσοποιητικό σύστημα (2 ώρες)
  • Πειραματικά συστήματα (1 ώρα)


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

1. Μελέτη των οργάνων και κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος θηλαστικών. 2. Απομόνωση και ταυτοποίηση των ανοσοσφαιρινών. 3. Απομόνωση και ταυτοποίηση κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. 4. Ανοσοκατακρήμνιση. 5. Ανοσοδιάχυση - Ανοσοκαθήλωση. 6. Ανοσοηλεκτροφόρηση. 7. Ανοσοενζυμική δοκιμασία ELISA. 8. In vitro δοκιμασία κυτταροτοξικότητας. 9. Αιμοσυγκόλληση. 10. Αιμολυτικό συμπλήρωμα. 11. Κυτταρομετρία ροής. 12. Ανοσοδοκιμασία Western blot. 13. Μικτή λεμφοκυτταρική αντίδραση (MLR). 14. Ραδιοανοσοδοκιμασία (RIA)

Διδάσκοντες:Αικ. Γαϊτανάκη Αναπλ. Καθηγήτρια, Σ. Ευθυμιόπουλος Αναπλ. Καθηγητής, Π. Παπαζαφείρη Επίκ. Καθηγήτρια, Ρ. Τσιτσιλώνη Επίκ. Καθηγήτρια. Στις εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχει το μέλος Ε.Τ.Ε.Π. Δρ. Α. Μαρμάρη.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΙΚΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 2

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή (2 ώρες): Υπομικροσκοπική δομή του φυτικού κυττάρου. Πρότυπα οργάνωσης φυτικών κυττάρων, εξέλιξη, αποκλίσεις κατά την εξέλιξη. Μέθοδοι μελέτης της δομής και της λειτουργίας του φυτικού κυττάρου.
  • Εξωτερική επιφάνεια του φυτικού κυττάρου (6 ώρες): α) Βιογένεση, φυσικές και χημικές ιδιότητες του κυτταρικού τοιχώματος, μεταβολές του τοιχώματος κατά την αύξηση και τη διαφοροποίηση β) Πλασμαλήμμα γ) Εξειδικευμένα σύμπλοκα τοιχώματος - πλασμαλήμματος, πλασμοδέσμες.
  • Κυτταροσκελετός (6 ώρες): Εξάπλωση, δομή, χημική σύσταση, μοριακή συγκρότηση, πολυμερισμός, οργάνωση και δραστηριότητες μικροσωληνίσκων και κυτοπλασματικών μικρονηματίων (ινιδίων ακτίνης). Άλλες πρωτεΐνες που συνδέονται με τον κυτταροσκελετό.
  • Πλαστίδια (6 ώρες): α) Χλωροπλάστες (αρχιτεκτονική, υπομικροσκοπική δομή, μοριακή οργάνωση, προέλευση και λειτουργία θυλακοειδών, κατανομή φωτοσυστημάτων, πλαστιδιακό DNA, πλαστιδιακά ριβοσωμάτια, χλωροπλάστες C4 φυτών, χλωροπλάστες φυκών). β) Υπομικροσκοπική οργάνωση και λειτουργία άλλων κατηγοριών πλαστιδίων. γ) Αυτονομία, διπλασιασμός, προέλευση πλαστιδίων.
  • Μικροσωμάτια (2 ώρες): Δομή, χημική σύσταση, προέλευση, ανάπτυξη, λειτουργίες.
  • Χυμοτοπιακό σύστημα (2 ώρες): Οργάνωση, προέλευση, ανάπτυξη, λειτουργίες.
  • Ενδομεμβρανώδες σύστημα (4 ώρες): Οργάνωση, προέλευση και δραστηριότητα.
  • Μιτωτική συσκευή (6 ώρες): Οργάνωση και εξέλιξη μιτωτικής συσκευής στα φυτά. Μηχανισμοί κίνησης των χρωμοσωμάτων.
  • Κυτοκινητική συσκευή (3 ώρες): Οργάνωση και εξέλιξη κυτοκινητικής συσκευής, προκαθορισμός του επιπέδου κυτταροδιαίρεσης.
  • Πολικότητα. Κύτταρα με κορυφαία αύξηση. (2 ώρες).


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
Μελέτη με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο:
1. Της οργάνωσης μεριστωματικών ευκαρυωτικών κυττάρων.
2. Της οργάνωσης της φωτοσυνθετικής συσκευής των ανωτέρων φυτών.
3. Της οργάνωσης της φωτοσυνθετικής συσκευής των κατωτέρων φυτών.
4. Της οργάνωσης της μιτωτικής και κυτοκινητικής συσκευής των ανωτέρων φυτών.
5. Της οργάνωση της μιτωτικής και κυτοκινητικής συσκευής των κατωτέρων φυτών


Διδάσκοντες: Β. Γαλάτης Καθηγητής, Π. Αποστολάκος Αναπλ. Καθηγητής, Χ. Κατσαρός Αναπλ. Καθηγητής.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 30% στον τελικό βαθμό του μαθήματος.

Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις . Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις

English | Αρχή της σελίδας

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Μοριακοί μηχανισμοί δημιουργίας και επιδιόρθωσης μεταλλαγών (8 ώρες): Bλάβες του DNA: Μηχανισμοί δημιουργίας αυτόματων μεταλλαγών, ρόλος των DNA πολυμερασών, αποπουρίνωση-αποπυριμιδίνωση, περιβαλλοντικοί μεταλλαξιγόνοι παράγοντες.
  • Μοριακοί μηχανισμοί επιδιόρθωσης βλαβών του DNA: Χημικοί μεταλλαξιγόνοι παράγοντες, φωτοεπιδιόρθωση, επιδιόρθωση βλαβών από αλκυλιωτικούς παράγοντες, ρόλος γλυκοζυλασών, ρόλος ΑΡ-ενδονουκλεασών, μηχανισμοί εκτομής βλαβών, επιδιόρθωση μέσω γενετικού ανασυνδυασμού, επιδιόρθωση μέσω του συστήματος SOS.
  • Μεταθετά στοιχεία (4 ώρες): Προκαρυωτικά και ευκαρυωτικά μεταθετά στοιχεία, μοριακοί μηχανισμοί μετάθεσης, μηχανισμοί διπλασιασμού και ρύθμισης, Τn5-Τn10-Μu ως παραδείγματα προκαρυωτικών μεταθετών στοιχείων, μεταθετά στοιχεία καλαμποκιού και δροσόφιλας ως παραδείγματα ευκαρυωτικών συστημάτων, ρετροϊοί και ρετροτρανσπόσονς, αλληλουχίες LINE και SHINE.
  • Εξωχρωμοσωμική κληρονομικότητα σε μικροοργανισμούς και φυτά, χλωροπλαστικό και μιτοχονδριακό DNA (8 ώρες): Μέθοδοι εντοπισμού εξωχρωμοσωμικής κληρονομικότητας, μητρική επίδραση, δημιουργία και απομόνωση μιτοχονδριακών ή/και χλωροπλαστικών μεταλλαγών, δομή-λειτουργία-οργάνωση mtDNA και ctDNA γονιδιωμάτων, χαρτογράφηση κυκλικών γονιδιωμάτων, φυσικά συστήματα γενετικού ανασυνδυασμού mtDNA μικροοργανισμών, χρησιμότητα mtDNA σε πληθυσμιακές μελέτες, μοριακή ταυτοποίηση (RFLPs) και φυλογένεση με χρήση mtDNA γονιδίων ή ολόκληρου του mtDNA γονιδιώματος, θεωρίες ενδοσυμβίωσης.
  • Μετασχηματισμός (6 ώρες): Κινητική βακτηριακού μετασχηματισμού, δεκτικότητα κυττάρων, τύχη του DNA κατά τον μετασχηματισμό, μοριακοί μηχανισμοί μετασχηματισμού, μετασχηματισμός μυκήτων, γενετική χαρτογράφηση μέσω μετασχηματισμού.
  • Σύζευξη - Πλασμίδια (10 ώρες): Σύζευξη στο βακτήριο Escherichia coli, το παράδειγμα και η ιστορία του πλασμιδίου F, τα στελέχη F+, F-, F'και Hfr. Μοριακοί μηχανισμοί της μεταφοράς DNA μέσω σύζευξης. Ρόλος πλασμιδίων, τύποι πλασμιδίων, ομοιότητες και διαφορές στη δομή και οργάνωση των πλασμιδίων, συζευκτική ασυμβατότητα. Καταβολικά πλασμίδια, R-τύπου πλασμίδια, καταστολή-αποκαταστολή συζευκτικότητας, επιβοηθούμενη σύζευξη, χαρτογράφηση γενετικού υλικού, κατασκευή-βελτίωση στελεχών.
  • Μεταγωγή (6 ώρες): Μεταγωγικοί φάγοι, γενικευμένη-εξειδικευμένη-εκτρωτική μεταγωγή, το παράδειγμα του φάγου λ, δομή-λειτουργία-οργάνωση του φάγου λ, η γενετική βάση της λυσιγονίας, μοριακοί μηχανισμοί ανοσίας σε μόλυνση φάγων, χαρτογράφηση με τη βοήθεια φάγων, ρόλος των βοηθητικών φάγων λ, είσοδος φάγων στο χρωμοσωμικό υλικό του ξενιστή και διακοπή λειτουργίας γονιδίων, κατασκευή-βελτίωση στελεχών.
  • Δημιουργία και σύντηξη πρωτοπλαστών (2 ώρες): Ενζυμική απομάκρυνση κυτταρικών τοιχωμάτων μικροοργανισμών, επαγόμενη σύντηξη πρωτοπλαστών, ηλεκτροδιάταση.
  • Γενετική Μηχανική (8 ώρες): Απομόνωση συνολικού DNA από κύτταρα ευκαρυωτικών και προκαρυωτικών οργανισμών, απομόνωση πλασμιδιακού, φαγικού και ιϊκού DNA. Τεμαχισμός του DNA με μηχανικούς και ενζυμικούς τρόπους - περιοριστικές ενδονουκλεάσες (τροποποιητικές μεθυλτρανσφεράσες) και χρήσεις αυτών. Κλωνοποίηση τμημάτων DNA σε φορείς όπως πλασμίδια, φάγους, κοσμίδια, ΒΑCs, YACs - μετασχηματισμός κυττάρων με το ανασυνδυασμένο DNA. Δημιουργία γονιδιωματικών και cDNA βιβλιοθηκών, στρατηγικές άμεσου και έμμεσου εντοπισμού γονιδίων σε αυτές. Μοριακή ανάλυση κλωνοποιημένου ή γονιδιωματικού DNA: περιοριστική ανάλυση, χαρτογράφηση, χρήση σε υβριδισμούς, αλληλούχηση, PCR. Εφαρμογές τεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA σε μελέτες έκφρασης μεμονωμένων γονιδίων ή ολικού γονιδιώματος (μικροσυστοιχίες), κατευθυνόμενη μεταλλαξογένεση, γονιδιακή αντικατάσταση και θεραπεία, μοριακή διάγνωση, υπερέκφραση πρωτεϊνών, διαγονιδιακή τεχνολογία

Διδάσκοντες : Μ. Α. Τύπας Καθηγητής, Αικ. Κομητοπούλου Αναπλ. Καθηγήτρια, Αικ. Παππά Λέκτορας.

English | Αρχή της σελίδας

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΥ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Ιστορική εξέλιξη της Γενετικής (2 ώρες): Μενδελισμός. Η χρωμοσωμική θεωρία της κληρονομικότητας.
  • Το αναπαραγωγικό Σύστημα (4 ώρες): Ορμόνες. Γεννητικό σύστημα άρρενος. Γεννητικό σύστημα θήλεος. Υποθάλαμος-Υπόφυση-Γονάδες. Ψευδοερμαφροδιτισμός άρρενος και θήλεος.
  • Κυτταρογενετική (9 ώρες): Φυσιολογικός καρυότυπος στη μίτωση και μείωση. Χρωμοσωμικές ατυπίες. Μωσαϊκά και χίμαιρες.
  • Γενετική ποικιλομορφία και Μεταλλάξεις (3 ώρες): Μεταλλάξεις. Γενετική ποικιλότητα. Γενετικός πολυμορφισμός. Ανίχνευση των μεταλλάξεων που προκαλούν ασθένειες.
  • Αιμοσφαιρίνες και Αιμοσφαιρινοπάθειες (4 ώρες): Αιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρινοπάθειες - Διαταραχές της δομής της αιμοσφαιρίνης. Διαταραχές της σύνθεσης της αιμοσφαιρίνης-Θαλασσαιμίες.
  • Βιοχημική Γενετική (3 ώρες): Συγγενείς διαταραχές του μεταβολισμού. Διαταραχές του μεταβολισμού των αμινοξέων, των υδατανθράκων, των λιποπρωτεϊνών, των πουρινών/πυριμιδινών, των οργανικών οξέων.
  • Φαρμακογενετική (2 ώρες): Η γενετική του μεταβολισμού των φαρμάκων. Γενετικές ποικιλομορφίες που αποκαλύπτονται μετά τη δράση των φαρμάκων.
  • Γενετική του Καρκίνου (4 ώρες): Η γενετική φύση του καρκίνου. Ογκογονίδια - ογκοκατασταλτικά γονίδια. Οικογενείς καρκίνοι.
  • Γενετική Καθοδήγηση και Προγεννητική Διάγνωση (3 ώρες): Γενετική καθοδήγηση. Ανίχνευση γενετικών ασθενειών στον πληθυσμό. Υπολογισμός κινδύνου επανεμφάνισης ασθενειών. Προγεννητική διάγνωση. Τεχνικές λήψης εμβρυϊκού ιστού.
  • Τεχνητή Αναπαραγωγή (2 ώρες): Εξωσωματική γονιμοποίηση.
  • Γονιδιακή Θεραπεία (3 ώρες): Γενετικά νοσήματα και δυνατότητα γονιδιακής θεραπείας. Τύποι γονιδιακής θεραπείας. Συστήματα γονιδιακής μεταφοράς

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Καρυότυπος - Μέθοδοι ζωνοποίησης. 2. Αιμοποίηση - Κύτταρα αίματος σε φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις. 3. Παρασκευή αιμολύματος - Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης σε ταινίες οξεικής κυτταρίνης. 4. Απομόνωση DNA από περιφερικό αίμα. 5. Μελέτη πολυμορφισμών και μεταλλαγών.

Διδάσκοντες:Β. Αλεπόρου Αναπλ. Καθηγήτρια, Π. Κόλλια Επίκ. καθηγήτρια.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις . Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις

English | Αρχή της σελίδας

ΥΔΡΟΒΙΟΙ ΦΥΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

Επιλογής Ε΄ Εξάμηνο - Διδακτικές μονάδες 3

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : Μάθημα 2, εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή: Η ποικιλομορφία του υδάτινου περιβάλλοντος. Οι Προκαρυωτικοί και Ευκαρυωτικοί φυτικοί οργανισμοί στο υδάτινο περιβάλλον. (2 ώρες)
  • Cyanophyta, Prochlorophyta: Μορφολογία, βιολογικοί κύκλοι, συστηματική, οικολογία, αντιπροσωπευτικά γένη, φυλογένεση. Ενδιαφέροντα από εφαρμοσμένη άποψη γένη και είδη. Τοξικά κυανοφύκη-τοξίνες. (4 ώρες)
  • Rhodophyta, Heterokontophyta (Phaeophyceae): Μορφολογία, βιολογικοί κύκλοι, συστηματική, οικολογία, και φυλογένεση. Αντιπροσωπευτικά γένη. (3 ώρες)
  • Heterokontophyta: Μορφολογία, βιολογικοί κύκλοι, συστηματική, οικολογία, και φυλογένεση. Αντιπροσωπευτικά γένη. (3 ώρες)
  • Haptophyta, Cryptophyta, Euglenophyta: Μορφολογία, συστηματική, οικολογία και φυλογένεση. Αντιπροσωπευτικά γένη. (2 ώρες)
  • Dinophyta: Μορφολογία, βιολογικοί κύκλοι, συστηματική, οικολογία, φυλογένεση. Αντιπροσωπευτικά γένη. (2 ώρες)
  • Chlorophyta: Μορφολογία, βιολογικοί κύκλοι, ταξινομικά γνωρίσματα και κριτήρια. Συστηματική και οικολογία των κλάσεων. Αντιπροσωπευτικές τάξεις, γένη και είδη. Φυλογένεση. Ενδιαφέροντα από εφαρμοσμένη άποψη γένη και είδη. (5 ώρες)
  • Bryophyta: Μορφολογία, βιολογικοί κύκλοι, ταξινομικά γνωρίσματα, συστηματική, φυλογένεση και οικολογία των ανωτέρων ταξινομικών βαθμίδων. Αντιπροσωπευτικές οικογένειες, γένη και είδη. (1 ώρα)
  • Pteridophyta: Μορφολογία, αναπαραγωγή, ταξινομικά γνωρίσματα, συστηματική, φυλογένεση και οικολογία των ανωτέρων ταξινομικών βαθμίδων. Αντιπροσωπευτικές οικογένειες, γένη και είδη. (1 ώρα)
  • Spermatophyta: Μορφολογία, αναπαραγωγή, ταξινομικά γνωρίσματα, συστηματική, φυλογένεση και οικολογία των ανωτέρων ταξινομικών βαθμίδων. Επισκόπηση των κυριοτέρων τάξεων. Αντιπροσωπευτικές οικογένειες, γένη και είδη. (3 ώρες)

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Συλλογή μικροφυκών από διαφόρους βιοτόπους, μετρήσεις οικολογικών παραμέτρων. Καλλιέργεια (άσκηση υπαίθρου). 2. Cyanophyta (Cyanobacteria). Παρατήρηση και ταξινόμηση νωπού, διατηρημένου και καλλιεργημένου υλικού που συλλέχθηκε στην άσκηση. Συγκριτικές παρατηρήσεις και προσδιορισμός χαρακτηριστικών μορφών στα ανωτέρω υλικά. 3. Chlorophyta Ι. Μικροσκοπική παρατήρηση μορφολογικών γνωρισμάτων και σταδίων αναπαραγωγής σε νωπό, διατηρημένο και καλλιεργημένο υλικό. 4. Rhodophyta, Heterocontophyta (Phaeophyceae). Μικροσκοπική παρατήρηση μορφολογικών γνωρισμάτων και σταδίων αναπαραγωγής σε νωπό και διατηρημένο υλικό. 5-6. Heterocontophyta (με έμφαση στα Bacillariophyceae). Καθαρισμός υλικού και δημιουργία παρασκευασμάτων. Παρατήρηση σε φωτονικό μικροσκόπιο, μορφολογική ανάλυση και ταξινόμηση διαφόρων χαρακτηριστικών γενών. 7. Chlorophyta ΙΙ. Μικροσκοπική παρατήρηση μορφολογικών γνωρισμάτων και σταδίων αναπαραγωγής σε νωπό και διατηρημένο υλικό. 8. Dinophyta: Μικροσκοπική παρατήρηση μορφολογικών γνωρισμάτων και ταξινόμηση διαφόρων αντιπροσωπευτικών γενών σε διατηρημένο υλικό. 9-10. Bryophyta, Pteridophyta, Spermatophyta-Angiospermae. Παρατήρηση σε στερεοσκόπιο μορφολογικών γνωρισμάτων και προσδιορισμός με χρήση κλειδών χαρακτηριστικών υδρόβιων αντιπροσώπων από διάφορες οικογένειες.

 Διδάσκοντες:Α. Πανταζίδου Επίκ. Καθηγήτρια, Β. Μοντεσάντου Επίκ. Καθηγήτρια, Δ. Δανιηλίδης Επίκ. Καθηγητής, Ι. Μπίτης Λέκτορας.
Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 40% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις  και από έκθεση. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΧΕΡΣΑΙΑ ΦΥΤΑ ΚΑΙ ΜΥΚΗΤΕΣ

Επιλογής - Διδακτικές μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως: Μάθημα 3 / Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή (2 ώρες)
  • Μύκητες (15 ώρες)
  • Μορφολογία, αναπαραγωγή και φυλογένεση των μυκήτων. Αρχές συστηματικής των μυκήτων. Σύντομη επισκόπηση των κύριων ταξινομικών βαθμίδων των μυκήτων (μορφολογικά γνωρίσματα, μέθοδοι αναπαραγωγής, βιολογικοί κύκλοι, χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι, εξελικτικές τάσεις, βιότοποι, οικολογικές σχέσεις, πρακτικό ενδιαφέρον).
  • Λειχήνες (2 ώρες)

       Μορφολογία, αναπαραγωγή, εξελικτικές τάσεις και οικολογία των λειχήνων.

  • Βρυόφυτα, Πτεριδόφυτα (4 ώρες)

       Η θέση των αθροισμάτων των Βρυοφύτων και Πτεριδοφύτων στο Φυτικό Βασίλειο. Μορφολογία, αναπαραγωγή, ταξινομικά γνωρίσματα, συστηματική, εξέλιξη, φυλογένεση και οικολογία των ανώτερων ταξινομικών βαθμίδων (άθροισμα, κλάση, υποκλάση) των Βρυοφύτων και Πτεριδοφύτων.

  • Σπερματόφυτα (Γυμνόσπερμα - Αγγειόσπερμα) (16 ώρες)
            Η θέση του αθροίσματος των Σπερματοφύτων στο Φυτικό Βασίλειο. Τα κυριότερα κλασικά και σύγχρονα συστήματα των Σπερματοφύτων. Το σύστημα του Engler. Μορφολογία, αναπαραγωγή, ταξινομικά γνωρίσματα, συστηματική, εξέλιξη, φυλογένεση και οικολογία των ανώτερων ταξινομικών βαθμίδων (άθροισμα, υποάθροισμα, κλάση, υποκλάση). Επισκόπηση των κυριότερων τάξεων. Επισκόπηση αντιπροσωπευτικών οικογενειών των χερσαίων οικοσυστημάτων (μορφολογικά γνωρίσματα, οικολογία και γεωγραφική εξάπλωση γενών και ειδών, πρακτικό ενδιαφέρον)

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Μυξομύκητες, Μαστιγομύκητες 2. Ζυγομύκητες, Ασκομύκητες 3. Ασκομύκητες, λειχηνοποιημένοι Ασκομύκητες 4. Δευτερομύκητες, Βασιδιομύκητες 5. Βασιδιομύκητες 6. Βρυόφυτα, Πτεριδόφυτα 7. Γυμνόσπερμα 8. Αγγειόσπερμα (Δικοτυλήδονα), 9. Αγγειόσπερμα (Δικοτυλήδονα), 10. Αγγειόσπερμα (Μονοκοτυλήδονα).

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ
1. Συλλογή, επεξεργασία και προσδιορισμός μυκητολογικού υλικού (διήμερη εκδρομή)
2. Συλλογή,  διατήρηση και προσδιορισμός φυτικού υλικού από φυσική περιοχή (ημι-ημερήσια εκδρομή).
3. Παρατήρηση και μελέτη φυτών σε Βοτανικό Κήπο (ημι-ημερήσια εκδρομή).

Διδάσκοντες: Ε. Καψανάκη-Γκότση Λέκτορας, Ζ. Γκόνου-Ζάγκου Επιστ. Συνεργ.
Ο πρακτικός  βαθμός   προκύπτει από εξετάσεις στην ύλη των ασκήσεων. Ο  βαθμός αυτός συμμετέχει με ποσοστό 30% στον  τελικό βαθμό του μαθήματος.  Δίνονται επίσης σεμινάρια με συμμετοχή 10% επί του τελικού βαθμού του μαθήματος. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΣΤ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως: α) Μάθημα 4, β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
  
  • Εισαγωγή: (8 ώρες) Σκοπός και κλάδοι Βιοφυσικής, Aσθενείς αλληλεπιδράσεις και ρόλος τους στη ζωή, Δομή Η2Ο, Αρχές Στερεοχημείας, Στερεοδιάταξη-Μοριακά Μοντέλα-Συμμετρία, Στερεοδιαταξική ανάλυση βιομικρο- και μακρομορίων, Μοριακή προτυποποίηση (molecular modelling), Δίπλωμα Βιομακρομορίων, Υγροί Κρύσταλλοι.
  • Μοριακή και Κυτταρική Βιοφυσική: (20 ώρες):
  • Αρχιτεκτονική Πρωτεϊνών:
  • Σφαιρικές υδατοδιαλυτές πρωτεΐνες
    Αλληλουχία, Δευτεροταγής Δομή, Υπερδευτεροταγείς Δομές, Δομικά Αυτοτελή Στοιχεία (domains), Tριτοταγής Δομή, Αλληλεπιδράσεις πρωτεϊνών-πρωτεϊνών.
  • Μεμβρανικές πρωτεΐνες
    Υδροφοβικότητα και αλληλεπιδράσεις πρωτεϊνών-λιπιδίων,
    Μετατροπές ενέργειας και σημάτων-Μοριακές Μηχανές (βακτηριοροδοψίνη, ροδοψίνη κ.ά.)
  • Δομικές πρωτεΐνες
    Κερατίνες, Μετάξια, Κολλαγόνο
  • Βιοπολυμερή/Βιοϋλικά, Αμυλοειδή-Αμυλοειδώσεις
  • Πολυσακχαρίτες (Χιτίνη, Κυτταρίνη) και διφασικά σύμπλοκα συστήματα πρωτεϊνών-πολυσακχαριτών (π.χ. δερμάτιο)
  • Θεωρητικές μέθοδοι πρόβλεψης δομής βιομικρο- και μακρομορίων-Εφαρμογές.
  • Ανάλυση δομής και λειτουργίας βιομακρομορίων και μικρομορίων και βιολογικών δομών- Αρχές Μεθοδολογιών και Εφαρμογές.
    Περίθλαση ακτίνων-Χ, νετρονίων, ηλεκτρονίων, laser. Κρυσταλλογραφία ακτίνων-Χ. Εφαρμογές.
    Φασματοσκοπίες Ταλάντωσης (Υπερερύθρου, laser-Raman). Εφαρμογές.
    Φασματοσκοπία O.R.D και C.D. Εφαρμογές.
    Φασματοσκοπίες E.S.R και N.M.R. Εφαρμογές.
  • Μοριακή Αναγνώριση (Δομή και δράση φαρμάκων, νευροδιαβιβαστών, κ.τ.λ.).
  • Βιοφυσική αισθητηρίων συστημάτων με έμφαση στον οπτικό υποδοχέα.
  • Βιοφυσική Ακτινοβολιών (14 ώρες): Ιονίζουσες ακτινοβολίες, Ραδιοβιολογία: Ιδιότητες, μονάδες, τρόποι ανίχνευσης. Επίδραση στη ζωντανή ύλη. Ραδιοευαισθησία κυτταρικών συστατικών και οργανισμών. Ραδιόλυση του νερού. Καμπύλες επιβίωσης κυττάρων μετά από ακτινοβόληση. Βασικός νόμος της Ραδιοβιολογίας των "Bergonie και Tribondeau. Ακτινοευαισθησία των διαφόρων φάσεων του κυτταρικού κύκλου. Ραδιοπροστασία, Καρκινογένεση με ακτινοβολία και ελεύθερες ρίζες. Ραδιοδιαγνωστική - Ραδιοθεραπεία. Ραδιοϊσότοπα. Εφαρμογές στη βιολογία και στην Ιατρική. Μη ιονίζουσες ακτινοβολίες. Φυσικά ενδογενή και εξωγενή ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία. Τεχνητά ηλεκτρομαγνητικά πεδία και κύματα. Φάσματα συχνοτήτων, ιδιότητες, μηχανισμοί δράσης, μεγέθη έκθεσης και απορρόφησης. Τιμή SAR. Επιπτώσεις σε βιομόρια, κύτταρα και οργανισμούς. Επιπτώσεις στην υγεία. Επιτρεπόμενα όρια έκθεσης. Κινητή τηλεφωνία, ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων.

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

1. Στερεοδιαταξική ανάλυση μικρομορίων (φαρμάκων, νευροδιαβιβαστών, πεπτιδίων) και μακρομορίων με τη χρήση μοριακών μοντέλων και ενεργειακών υπολογισμών. 2. Πρόγνωση της δευτεροταγούς δομής μιας πρωτεΐνης από την αμινοξική της ακολουθία. 3. Βάσεις δεδομένων Δομικής Βιολογίας και Αλληλουχιών και Εργαλεία Ανάλυσης στο Διαδίκτυο. 4. Κρυστάλλωση πρωτεϊνών (εφαρμογή στη λυσοζύμη) 5. Μελέτες ινωδών βιομακρομορίων με περίθλαση ακτίνων-Χ. 6. Βάσεις δεδομένων Δομικής και Μοριακής Βιολογίας και Εργαλεία Ανάλυσης στο Διαδίκτυο. 7. Πρόγνωση δομής και προσανατολισμού διαμεμβρανικών πρωτεϊνών. Βάσεις δεδομένων χαρακτηρισμού και κατηγοριοποίησης πρωτεϊνικών δομών. 8. Φασματοσκοπία laser-Raman και IR: Επεξεργασία, Ανάλυση και Ερμηνεία Φασμάτων. 9. Μελέτες Βιολογικών δομών με περίθλαση ηλεκτρονίων. 10. Μέτρηση ραδιενέργειας. 11. Μετρήσεις πυκνότητας ισχύος κινητών τηλεφώνων A΄ Μέρος. 12. Μετρήσεις πυκνότητας ισχύος κινητών τηλεφώνων Β΄ Μέρος.

 

Διδάσκοντες: Σ. Χαμόδρακας Καθηγητής,  Λ.Χ. Μαργαρίτης Καθηγητής.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 30% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από προφορική εξέταση κατά τη διεξαγωγή των ασκήσεων και από διόρθωση του τετραδίου ασκήσεων.

English | Αρχή της σελίδας

ΚΛΙΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3, β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή στην Κλινική Χημεία - Κλινική Βιοχημεία (2 ώρες): Ορισμός, σύγχρονες τάσεις. Ασφάλεια και κανόνες υγιεινής στο κλινικό βιοχημικό εργαστήριο, ιδιαιτερότητες, δεοντολογία.
  • Βασικές αρχές παθοβιοχημείας ουροποιητικού και ηπατοχολικού συστήματος. (3 ώρες).
  • Τα ένζυμα στην Κλινική Βιοχημεία (3 ώρες): Βιοχημικός έλεγχος καρδιακής λειτουργίας. Ένζυμα ήπατος, χολής και παγκρέατος. Εργαστηριακός έλεγχος της νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας.
  • Ορμόνες και ορμονικές δοκιμασίες (5 ώρες): Ορμόνες υποθάλαμου, υπόφυσης, επινεφριδίων. Βιοχημικός έλεγχος λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα. Παραθυρεοειδής αδένας και μεταβολισμός του ασβεστίου. Ορμόνες γαστρεντερικού συστήματος. Ορμόνες αναπαραγωγής. Σακχαρώδης διαβήτης.
  • Δειγματοληψία, συντήρηση και ιδιότητες βιολογικού υλικού (2 ώρες): Αιμοληψία, είδη δειγμάτων αίματος, αιμόλυση, πήξη αίματος και αντιπηκτικά. Ούρα, σπέρμα, προστατικό υγρό, εγκεφαλονωτιαίο υγρό.
  • Έλεγχος ποιότητας κλινικού βιοχημικού εργαστηρίου (3 ώρες): Βασικές έννοιες βιοστατιστικής. Εσωτερικός έλεγχος ποιότητας, εξωτερικός έλεγχος ποιότητας, βαθμονόμηση οργάνων.
  • Αξιολόγηση διαγνωστικών δοκιμασιών (3 ώρες): Τιμές αναφοράς, κριτήρια επιλογής διαγνωστικών δοκιμασιών, επιδημιολογικές έννοιες, ανάλυση ROC. Οι κυριότερες εργαστηριακές αναλύσεις και ασθένειες στις οποίες χρησιμοποιούνται.
  • Αναλυτική μεθοδολογία και αυτοματισμοί στην Κλινική Χημεία - Κλινική Βιοχημεία (5 ώρες): Βασικές έννοιες, ανοσοχημικοί προσδιορισμοί - ΕLISA - ανοσοϊστοχημεία. Ραδιοϊσότοπα, κανόνες ασφαλείας κλινικού εργαστηρίου ραδιοϊσότοπων, κανόνες για την απόρριψη στερεών ή υγρών ραδιενεργών κατάλοιπων. Ραδιοανοσοανάλυση (RIA) και Ανοσοραδιομετρική ανάλυση (IRMA). Αυτόματοι βιοχημικοί αναλυτές.
  • Εισαγωγή στη Μοριακή Διαγνωστική - τεχνικές (6 ώρες): Ορισμός, σύγχρονες εφαρμογές (κυστική ίνωση, μυϊκή δυστροφία, ηπατίτιδες, AIDS, HPV, κυτταρομεγαλοϊός, κύρια μεταβολικά νοσήματα, προεμφυτευτική διάγνωση, Ιατροδικαστική). Τεχνικές αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR) και εφαρμογές στη μοριακή διάγνωση: Η συμβατική PCR, η τεχνική PCR αντίστροφης μεταγραφής (RT-RCR), η τεχνική της εσωτερικής PCR (nested PCR), η τεχνική της πολλαπλής PCR (Multiplex PCR), η ποσοτική PCR (Quantitative PCR). Τεχνικές ανάλυσης μεταλλάξεων: Μέθοδοι προσδιορισμού της αλληλουχίας του DNA (DNA sequencing), μέθοδοι ανάλυσης μεταλλάξεων χωρίς προσδιορισμό της αλληλουχίας του DNA (CSGE, DGGE, SSCP, DHPLC, ASO). Μικροσυστοιχίες (microarrays).
  • Παθοβιοχημεία καρκίνου - καρκινικοί δείκτες (4 ώρες): Εισαγωγή και γενικές αρχές. Ογκογονίδια και ογκοκατασταλτικά γονίδια. Διαγνωστικοί και προγνωστικοί δείκτες: Γυναικολογικού καρκίνου, καρκίνου κεφαλής και τραχήλου, λευχαιμιών και λεμφωμάτων, γλοιωμάτων και σαρκωμάτων, γαστρεντερικού καρκίνου, καρκίνου πνεύμονα, καρκίνου δέρματος, καρκίνου ουροποιητικού συστήματος

 

B. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
Εργαστηριακή διερεύνηση της νεφρικής λειτουργίας - ανίχνευση κύησης: Γενική εξέταση ούρων, προσδιορισμός της κρεατινίνης και δοκιμασία της πλασματοκάθαρσης, ανοσοχρωματογραφική ανίχνευση της κύησης. 2. Εργαστηριακή διερεύνηση της δυσλιπιδαιμίας: Ενζυμικός προσδιορισμός ολικής χοληστερόλης, προσδιορισμός τριγλυκεριδίων, προσδιορισμός χοληστερόλης των λιποπρωτεϊνών HDL,VLDL και LDL στον ορό. Στατιστική επεξεργασία και ανάλυση των αποτελεσμάτων. 3. Ηπατικές δοκιμασίες - Εργαστηριακή διερεύνηση εμφράγματος του μυοκαρδίου: Προσδιορισμός ενεργότητας της αμινοτρανσφεράσης της αλανίνης της ασπαρτικής αμινοτρανσφεράσης και της γαλακτικής αφυδρογονάσης στον ορό. Στατιστική επεξεργασία και ανάλυση των αποτελεσμάτων. 4,5. Καρκινικοί δείκτες - Εισαγωγή στη μοριακή διαγνωστική - Αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR) - Ανάλυση ROC: Προσδιορισμός υπερέκφρασης του ογκογονιδίου ERBB2 στον καρκίνο του μαστού και ανάλυση της διαγνωστικής αξίας των επιπέδων του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στον καρκίνο του προστάτη. Σεμινάρια επίδειξης οργάνων αυτοματοποιημένης κλινικής ανάλυσης.

Διδάσκων: Α. Σκορίλας Επίκ. Καθηγητής.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Το εργαστήριο εξετάζεται ταυτόχρονα με το μάθημα.

English | Αρχή της σελίδας

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 , β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Συνεστιακό σαρωτικό μικροσκόπιο LASER (C.L.S.M.). Φασματοσκοπία ενεργειακής απώλειας ηλεκτρονίων (E.E.L.S.) - Ψευδοχρωματισμός και στερεο-ηλεκτρονιογράφηση. Ανοσο-ηλεκτρονική μικροσκοπία Κρυοτεχνικές. Μικροσκόπιο ατομικής διακριτικότητας (A.F.M.). Κυτταροκαλλιέργειες. Υβριδοποίηση in situ. Mέθοδος TUNEL. Ανάλυση επιστημονικής δημοσίευσης, αναζήτηση βιβλιογραφίας, επεξεργασία και παρουσίαση Σεμιναρίου. (5 ώρες)
  • ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ - ΛΙΠΙΔΙΚΕΣ ΣΧΕΔΙΕΣ - ΜΙΚΡΟΣΠΗΛΑΙΑ: Σχηματισμός και λειτουργίες λιπιδικών σχεδίων. Τοπολογία λιπιδικών σχεδίων. Ενδοκυτταρικά μονοπάτια μεταφοράς και λιπιδικές σχεδίες. Δομή μικροσπηλαίων. Μορφολογία και κατανομή. Σχηματισμός και λειτουργίες μικροσπηλαίων. Σπηλαιΐνες. (2 ώρες)
  • ΔομΗ, βιογένεση και κληρονομικές διαταραχές της ερυθροκυτταρικής μεμβράνης: Οργάνωση της ερυθροκυτταρικής μεμβράνης. Οι κύριες πρωτεΐνες και τα γονίδιά τους. Διευθέτηση των μεμβρανικών και σκελετικών πρωτεϊνών. Κληρονομική σφαιροκυττάρωση, ελλειπτοκυττάρωση και πυροποικιλοκυττάρωση. Αλληλόμορφα χαμηλής έκφρασης. Βιογένεση των ερυθροκυτταρικών πρωτεϊνών και ανωμαλίες στη βιογένεση. Έκφραση ερυθροειδικών πρωτεϊνών σε άλλους ιστούς και οργανίδια και μη ερυθροειδική παθολογία. (4 ώρες)
  • ΜΕΤΑΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ - ΔΙΑΛΟΓΗ - στοχευση πρωτεΪνων και κυτταρικη πολικοτητα: Διαμερισματοποίηση - Βασικά μονοπάτια διαλογής πρωτεϊνών. «Φυλασσόμενη» κίνηση μορίων μεταξύ κυτοσολίου και πυρήνα. Διαμεμβρανική μεταφορά πρωτεϊνών. Διαλογή, μεταφορά και στόχευση πρωτεϊνών μέσω κυστιδίων. Ενδοπλασματικό δίκτυο. Σύμπλεγμα Golgi. Στόχευση και μεταφορά δομικών πρωτεϊνών του λυσοσώματος. Εξωκύτωση πρωτεϊνών. Μεταφορά μορίων από εξωκυττάριο χώρο και πλασματική μεμβράνη προς το εσωτερικό του κυττάρου. Μηχανισμοί σχηματισμού κυστιδίων και ειδική σύντηξή τους με τη μεμβράνη - στόχο. Το μονοπάτι αποικοδόμησης πρωτεϊνών στο πρωτεάσωμα. (6 ώρες)
  • ΠΥΡΗΝΟ - ΚΥΤΤΑΡΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ, ΕΙΣΟΔΟΣ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΥΡΗΝΑ: Σύμπλεγμα πυρηνικού πόρου. Δομή, οργάνωση και λειτουργίες του συμπλέγματος πυρηνικού πόρου. Πυρηνοπορίνες. Σήματα και υποδοχείς πυρηνικής μεταφοράς. Καρυοφερίνες. Ρυθμιστικοί μηχανισμοί εισόδου πρωτεϊνών στον πυρήνα. Κύκλος Ran. (2 ώρες)
  • ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΙΝΙΔΙΑ - ΚΥΤΤΑΡΟΣΚΕΛΕΤΟΣ: Δενδριτική πυρήνωση ακτίνης. Ο ρόλος της τροπομοντουλίνης. Πρωτεΐνες που αλληλεπιδρούν με ακτίνη. Η οικογένεια της πηκτωλυματίνης στα θηλαστικά. Σύμπλοκο καδερίνης - κατενίνης. smGTPases. Δυναμική των μικροσωληνίσκων. Κατανίνες - Σταθμίνες. Ο ρόλος των MTOC. Κεντροσωμάτια. Προφιλίνη. Φυτικές ορμόνες και κυτταροσκελετός. Ασθένειες που σχετίζονται με τα κυτταροπλασματικά ινίδια. (2 ώρες)
  • ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΚΙΝΗΣΗΣ: Ρύθμιση σύνδεσης μοριακών μηχανών κίνησης - φορτίου. Ειδικές μοριακές μηχανές κίνησης. Δομή και λειτουργία υπερ-οικογένειας μυοσινών. Δομή και ταξινόμηση κινε(η)σινών. Μετακίνηση κινε(η)σινών επί των μικροσωληνίσκων. Ρύθμιση δραστικότητας και λειτουργίες κινε(η)σινών. Δομή και λειτουργία δυνεΐνης. Ρύθμιση δραστικότητας δυνεΐνης. Μετακίνηση δυνεΐνης επί των μικροσωληνίσκων. Μετακίνηση οργανιδίων και πρωτεϊνικών συμπλόκων. Μεταφορά mRNPs. (2 ώρες)
  • ΑΥΤΟΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ, ΙΟΙ - ΠΡΙΟΝ: Υποβοηθούμενη συγκρότηση πρωτεϊνών - πρωτεϊνικοί συνοδοί. Αυτοσυγκρότηση κολλαγόνου. Υποβοηθούμενη συγκρότηση φιμπρίνης. Συγκρότηση υπερμοριακών δομών. Κατευθυνόμενη συγκρότηση του βακτηριακού μαστίγιου. Ο ιός του ΑΙDS (HIV). Πρωτεϊνικά μολυσματικά σωματίδια (prions). (2 ώρες)
  • ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΓΩΓΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ: Μεταγωγή σήματος και GPCRs. Υποδοχείς κινάσης σερίνης / θρεονίνης. Μεταγωγή σήματος TGF-β. Μεταγραφικοί παράγοντες Smad. Μεταγωγή σήματος και υποδοχείς κυτταροκινών. Κινάσες τυροσίνης JAK και μεταγραφικοί παράγοντες STAT. Μονοπάτι μεταγωγής σήματος NF-kB. Αρχές σηματοδότησης Hedgehog και Wnt (4 ώρες)
  • Είσοδος πρωτεϊνών στα μιτοχόνδρια. Σύμπλοκα μετατόπησης: TOM, TIM23, PAM, TIM22, SAM και σύμπλοκο εξόδου. Συστήματα στόχευσης: Αμινοτελικές προ-ακολουθίες στόχευσης, εσωτερικές ακολουθίες στόχευσης, εναλλακτικές ακολουθίες στόχευσης. Κυτταροπλασματικοί παράγοντες και είσοδος πρωτεϊνών στα μιτοχόνδρια. Θέσεις επαφής. Είσοδος μιτοχονδριακών πρωτεϊνών στα μιτοχονδριακά διαμερίσματα. Είσοδος πρωτεϊνών στην εξωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη. Είσοδος πρωτεϊνών στην εσωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη. Είσοδος πρωτεϊνών με αμινοτελική προ-ακολουθία στόχευσης στα μιτοχόνδρια. Μεταφορά πρωτεϊνών με προ-ακολουθία στόχευσης στη μιτοχονδριακή μήτρα. Διαφοροποιήσεις των μονοπατιών εισόδου των μιτοχονδριακών πρωτεϊνών. (4 ώρες)
  • Είσοδος πρωτεϊνών στα υπεροξειδιοσώματα. Υπεροξειδιοσίνες. Συγκρότηση υπεροξειδιοσωμικής μεμβράνης. Μεμβρανικά υπεροξειδιοσωμικά σήματα στόχευσης. Ρόλος των Pex19p και Pex3p στη συγκρότηση της υπεροξειδιοσωμικής μεμβράνης. Τύποι υπεροξειδιοσωμικών μεμβρανικών πρωτεϊνών. Είσοδος πρωτεϊνών στην υπεροξειδιοσωμική μήτρα. Σήματα στόχευσης PTS1 και PTS2 - Υποδοχείς Pex5p και Pex7p. Αγκυροβόληση στην υπεροξειδιοσωμική μεμβράνη. Μετατόπιση δια μέσου της υπεροξειδιοσωμικής μεμβράνης. Ανακύκλωση υποδοχέα. Σχηματισμός συμπλόκων προ-εισόδου. Βιογένεση υπεροξειδιοσωμάτων. Πολλαπλασιασμός και διαίρεση των ΥΠΕΡ. (4 ώρες)
  • ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΔΙΩΝ: Ασθένειες μιτοχονδριακής αιτιολογίας στον άνθρωπο. Ασθένειες που σχετίζονται με τα υπεροξυσώματα. Ασθένειες που σχετίζονται με τα λυσοσώματα. (2 ώρες)
  • ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ - ΚυτταριΚή γήρανση: Κυτταρική γήρανση. Ο φαινότυπος της κυτταρικής γήρανσης. Η τελομεράση και το όριο Hayflick. Κλωνοποίηση οργανισμών. Τεχνικές κλωνοποίησης οργανισμών. Μελλοντικές προοπτικές - Ηθικά διλήμματα. (4 ώρες)
  • ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΕΞΑΛΛΑΓΗ - ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ: Χαρακτηριστικά ανάπτυξης των εξαλλαγμένων κυττάρων. Μηχανισμοί προαγωγής κυτταρικής εξαλλαγής. Μεταλλαξογόνα. Η καρκινογένεση στον άνθρωπο. Διαφορές μεταξύ φυσιολογικών και νεοπλασματικών κυττάρων. Πρωτεΐνες που ελέγχουν την κυτταρική αύξηση. Μοριακός συσχετισμός μεταξύ θνητών και αθανάτων κυττάρων. (3 ώρες)
  • ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ - AΠΟΠΤΩΣΗ: Μορφολογία της απόπτωσης. Ο ρόλος των κασπασών. Ενδοκυτταρική μετακίνηση πρωτεϊνών. Η αντι-αποπτωτική δραστηριότητα της Bcl-2. Η συμμετοχή του κυτοχρώματος-c στην ενεργοποίηση των κασπασών και στη συγκρότηση του «αποπτωσώματος» Ο ρόλος των «νευροτροφινών». Απορρύθμιση των αποπτωτικών μηχανισμών σε μεταλλαγμένους και γενετικά τροποποιημένους πρότυπους οργανισμούς. (2 ώρες)

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Απομόνωση χρωματίνης - Παρατήρηση νουκλεοσωμάτων στο Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο. 2. - 3. Μελέτη μεμβρανικών πρωτεϊνών στο Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο μετά από ψυκτοτεμαχισμό - ψυκτοεξάχνωση. 4. Απομόνωση και μελέτη υπομεμβρανικών πρωτεϊνών από ερυθροκύτταρα. 5. Ανοσοϊστοχημική εντόπιση αντιγονικών θέσεων με τη μέθοδο αβιδίνης - βιοτίνης. 6. Ανοσοεντόπιση στο Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο 7. Κυτταροκαλλιέργειες.

Διδάσκοντες: Λ. Χ. Μαργαρίτης Καθηγητής, Σ. Κουσουλάκος Αναπλ. Καθηγητής, Ι. Σ. Παπασιδέρη Αναπλ. Καθηγήτρια, Δ. Ι. Στραβοπόδης Επίκ. Καθηγητής, Ν. Μεσσήνη - Νικολάκη Λέκτορας.


Η εξέταση της ύλης των εργαστηριακών ασκήσεων (ποσοστό 30% του συνολικού βαθμού) πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια διεξαγωγής της αντίστοιχης άσκησης με εξαίρεση τις ασκήσεις 2 και 3 όπου συνεκτιμάται η γραπτή έκθεση ανάλυσης και επεξεργασίας ηλεκτρονιογραφιών). Δίνονται επίσης Σεμινάρια που συμμετέχουν με ποσοστό 50% στο βαθμό του μαθήματος.

English | Αρχή της σελίδας

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Δομή και οργάνωση του ευκαρυωτικού DNA (20 ώρες): Δυναμικό κωδικοποίησης, η τιμή c. Μοναδικές και επαναλαμβανόμενες αλληλουχίες. Κινητική αναδιάταξης DNA και RNA. Μοναδικά και επαναλαμβανόμενα γονίδια. Πολυγονιδιακές οικογένειες. Μοριακοί μηχανισμοί διατήρησης - διαμόρφωσης προτύπων οργάνωσης αλληλουχιών DNA ή/και γονιδίων. Μοριακοί εξελικτικοί μηχανισμοί. Τα γονίδια των σφαιρινών, ιστονών και ριβοσωμικού RNA. Δορυφορικό DNA. Το DNA των μιτοχονδρίων. Είδη και δομικά χαρακτηριστικά μεταθετών στοιχείων.
  • Μηχανισμοί ρύθμισης της γονιδιακής έκφρασης στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς και δομή και έκφραση των ρετροϊών (18 ώρες): Επίπεδα ρύθμισης. Ρυθμιστικοί μηχανισμοί στα επίπεδα ρύθμισης. Παράγοντες μεταγραφής. Ρύθμιση και έκφραση των γονιδίων των σφαιρινών. Ρετροϊοί, Τα-λεμφοτροπικοί ιοί, ιός HIV.
  • Διαγονιδιακοί οργανισμοί (10 ώρες): Εισαγωγή και έκφραση κλωνοποιημένων ευκαρυωτικών γονιδίων σε βακτήρια. Εφαρμογές γενετικής μηχανικής σε φυτικούς οργανισμούς. Διαγονιδιακά ζώα. Κατευθυνόμενη ενσωμάτωση ξένων γονιδίων στο γονιδίωμα του ποντικού. Προβλήματα και προοπτικές της τεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA.
Διδάσκοντες: Γ. Ροδάκης Αναπλ. Καθηγητής, Ρ. Λεκανίδου Αναπλ. Καθηγήτρια, Σ. Τσιτήλου Επίκ. Καθηγήτρια.

English | Αρχή της σελίδας

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΜΕΡΟΣ 1: ΜΟΡΙΑΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

1. ΒΑΣΙΚΗ & ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΠΡΟΤΥΠΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ  (6 ώρες)
Μικροοργανισμοί ως πρότυπα γενετικά και μοριακά συστήματα βασικής βιολογικής έρευνας. Από τη μικροβιακή γενετική στη γενετική μηχανική. Μικροβιακή βιοτεχνολογία. Ανάλυση γονιδιωμάτων («γονιδιωματολογία») και η ανάγκη χρήσης μικροβιακών συστημάτων για τη λειτουργική ανάλυση νέων γονιδίων («πρωτεϊνολογία»).
2. ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ (4 ώρες)
Μικροβιακή φυσιολογία και προσαρμοστικότητα σε περιβαλλοντολογικές αλλαγές. Μεταγωγή μοριακών μηνυμάτων. Ο ειδικός ρόλος της κυτταρικής μεμβράνης. Διαμεμβρανικές πρωτείνες (μεταφορείς, αντλίες, κανάλια, υποδοχείς).
3. S. cerevisiae: ΕΝΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΟ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (6 ώρες)
Το πρότυπο σύστημα του σακχαρομύκητα. Γονιδιακή έκφραση, κυτταρικός κύκλος, συζευκτικοί τύποι. Κλασσική και αντίστροφη γενετική, στοχευμένη αντικατάσταση γονιδίων, πλασμίδια, γονιδιακή υπερέκφραση, σύστημα δύο υβριδίων, γονιδιωματική οργάνωση.

ΜΕΡΟΣ 2 : ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

1. ΥΔΑΤΙΝΟ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ (4 ώρες)
Η φύση του υδάτινου οικοσυστήματος. Σημαντικοί μικροβιακοί πληθυσμοί. Ο κύκλος του άνθρακα. Διαχείριση υδάτινων οικοσυστημάτων. Απομάκρυνση θρεπτικών από το νερό, αερόβια δευτερογενής επεξεργασία λυμάτων, αναερόβιοι βιοαντιδραστήρες. Καθαρισμός πόσιμου ύδατος, διήθηση, μικροβιακή ανάλυση. Ασθένειες που σχετίζονται με το νερό. Ποιότητα του εδαφικού νερού και οικιακά συστήματα επεξεργασίας
2. ΕΔΑΦΙΚΟ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ (4 ώρες)
Σύσταση του εδαφικού περιβάλλοντος και η συμβολή των μικροοργανισμών. Σημαντικοί μικροβιακοί πληθυσμοί. Αλληλεπιδράσεις εδαφικών μικροοργανισμών με την ατμόσφαιρα. Βιοαποικοδόμηση. Βιοεξυγείανση. Μικροβιακά παρασιτοκτόνα και η χρήση τους στη γεωργία.
3. ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ (2 ώρες)
Τεχνικές δειγματοληψίας αερίων δειγμάτων. Σημαντικοί μικροβιακοί πληθυσμοί. Προέλευση των μικροοργανισμών της ατμόσφαιρας. Ασθένειες που δημιουργούνται στην ατμόσφαιρα.
4. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ (2 ώρες)
Εκτίμηση μικροβιακών παραμέτρων και μοριακές τεχνικές. Πρότυπα συστήματα οικοφυσιολογικών μελετών. Μικρόκοσμοι

ΜΕΡΟΣ 3 :  ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ (6 ώρες)

Παθογόνοι μικροοργανισμοί. Έλεγχος ασθενειών. Μεθοδολογία εκτίμησης παθογένειας. Αντιβιοτικά και άλλοι αντιμικροβιακοί παράγοντες. Ιστορική αναδρομή, κατηγορίες (αντιβακτηριακά, αντιμυκητιακά και αντιικά), χημικά χαρακτηριστικά, μεθοδολογία εκτίμησης δράσης, μηχανισμοί δράσης. Αντιβιοτικά προκαρυωτικών και ευκαρυωτικών μικροοργανισμών. Τοξίνες.

ΜΕΡΟΣ 4 : ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (4 ώρες)
Φθορά των τροφίμων εξαιτίας των μικροοργανισμών. Διατήρηση των τροφίμων. Ασθένειες μεταδιδόμενες μέσω τροφών. Οι μικροοργανισμοί ως πηγή τροφής, μικροβιολογία ζυμωμένων τροφίμων. Χρήση ενζύμων στα τρόφιμα. Προσδοκίες νέων τεχνολογιών στη βιομηχανία τροφίμων.


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Βασικές αρχές μοριακής κλωνοποίησης, 2. Μετασχηματισμός δεκτικών βακτηριακών κυττάρων και επιλογή ανασυνδυασμένου πλασμιδίου, 3. Επιλογή κατασταλτικών μεταλλαγών στον Aspergillus nidulans, 4. Μετασχηματισμός νηματοειδή μύκητα, 5. Αποκωδικοποίηση αλληλουχιών DNA in silico, 6. Βακτηριακή αποικοδόμηση ναφθαλενίου, 7. Μικροβιολογική ανάλυση νερού - Προσδιορισμός καταλληλότητας για ανθρώπινη χρήση,  8 - 9. Προσδιορισμός συντελεστών απόδοσης σε κλειστό και ανοικτό σύστημα καλλιέργειας, 10. Μελέτη της ζύμωσης του γάλακτος προς γιαούρτι. 11 -12. Επίσκεψη σε γαλακτοβιομηχανία και σε βιομηχανία παραγωγής μπύρας.
Διδάσκοντες: Α. Καραγκούνη-Κύρτσου Αναπλ. Καθηγήτρια, Γ. Διαλλινάς Επίκ. Καθηγητής,Δ. Χατζηνικολάου Λέκτορας.
Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 30%  στον τελικό βαθμό και εξετάζονται ταυτόχρονα με το μάθημα

 

English | Αρχή της σελίδας

ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3, β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
      Ιστορική τοποθέτηση (3 ώρες): Σύντομη ιστορική ανασκόπηση της Ευρωπαϊκής υδατοκαλλιέργειας.
      ΜΕΡΟΣ Ι: Υδατοκαλλιέργειες, Στάδια και Μορφές (9 ώρες): Ορισμός υδατοκαλλιέργειας, διαστάσεις της υδατοκαλλιέργειας, το αντικείμενο της σύγχρονης υδατοκαλλιέργειας, στάδια και μορφές υδατοκαλλιεργειών, αναπτυξιακά προγράμματα παράκτιων υδατοκαλλιεργειών στην περιοχή της Μεσογείου, δυναμικό ενέργειας φυσικού περιβάλλοντος.
      ΜΕΡΟΣ ΙΙ: Περιβαλλοντικές συνθήκες (4 ώρες): Νερό-μέσο καλλιέργειας, κανονισμός για την ποιότητα των νερών υδατοκαλλιέργειας, ρύπανση της θάλασσας, θαλάσσια οικοτοξικολογικά τέστ με ψάρια, Ρύπανση - Διατάραξη - Υδατοκαλλιέργειες.
      ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ: Παραγωγή ζωντανής τροφής (6 ώρες): Τροχόζωα - Βιολογία - Τεχνική καλλιέργειας Artemia - ο ρόλος της στο οικοσύστημα των αλυκών. Ανάπτυξη και εκτροφή μυδιών στο Εργαστήριο. 
      ΜΕΡΟΣ ΙV  (9 ώρες): Υπόδειγμα ιχθυοτροφικής πειραματικής μονάδας πάχυνσης. Καθετοποιημένη μονάδα γλυκού και θαλασσινού νερού. Συνηθέστερες ασθένειες ψαριών.
      ΜΕΡΟΣ V (6 ώρες): Έκκολαπτήρια (κτηριακές εγκαταστάσεις, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, κλειστά και ανοιχτά κυκλώματα νερού, βιολογικός καθαρισμός, λειτουργικές δαπάνες.


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Διαχείριση υδατοκαλλιεργειών, επίδρασή τους στο θαλάσσιο οικοσύστημα και μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων. 2. Artemia, ζωντανή τροφή - καλλιέργεια. 3.  Εμβρυολογία τσιπούρας - λαβρακιού. 4. Εκκολαπτήρια. 5. Ιχθυοπαθολογία. 6. Περιβάλλον - Υδατοκαλλιέργειες. 7. Πειράματα οξείας τοξικότητας. 8. Αιματολογικά χαρακτηριστικά ψαριών και διατροφή. 9. Καλλιέργεια Αstacus astacus.


Γ. ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ
1. Σεμινάρια ειδικών επί των ανωτέρω θεμάτων με έμφαση στις Κοινοτικές και Ελληνικές επιδοτήσεις. 2. Σεμινάρια φοιτητών από υπάρχουσα βιβλιογραφία του εργαστηρίου υδατοκαλλιεργειών. 3. Επεξεργασία ειδικών θεμάτων άμεσα εφαρμοσμένων που προκύπτουν κατά τη διάρκεια των ασκήσεων υπαίθρου.


Δ.  ΑΣΚΗΣΕΙΣ  ΥΠΑΙΘΡΟΥ
1. Αλίπεδο ή αλυκές (Θήβα ή Μεσολόγγι ). 2. Μονάδες πάχυνσης και Ιχθυόσκαλα (Εύβοια). 3. Ημιεντατική καλλιέργει πέστροφας και καραβίδας (Ορχομενός). 4. Μεταποιητική μονάδα (Κοροπί). 5. Εκκολαπτήριο (Ναύπακτος) και οστρακοκαλλιέργεια (Ιτέα).

Διδάσκουσα:  Ι. Καστρίτση - Καθαρίου  Επίκ. Καθηγήτρια.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 40% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Επίσης 10% του βαθμού προκύπτει από τις υπόλοιπες δραστηριότητες του μαθήματος (σεμινάρια, εκδρομή). Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΒΙΟΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 , β) Εργαστήριο 3

Α.  ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Τι είναι Βιοπληροφορική (1 ώρα)
  • Στοιχεία Επιστήμης Υπολογιστών - Εφαρμογές Υπολογιστών στη Βιολογία (Βιοϋπολογιστική) (3 ώρες)
  • Λειτουργικά Συστήματα (Unix / Windows) - Eισαγωγή σε μια γλώσσα προγραμματισμού (6 ώρες)
  • Δίκτυα και χρήσεις τους (email, telnet, ftp.) - Διαδίκτυο (Internet) -Παγκόσμιος Ιστός (WWW) - Φυλλομετρητές Δικτύων (web browsers) - Ιστοσελίδες- HTML / XML (2 ώρες)
  • Bάσεις δεδομένων πρωτεϊνών και DNA (σε όλα τα επίπεδα) - Εξειδικευμένες Βάσεις δεδομένων πρωτεινών και DNA - Προβλήματα σχολιασμού (annotation) (2 ώρες)
  • Εργαλεία ανάλυσης της πληροφορίας που είναι αποθηκευμένη στις βάσεις δεδομένων πρωτεϊνών και DNA (Protein and Genome Information Resources) (2 ώρες)
  • Γονιδιώματα (Genome Projects) (1 ώρα)
  • Eπόμενο στάδιο του κώδικα - Πρωτεϊνικό 'δίπλωμα' - (Protein folding)

Αλληλεπιδράσεις 'πρωτεϊνών - πρωτεϊνών' (Protein-protein interactions) - Μεταβολικοί δρόμοι (Metabolic pathways) - Πρωτεϊνική συγκρότηση και αυτοσυγκρότηση (self-assembly) (3 ώρες)

  • Πληροφορία από ανάλυση γονιδιωμάτων

Αδυναμία πειραματικού καθορισμού δομής και 'χαρακτηρισμού' λειτουργίας πρωτεϊνών - Δομική γονιδιωματική (Structural Genomics) (1 ώρα)

  • Υπολογιστική ανάλυση για τη γεφύρωση του 'χάσματος'
    • Συστήματα διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (Data Base Management Systems)
    • Eξόρυξη δεδομένων (Data Mining)
  • Υπολογιστική Ανάλυση Ακολουθιών
    Μέθοδοι βασισμένες σε ομοιότητα (στοιχίσεις ανά ζεύγη - πίνακες 'ομοιότητας' - στατιστικές παράμετροι ομοιότητας στοιχίσεων - ολική και τοπική στοίχιση - ευρεστικές μέθοδοι στοίχισης (FASTA και ΒLAST αλγόριθμοι) - πολλαπλή στοίχιση - φυλογενετικά δέντρα - αναζήτηση/εύρεση 'μοτίβων' (3 ώρες)    
  • Εμπειρικές Μέθοδοι / Μέθοδοι a priori (2 ώρες)
  • Tεχνικές Μηχανικής Μάθησης (Μachine Learning Techniques) (Nευρωνικά Δίκτυα, Ηidden Markov Models κ.ά) ( 2 ώρες)

Xρησιμοποιώντας σε ορισμένες περιπτώσεις τα Ι, ΙΙ, ΙΙΙ ανωτέρω:

    • Aνάλυση ακολουθιών DNA (π.χ. εύρεση ΟRF' s κ.λπ) (1 ώρα)
    • Ανάλυση ακολουθιών και δομών πρωτεϊνών (1 ώρα)
    • Αλγόριθμοι: πρόγνωσης δευτεροταγούς δομής πρωτεϊνών (1 ώρα)
    • Χαρακτηρισμός μοτίβων και περιοδικοτήτων σε αλληλουχίες πρωτεινών και DNA (1 ώρα)
    • Πρόγνωση διαμεμβρανικών τμημάτων και προσανατολισμού τους (1 ώρα)
    • Αναγνώριση 'διπλώματος' (fold recognition) (1 ώρα)
    • Ταιριάσματος δομών στο χώρο (1 ώρα)
    • Comparative homology modeling και threading (1 ώρα)
    • Προτυποποίηση (modeling) της πρωτεϊνικής στερεοδιάταξης με μοριακή μηχανική και δυναμική (1 ώρα)
    • 'Αγκυροβόληση' (docking) υποκαταστατών (ligands) σε πρωτεΐνες - Σχεδίαση φαρμάκων (1 ώρα)
    • Αναγνώριση ('αγκυροβόληση') πρωτεϊνών-πρωτεϊνών (1 ώρα)

Β.   ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

1. Εισαγωγή στα Windows
2. Εισαγωγή στο Unix  (I)
3. Εισαγωγή στο Unix  (II)
4. Υπηρεσίες Δικτύου HTML και δημιουργία ιστοσελίδων - Αναζήτηση  Βιβλιογραφίας
5-9.Στοιχεία της γλώσσας προγραμματισμού Perl - Εφαρμογές
10. Εργαλεία ανάλυσης της πληροφορίας που είναι αποθηκευμένη σε βάσεις δεδομένων πρωτεϊνών και DNA
11. Χαρακτηρισμός μοτίβων και περιοδικοτήτων σε αλληλουχίες πρωτεινών και DNA 
12. Πολλαπλή στοίχιση πρωτεινικών ακολουθιών και στοίχιση πρωτεινικών δομών
13. Απλές εφαρμογές νευρωνικών δικτύων και ΗΜΜ's στην πρόγνωση δομής πρωτεινών

Διδάσκοντες: Σ. Χαμόδρακας Καθηγητής.
Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν με ποσοστό 50% επί του συνολικού βαθμού, με πρακτικές εξετάσεις που διεξάγονται μετά το πέρας των ασκήσεων.

English | Αρχή της σελίδας

ΖΩΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ (Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 , β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγή (3 ώρες). Ορισμός. Τα συστατικά της ζωικής ποικιλότητας. Η μέτρηση της ζωικής ποικιλότητας στο γεωγραφικό χώρο
Συγκριτική θεώρηση της δομής και λειτουργίας των ζωικών οργανισμών (10 ώρες). Διαφοροποίηση των σωματικών σχεδίων. Δομικές και φυσιολογικές προσαρμογές .
Η κατανομή των ζωικών οργανισμών στο χώρο και στο χρόνο (11 ώρες). Η κατανομή των ζωικών οργανισμών στο χώρο. Ζωογεωγραφικές περιοχές. Ενδημισμός. Περιοχές υψηλής ποικιλότητας και ενδημισμού. Νησιωτική ζωογεωγραφία. Η διαφοροποίηση της ζωικής ποικιλότητας στο χρόνο.
Η σημασία και η διατήρηση των ζωικών ειδών (6 ώρες). Οι απειλές προς τους ζωικούς οργανισμούς. Η διατήρηση των ζωικών ειδών
Η ζωική ποικιλότητα του ελλαδικού χώρου (6 ώρες). Είδη, γνωρίσματα, στρατηγικές διαβίωσης, συμπεριφορά, γεωγραφική κατανομή, απειλές, μέτρα διατήρησης

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

1. Συγκριτική μελέτη άκρων και κίνησης Σπονδυλοζώων. 2. Μορφολογικές προσαρμογές Εντόμων. 3. Νησιωτική βιογεωγραφία. 4. Πανιδικές ομοιότητες, ιστορική βιογεωγραφία, φυλογεωγραφία. 5. Υποδειγματικές περιπτώσεις διατήρησης των ζώων. 6. Μέθοδοι συλλογής και μελέτης. Αναγνώριση Εντόμων. 7. Τεχνικές και μέθοδοι δειγματοληψίας, αναγνώριση και ποικιλότητα των Αμφιβίων και των Ερπετών της Ελλάδας. 8. Μέθοδοι μελέτης, βιογεωγραφία και μετανάστευση των Πτηνών της Ελλάδας. 9. Τεχνικές σύλληψης και αναγνώριση των Θηλαστικών της Ελλάδας. 10.  Άσκηση υπαίθρου: παρατήρηση, καταγραφή, συλλογή και μελέτη ζωικών ομάδων, προσδιορισμός δειγμάτων και αναλύσεις ποικιλότητας.

Διδάσκοντες: Α. Λεγάκις  Επίκ. Καθηγητής, Ρ. Πολυμένη Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 25% στη βαθμολογία του μαθήματος,, η άκηση υπαίθρου κατά 15% και η θεωρία κατά 60%. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από την αξιολόγηση των εκθέσεων των ασκήσεων.

English | Αρχή της σελίδας

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ(Ε)

Επιλογής- Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Συγκριτική μελέτη της λειτουργικής διαφοροποίησης των φυσιολογικών συστημάτων στα διάφορα ζωικά φύλα (2 ώρες).
  • Νευρικό σύστημα (4 ώρες): Νευρικό πλέγμα κοιλεντερωτών, οργάνωση και λειτουργία των γαγγλίων των ασπονδύλων, εθισμός, μάθηση, δοκιμές και φυσιολογικές διαφορές των νευρικών κυττάρων σπονδυλωτών - ασπονδύλων. Αυξητικός παράγοντας νεύρων.
  • Αισθητήρια (4 ώρες): Μηχανοϋποδοχείς, λαβύρινθος, πλευρική γραμμή ψαριών, ακοή ψαριών, ανθρώπου. Χημειοϋποδοχείς: φερομόνες ως συστήματα επικοινωνίας. Όραση: δομή, λειτουργία ματιού, μηχανισμοί εστίασης.
  • Κυκλοφορικό (5 ώρες): Δομή και λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος σε σπονδυλωτά και ασπόνδυλα. Κλειστό - ανοικτό κυκλοφορικό σύστημα.
  • Αναπνοή (4 ώρες): Εξάτμιση, λαχάνιασμα, απώλεια θερμοκρασίας, αναπνοή πουλιών, άσκηση, ενέργεια, αντιροή.
  • Ενδοκρινές σύστημα (4 ώρες).
  • Ωσμωρύθμιση - Απεκκριτικά συστήματα (4 ώρες).
  • Μυς (2 ώρες).
  • Πέψη (3 ώρες).
  • Θερμορύθμιση (3 ώρες).
  • Μεταβολισμός ενέργειας (2 ώρες).
  • Συγκριτική Ανοσολογία (2 ώρες)

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

1. Επίδραση της θερμοκρασίας στις ιδιότητες αγωγής των δυναμικών δράσης στο ισχιακό νεύρο του βατράχου. 2. Μηχανισμοί κυτταρικής μεταφοράς - Κυτταρική διαπερατότητα 3. Βιονεργετική - Προσδιορισμός ATP. 4. Ιδιότητες του καρδιαγγειακού συστήματος. 5. Συγκριτική μελέτη της καρδιάς των σπονδυλωτών. 6. Μηχανισμοί διατήρησης της κυτταροπλασματικής οξειδοαναγωγικής ισορροπίας σε σπονδυλωτά και ασπόνδυλα. 7. Μετατοπίσεις της καμπύλης κορεσμού της αιμοσφαιρίνης. 8. Μηχανισμοί πέψης σε σπονδυλωτά και ασπόνδυλα. 9. Μελέτη της υπόφυσης - Ορμονική ρύθμιση του χρώματος στο βάτραχο. 10. Ωσμωρύθμιση. 11. Μεταβολικός ρυθμός. 
 
Διδάσκοντες:Σ. Ευθυμιόπουλος Αναπλ. Καθηγητής, Ε.Δ. Βαλάκος Επίκ. Καθηγητής, Π. Παπαζαφείρη Επίκ. Καθηγήτρια, Ρ. Τσιτσιλώνη Επίκ. Καθηγήτρια.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις . Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

 Z΄ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ (Υ)

Υποχρεωτικό - Διδακτικές μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως: α) μάθημα 4

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Οι αρχές της Εξελικτικής Βιολογίας και η διαδρομή της εξελικτικής σκέψης (Ορισμός της επιστήμης της Εξέλιξης - Επιστημολογικό υπόβαθρο - Ιστορική αναδρομή - Εξελικτικές θεωρίες - Λαμαρκισμός, Δαρβινισμός, Συνθετική Θεωρία (Νεοδαρβινισμός) - Η σύγχρονη διάσταση). (8 ώρες)
  • Από τη μεγάλη έκρηξη στα αρχέγονα κύτταρα (Η δημιουργία του σύμπαντος και της γης - Το προβιοτικό σκηνικό - Τύχη, φυσική επιλογή, τάξη και αταξία - Αβιοτική σύνθεση οργανικών ουσιών, προβλήματα - Αβιοτική σύνθεση πολυμερών και υπερμοριακών συμπλεγμάτων - Ο κόσμος του RNA - Ο κόσμος των RNP και η μετάβαση στον κόσμο του DNA). (10 ώρες)
  • Το θεμελιώδες επίπεδο διάκρισης των οργανισμών (Η σημερινή εικόνα του γονιδιώματος των οργανισμών και η πιθανή εικόνα του γονιδιώματος του πρωτοοργανισμού - Απόψεις σχετικά με τη δημιουργία των ευκαρυωτικών κυττάρων - Επίπεδα διάκρισης των ζωντανών οργανισμών, η σχετικότητα της ιεράρχησης, κλαδιστική και φαινετική προσέγγιση, κλαδογράμματα - Το οικουμενικό εξελικτικό δενδρόγραμμα, Βασίλεια ή Επικράτειες, η μοριακή προσέγγιση - Η τοποθέτηση της ρίζας στο οικουμενικό δενδρόγραμμα). (10 ώρες)
  • Χρόνος και μορφές (Η έννοια του εξελικτικού χρόνου - Στοιχεία και αρχές της σύγχρονης γεωλογικής προσέγγισης, τρόποι χρονολόγησης - Στρωματολίτες και απολιθώματα - Τα βασικά εξελικτικά γεγονότα μέχρι την Κάμβριο περίοδο - Η έκρηξη των ειδών της Καμβρίου περιόδου - Παράγοντες που επιταχύνουν την αποκλίνουσα εξάπλωση των οργανισμών - Η σημασία των «συνδετικών κρίκων», έλλειψη «κρίκων» ή εστιγμένη ισορροπία και στάση; - Πρότυπα και μηχανισμοί ειδογένεσης - Μαζικές εξαφανίσεις ειδών - Η εξέλιξη του ανθρώπου). (15 ώρες)
  • Εξελικτικοί μηχανισμοί (Στοιχεία γενετικής πληθυσμών, η ισορροπία Hardy-Weinberg, ισορροπία και ανισορροπία σύνδεσης - Μεταλλαγές, περιορισμοί από το γενετικό κώδικα - Οι έννοιες της εξελικτικής απόκλισης και σύγκλισης - Δημιουργία διπλασιασμών ή εξαλείψεων, άνισος επιχιασμός, γλίστριμα των αλυσίδων DNA, μετάθεση και ρετρομετάθεση - Μηχανισμοί σύγκλισης μέσω αμοιβαίων και μη αμοιβαίων ανασυνδυασμών - Η πιθανότητα διατήρησης και διασποράς μιας νέας μεταλλαγής - Η φυσική επιλογή υπό το πρίσμα της αιτιοκρατικής θεώρησης, αρμοστικότητα, συντελεστής επιλογής, κατευθύνουσα επιλογή και συνεπικράτηση, η υπερεπικράτηση - Πρότυπα δράσης της φυσικής επιλογής - Τυχαία γενετική παρέκκλιση και στοχαστική θεώρηση, πιθανότητα, χρόνος και ρυθμός σταθεροποίησης - Εκτίμηση φυλογενετικών αποστάσεων). (17 ώρες)

 

Διδάσκοντες::Γ.Κ. Ροδάκης Αναπλ. Καθηγητής (~70%), Ε. Βαλάκος Επίκ. Καθηγητής (~15%), Α. Λεγάκης Επίκ. Καθηγητής (~15%), Σ. Μανώλης Επίκ. Καθηγητής (μία δίωρη διάλεξη).

English | Αρχή της σελίδας

ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Θεωρίες Κυτταρικής Διαφοροποίησης (2 ώρες).
  • Μηχανισμοί Διαφοροποίησης στους μονοκύτταρους και απλούς πολυκύτταρους οργανισμούς (4 ώρες): α) Βακτήρια -Bacillussubtilis, β) Saccharomyces cerevisiaeκαι γ) Dictyostelium discoideum.
  • Μηχανισμοί Κυτταρικής Διαφοροποίησης (16 ώρες): Σταθερότητα του DNA στους εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους των οργανισμών. Ανακατατάξεις και επέκταση του DNA κατά την ανάπτυξη. Διαφορική γονιδιακή έκφραση - Μεταγραφική ρύθμιση των γονιδίων στους διάφορους κυτταρικούς τύπους. Μετα-μεταγραφική ρύθμιση γονιδίων κατά την ανάπτυξη. Μεταφραστική και μετα-μεταφραστική ρύθμιση κατά την ανάπτυξη.
  • Κυτταρική αύξηση και διαίρεση (8 ώρες): α) Τα βήματα του κυτταρικού κύκλου, β) Ρυθμιστικοί μηχανισμοί της κυτταρικής διαίρεσης στους πολυκύτταρους οργανισμούς, γ) Μηχανισμοί μετάδοσης μηνυμάτων από υποδοχείς της κυτταρικής μεμβράνης, δ) Απόπτωση.
  • Ογκογονίδια - καρκίνος (4 ώρες).
  • Ωογένεση αμφίβιων και εντόμων. Φυλοκαθορισμός στον C. elegans  (4 ώρες).
  • Μοριακή Βιολογία της γονιμοποίησης - In vitro γονιμοποίηση - Διαγονιδιακά ζώα (4 ώρες).
  • Σχηματισμός προτύπου σώματος σε Νηματώδεις, Έντομα, Αμφίβια και Θηλαστικά (4 ώρες).
  • Γενετικός έλεγχος του σχηματισμού προτύπου σώματος στη Δροσόφιλα (6 ώρες): Μεταλλαγές μητρικής επίδρασης που καθορίζουν τους άξονες του σώματος, μεταμερικά γονίδια, ομοιοτικά γονίδια.

Διδάσκουσες : Αικ. Κομητοπούλου Αναπλ. Καθηγήτρια, Σ. Κουγιανού-Κουτσούκου Επίκ. Καθηγήτρια.

English | Αρχή της σελίδας

ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 3

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 2 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Εισαγωγή,

2. Το Νερό ως Ουσία: Τα χαρακτηριστικά του Ύδατος,

3. Ποταμοί και Λίμνες: Κατανομή-Προέλευση-Μορφές,

4. Οικονομία του Ύδατος: Υδρολογικός κύκλος. Παγκόσμια Ισορροπία Ύδατος,

5. Το Φως στα Ύδατα της Ενδοχώρας,

6. Η Τύχη της Θερμότητας,

7. Υδατικές Κινήσεις,

8. Δομή και Παραγωγικότητα Υδατικών Οικοσυστημάτων,

9. Οξυγόνο,

10. Αλατότητα των Υδάτων της Ενδοχώρας,

11. Το Σύμπλεγμα Ανόργανου Άνθρακα,

12. Ο Κύκλος του Αζώτου,

13. Ο Κύκλος του Φωσφόρου,

14. Κύκλοι Σιδήρου, Θείου και Πυριτίου,

15. Πλαγκτικές Κοινωνίες: Φύκη και Κυανοβακτήρια,

16. Ζωοπλαγκτόν και Αλληλεπιδράσεις με την Ιχθυοπανίδα,

17. Βακτηριοπλαγκτόν,

18. Διαφάσεις Ξηράς-Ύδατος: Ανώτερα Φυτά,

19. Διάφαση Χέρσου-Ύδατος: Προσφυόμενοι Μικροοργανισμοί, Παράλια Φύκη και Ζωοπλαγκτόν,

20. Αβαθείς Λίμνες και Λιμνίσκοι,

21. Ιζήματα και Μικροχλωρίδα,

22. Βενθικά Ζώα και Κοινωνίες Ιχθύων,

23. Θρύμματα: Ανακύκληση Οργανικού Άνθρακα και Μεταβολισμός του Οικοσυστήματος,

24. Παρελθούσα Παραγωγικότητα: Παλαιολιμνολογία,

25. Οντογένεση Υδατικών Οικοσυστημάτων της Ενδοχώρας,

26. Ύδατα Ενδοχώρας: η Κατανόησή τους είναι Ουσιώδης για το Μέλλον. 

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Μορφομετρία επιφανειακών υδάτων. Λεκάνες απορροής. Επιλογή σταθμών και μεθόδων δειγματοληψίας. 2. Συλλογή πλαγκτού και περιφύτου σε λίμνες και ρέοντα ύδατα. Χρήση υδροβιολογικών οργάνων in situ. 3. Μέθοδοι προσδιορισμού της παραγωγικότητας των επιφανειακών υδάτων. 4. Προσδιορισμός των κυριοτέρων φυσικών και χημικών παραμέτρων (κατανομές θερμοκρασίας, οξυγόνου, φωτός, pH, αλκαλικότητας, κ.ά.). 5. Προσδιορισμός συγκεντρώσεων των κυριοτέρων ιόντων (P-PO4, N-NO3, N-NO2, N-NH3, Si-SiO2 κ.ά.) και η βιολογική σημασία τους. 6. Ποιοτική ανάλυση πλαγκτού στο οπτικό και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. 7. Ποσοτική ανάλυση πλαγκτού (μέθοδοι Utermohl, Willen κ.ά). 8. Προσδιορισμός βιομάζας φυτοπλαγκτού. Μέθοδος εκχύλισης χρωστικών. 9. Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση περιφύτου (δείκτες ποικιλότητας, ομοιότητας, ισοκατανομής κ.ά.). 10. Τα ανώτερα φυτά της παράλιας ζώνης. 11. Βιολογικές μέθοδοι εκτίμησης της ποιότητας των υδάτων (σαπρόβια συστήματα, βιοδείκτες, κ.ά.). 12. Τα ασπόνδυλα της παράλιας ζώνης και η χρήση τους ως βιοδείκτες. 13. Μέθοδοι προσδιορισμού των BOD, COD και TOC στα ύδατα της ενδοχώρας και σε υγρά απόβλητα

Διδάσκοντες:Α. Οικονόμου-Αμίλλη Καθηγήτρια, Β. Μοντεσάντου Επίκ. Καθηγήτρια, Δ. Δανιηλίδης Επίκ. Καθηγήτρια, Ι. Μπίτης Λέκτορας.

Ο τελικός βαθμός του μαθήματος προκύπτει από γραπτές εξετάσεις στην ύλη του μαθήματος (60%) και την επίδοση στις εργαστηριακές ασκήσεις (40%). Ο βαθμός εργαστηρίου προκύπτει από πρακτικές εξετάσεις (30%) και υποβολή εργασίας (70%) με τα αποτελέσματα των ασκήσεων πεδίου και εργαστηρίου. Προαιρετικά σεμινάρια βαθμολογούνται ανεξάρτητα.

English | Αρχή της σελίδας

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ & ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α.  ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
     

  • Σεξουαλική συμπεριφορά. Αναπαραγωγή. Φυσιολογία της γονιμοποίησης. Έλεγχος των γεννήσεων (2 ώρες).
  • Σύγχρονες απόψεις για τη χάραξη του σχεδίου οργάνωσης του ζωικού σώματος (2 ώρες).
  • Ρόλος της τοπικής πληροφορίας, των μορφογόνων και των κυτταρικών αλληλεπιδράσεων κατά την ιστογένεση και τη μορφογένεση (2 ώρες).
  • Αυλάκωση, γαστριδίωση, νευριδίωση, ιστογένεση, οργανογένεση διαφόρων εμβρύων (10 ώρες).
  • Επαγωγική ρύθμιση της εμβρυϊκής ανάπτυξης. Αλληλεπιδράσεις ιστών εκ του συστάδην (4 ώρες).
  • Ογκογονίδια και αυξητικοί παράγοντες (2 ώρες).
  • Αναγέννηση οργάνων και ιστών (3 ώρες).
  • Αυτόνομη και πειραματική καρκινογένεση (3 ώρες).
  • Ιστολογία, Μικροσκοπική Ανατομία, Ιστοπαθολογία (18 ώρες). Όργανα και μέθοδοι, σύνοψη εμβρυϊκής ανάπτυξης, νευρικός ιστός, επιθηλιακοί ιστοί, συνδετικοί ιστοί, μυϊκοί ιστοί, οργανισμικά συστήματα.


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
        1. Άνοιγμα παραθύρου και μελέτη εμβρύου όρνιθας, in ovo. Τεχνική του New. 2. Ενδοκοιλωματική μεταμόσχευση. Φύτρο πρόσθιου άκρου. 3,4. Κλασικές ιστολογικές Τεχνικές. 5. Μιτωτικός δείκτης. Δείκτης επισήμανσης με ραδιενεργό υλικό. 6, 7, 8, 9. Εμβρυϊκή ανάπτυξη αχινού, βατράχου, όρνιθας, θηλαστικού αντίστοιχα. 10, 11, 12, 13. Μικροσκοπική ανατομία (μελέτη της δομής διαφόρων οργάνων από ποικίλα ζωικά είδη).

Διδάσκοντες:Σ. Κουσουλάκος Αναπλ. Καθηγητής, Δ. Στραβοπόδης Επίκ. Καθηγητής, Ν. Μεσσήνη Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3, β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
  Εισαγωγή στο Θαλάσσιο Περιβάλλον (4 ώρες)
  Πλαγκτόν και πλαγκτονικές βιοκοινωνίες (4 ώρες)
  Βιολογία της βαθιάς θάλασσας (4 ώρες)
  Βένθος της ρηχής Υποαιγιαλίτιδας (4 ώρες)
  Ωκεάνιο Νηκτόν (3 ώρες)
  Οικολογία Μεσοπαλιρροιακής ζώνης (4 ώρες)
  Μειοπανίδα (2 ώρες)
  Εκβολικά συστήματα και αλμυρά έλη (4 ώρες)
  Τροπικές βιοκοινωνίες (4 ώρες)
  Συμβιωτικές σχέσεις (2 ώρες)
  Ανθρωπογενείς επιδράσεις στους ωκεανούς (4 ώρες)

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Μεθοδολογία δειγματοληψιών 2. και 3. Ολοπλαγκτόν 4. Μεροπλαγκτόν 5. Νηκτόν 6. Βιομετρία 7. Λειτουργικοί τύποι 8. Βένθος σκληρού υποστρώματος 9. Βένθος μαλακού υποστρώματος 10. Οργανισμοί της Μεσογείου.

Διδάσκοντες:Α. Νικολαΐδου Καθηγήτρια, Γ. Βερροιόπουλος Καθηγητής, Μ. Θεσσαλού-Λεγάκη Αναπλ. Καθηγήτρια.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 40% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΙΧΘΥΟΛΟΓΙΑ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 3

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 2 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Γενική Μορφολογία Ιχθύων - Συστηματική (4 ώρες): Εξωτερική μορφολογία, συστηματικοί χαρακτήρες και ποικιλομορφία αυτών. Εσωτερική μορφολογία, οργάνωση και εξελικτικές σχέσεις των διαφόρων συστημάτων.
  • Βιολογία Αναπαραγωγής (4 ώρες): Αναπαραγωγή, φυλοκαθορισμός, γαμετογένεση, ερμαφροδιτισμός και λοιπά συναφή θέματα.
  • Ανάπτυξη Ιχθύων & Διατροφή (4 ώρες): Ανάπτυξη ιχθύων. Ηλικία και αύξηση. Εξίσωση Von Bertalanffy. Διατροφή, μηχανισμοί πρόσληψης της τροφής, μορφολογικές προσαρμογές.
  • Οικολογία και Ηθολογία Ιχθύων (8 ώρες): Ζωογεωγραφία των ιχθύων. Παράγοντες που επηρεάζουν την κατανομή τους. Μορφολογικές προσαρμογές σε ακραία περιβάλλοντα. Αντιδράσεις σε εξωτερικά ερεθίσματα (τακτισμοί). Κολύμβηση. Επικοινωνία και αλληλεπιδράσεις. Συμβίωση, Θήρευση και Παρασιτισμός. Σχηματισμός αγέλης. Μεταναστεύσεις. Τεχνικές μαρκαρίσματος ιχθύων.
  • Μελέτη Ιχθυοπληθυσμών (4 ώρες): Χαρακτηριστικά ιχθυοπληθυσμών. Εκθετική και λογιστική αύξηση πληθυσμών. Αλιευτική & φυσική θνησιμότης. Μοντέλα ανάλυσης των ιχθυοπληθυσμών.
  • Αλιεία και Διαχείριση Αποθεμάτων (2 ώρες): Αλιευτική τεχνολογία, αλιευτική παραγωγή και αλιευτική προσπάθεια. Επίδραση της αλιείας στα αποθέματα και στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Διαχείριση


Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Συστηματική Χονδριχθύων. 2. Συστηματική Οστεϊχθύων. 3. Μορφομετρία Χονδριχθύων. 4. Ανατομή Χονδριχθύος. 5. Μορφομετρία Οστεϊχθύων. 6. Γεννητική ωριμότητα Οστεϊχθύων. 7. Εκτίμηση ηλικίας ιχθύων. 8. Σχέσεις μήκους βάρους και υπολογισμός παραμέτρων αύξησης. 9. Βάσεις δεδομένων ιχθύων: FISHBASE. 10. Άσκηση υπαίθρου. Παρατήρηση, καταγραφή, συλλογή και μελέτη ειδών Ιχθύων. Ανάλυση πληθυσμιακών χαρακτηριστικών και συγγραφή έκθεσης

Εκπαιδευτική εκδρομή: Επίσκεψη Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου - Δειγματοληψία

Διδάσκοντες: Π. Μεγαλοφώνου, Επίκ. Καθηγήτρια. Στις εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχει το μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. Ε. Γαλένου.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 50% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από την τελική έκθεση και ξεχωριστές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

H΄ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΟΙΚΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 5

Ωρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως: α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Εισαγωγή (2 ώρες)
Τι είναι Οικοφυσιολογία - ο ρόλος και η σημασία της. Θεμελιώδεις έννοιες: προσαρμογή - προσαρμοστικότητα, στρατηγική - τακτική, προσαρμοστικοί μηχανισμοί, φυσική επιλογή.
Το αβιοτικό περιβάλλον των φυτών (4 ώρες)
Ηλιακή ακτινοβολία, προσαρμοστικοί μηχανισμοί σε διάφορα φωτεινά καθεστώτα, θερμοκρασία, ενεργειακό ισοζύγιο, έδαφος, ανόργανα θρεπτικά κλπ.
Οικοφυσιολογία των Σπερμάτων και της Φύτρωσης (6 ώρες)
Τύποι αναπαραγωγής, η αρχή του επιμερισμού. Αναπαραγωγική προσπάθεια. Τα σπέρματα - ιδιότητες, μέγεθος και αριθμός. Προδιασπαρτικοί κίνδυνοι, πληροκαρπία. Διασπορά: καμπύλες, παράγοντες, φάσμα διασποράς. Εδαφικές και υπέργειες σπερματικές τράπεζες. Λήθαργος: τύποι, μηχανισμοί αναίρεσης, οικολογικός ρόλος, εξέλιξη. Φύτρωση: αβιοτικοί παράγοντες και προσαρμοστικοί μηχανισμοί.
Οικοφυσιολογία της Φωτοσύνθεσης (4 ώρες)
Η λειτουργική σημασία των διαφoρετικών ατραπών (pathways) στη φωτοσυνθετική δέσμευση του CO2. Το βιοχημικό, φυσιολογικό και οικολογικό πλαίσιο των φωτοσυνθετικών τύπων C3, C4 και CAM. Προσαρμοστικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα κάθε τύπου σε διάφορους οικότοπους.
Οικοφυσιολογία της Ανόργανης Θρέψης (4 ώρες)
Εισαγωγή: θρεπτικά στοιχεία και μορφές πρόσληψης από τα φυτά. Παράγοντες που επιδρούν στην πρόσληψη των θρεπτικών στοιχείων από τα φυτά. (Αβιοτικοί παράγοντες: κλιματικές συνθήκες, σύσταση και ιδιότητες εδάφους. Βιοτικοί παράγοντες: συμβίωση με μικροοργανισμούς, μυκόρριζες). Οικονομία της ανόργανης θρέψης (ο ρόλος της αειφυλλίας στην οικονομία της ανόργανης θρέψης και ο ρόλος της μεταφοράς οργανικών ενώσεων μέσω του φλοιώματος (translocation)).
Βιοϊστορία και Λειτουργικοί Τύποι (2 ώρες)
Διαφορετικές στρατηγικές βιοϊστορίας (life history). Αυξητικές μορφές, μονοκαρπία - πολυκαρπία, ανταγωνιστές - ανθεκτικοί - περιθωριακοί. Λειτουργικοί τύποι φυτών (plant functional types) και η καθοριστική σημασία συγκεκριμένων μορφολογικών και φυσιολογικών χαρακτήρων.
Οικοφυσιολογία της Φυλετικής Αναπαραγωγής (4 ώρες)
Τύποι φυλετικής αναπαραγωγής. Κόστη και οφέλη. Συστήματα αναπαραγωγής και προγράμματα γονιμότητας. Φυλετική ασυμβατότητα, φυλετική έκφραση, φυλοκαθορισμός. Μονοικία - διοικία, ροή γονιδίων στα διάφορα στάδια της φυλετικής αναπαραγωγής.
Οικοφυσιολογία της Περιβαλλοντικής Καταπόνησης (8 ώρες)
Στοιχεία ορολογίας. Η ροή του νερού στα φυτά. Απώλεια και αποθήκευση νερού. Υδατοδιαθεσιμότητα και παραγωγικότητα. Υδατικό έλλειμμα (ξηρασία). Πλημμύρισμα. Αλατότητα. Υψηλή θερμοκρασία. Χαμηλή θερμοκρασία. Κοινοί μηχανισμοί απάντησης των φυτών στην περιβαλλοντική καταπόνηση. Γονίδια καταπόνησης.
Οικοφυσιολογικός Ρόλος των Δευτερογενών Μεταβολιτών (4 ώρες)
Εισαγωγή, σύντομη περιγραφή των δευτερογενών μεταβολιτών και σύνδεση των οδών παραγωγής των με το βασικό μεταβολισμό. Ρόλος των δευτερογενών μεταβολιτών στη φυτική άμυνα (τερπένια, φαινολικές ενώσεις, αλκαλοειδή). Προστασία από αβιοτικούς παράγοντες (θερμοκρασία, υγρασία, υπεριώδης ακτινοβολία). Επίδραση των αβιοτικών παραγόντων στην παραγωγή δευτερογενών μεταβολιτών. Χημική άμυνα σε βιοτικούς παράγοντες: φυτοφάγα ζώα, έντομα, μικρόβια. Αλληλοπάθεια. Ρόλος των δευτερογενών μεταβολιτών στην επικονίαση και τη διασπορά.
Οικοφυσιολογία Aπειλουμένων Φυτών - Βιολογία Διατήρησης (4 ώρες)
Φυτική ποικιλότητα - με ιδιαίτερη αναφορά στην Ελλάδα. Σπανιότητα ειδών, εξαφάνιση φυτικών ειδών, εισβολή ξενικών ειδών. Αναπαραγωγική βιολογία απειλουμένων ειδών. Διαχείριση και προστασία απειλουμένων ειδών, προγράμματα ανάκαμψης απειλουμένων ειδών, επιτόπου (in situ) και εκτός τόπου (ex situ) διατήρηση.

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Κλίμα και επεξεργασία μετεωρολογικών δεδομένων. 2. Όργανα και μεθοδολογία παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραγόντων (φωτός & θερμοκρασίας). 3. Μεταπυρική αναγέννηση - εμφάνιση και επιβίωση αρτιβλάστων. 4. Ρυθμιστικοί μηχανισμοί της φύτρωσης στο πεδίο - εδαφική σπερματική τράπεζα. 5. Επίδραση του εδαφικού pH στην ανάπτυξη αρτιβλάστων. 6. Περιβαλλοντική καταπόνηση και ανάπτυξη αρτιβλάστων. 7-10. Μικρή ερευνητική εργασία (short project) διάρκειας 4 εβδομάδων, σε ομάδες φοιτητών, από κατάλογο επιλεγόμενων θεμάτων.

Διδάσκοντες: Κ.Α. Θάνος Αναπλ. Καθηγητής, Κ. Γεωργίου Επίκ. Καθηγητής, Σ. Ριζοπούλου Επίκ. Καθηγήτρια, Μ. Σ. Μελετίου-Χρήστου Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 50% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΧΕΡΣΑΙΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔAΣ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
  • Εισαγωγή  (5 ώρες). Εξέλιξη του Ελληνικού χώρου στους γεωλογικούς χρόνους. Γεωγραφία & Στοιχεία φυσιογραφίας, γεωλογίας, εδαφολογίας και κλιματολογίας της Ελλάδας. Χαρακτηριστικά ενδιαιτήματα της Ελλάδας.
  • Η ποικιλότητα της χερσαίας χλωρίδας της Ελλάδας (8 ώρες). Οι έννοιες της χλωρίδας και βλάστησης. Γεωβοτανική θεώρηση του Ελληνικού χώρου. Φυτογεωγραφική θέση και φυτογεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας. Ιστορικά στοιχεία για την έρευνα της Ελληνικής χλωρίδας. Αίτια της χλωριδικής ποικιλότητας της Ελλάδας. Σύνθεση της Ελληνικής χλωρίδας. Αυτοφυής χλωρίδα της Ελλάδας. Γεωστοιχεία της ελληνικής χλωρίδας. Ενδημισμός της Ελληνικής χλωρίδας. Αντιστοιχία - αντίστοιχα taxa. Ασυνεχείς περιοχές εξάπλωσης. Επιγενή είδη. Οικονομική και αισθητική σημασία της Ελληνικής χλωρίδας. Η κατάσταση διατήρησης της ελληνικής χλωρίδας. Απειλές. Στρατηγικές διατήρησης. Νομικό καθεστώς. Γεωβοτανική θεώρηση της βλάστησης της Ελλάδας.
  • Η ποικιλότητα της χερσαίας πανίδας της Ελλάδας (2 ώρες). Ζωογεωγραφική θέση της Ελλάδας. Αίτια της πανιδικής ποικιλότητας της Ελλάδας. Η κατάσταση διατήρησης της πανίδας της Ελλάδας. Απειλές. Στρατηγικές διατήρησης. Νομικό καθεστώς.
  • Το χερσαίο περιβάλλον της Ελλάδας στο χώρο και στο χρόνο: η διαφοροποίηση των οργανισμών στα Ελληνικά νησιά (8 ώρες). Παρουσίαση της εξέλιξης του Ελληνικού χώρου από το Μειόκαινο μέχρι σήμερα, ιδιαιτερότητες της πανίδας και της χλωρίδας των ελληνικών νησιών και πρότυπα διαφοροποίησης χαρακτηριστικών ταξινομικών μονάδων.
  • Η ποικιλότητα των χερσαίων οικοσυστημάτων της Ελλάδας. Μεσογειακά οικοσυστήματα (6 ώρες).
    Τύποι Μεσογειακών οικοσυστημάτων (φρύγανα, σχηματισμοί αείφυλλων σκληρόφυλλων, πευκοδάση). Ειδικές προσαρμογές των παραγωγών στην έλλειψη νερού. Παραγωγικότητα στα Μεσογειακά οικοσυστήματα. Δεξαμενές και κύκλοι θρεπτικών. Καταναλωτές. Αποικοδομητές. Η φωτιά ως περιβαλλοντικός παράγοντας. Διαχειριστικά προβλήματα.
  • Ορεινά Δασικά Οικοσυστήματα (3 ώρες). Δάση Κωνοφόρων και Φυλλοβόλων: Εξάπλωση, δομή και λειτουργία. Στοιχεία βιοποικιλότητας. Χρήσεις γης κατά το παρελθόν και σημερινά διαχειριστικά προβλήματα.
  • Αλπικά οικοσυστήματα (3 ώρες) Εξάπλωση, Δομή και λειτουργία. Διαχειριστικά προβλήματα.
  • Οικότονοι-παράκτια οικοσυστήματα (6 ώρες). Δομή και λειτουργία. Διαχειριστικά προβλήματα.
  • Ειδικά ζητήματα διαχείρισης των χερσαίων οικοσυστημάτων της Ελλάδας (2 ώρες). Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες. Δίκτυα προστατευόμενων περιοχών. Νομοθεσία. Δραστηριότητες οικολογικών φορέων

    Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
    1.     Προσδιορισμός της υγρασίας και της υδατοχωρητικότητας του εδάφους (πεδίου-εργαστηρίου). 2. Προσδιορισμός του pH του εδάφους. (πεδίου-εργαστηρίου). 3. Προσδιορισμός της οργανικής ουσίας του εδάφους (πεδίου-εργαστηρίου). 4. Προσδιορισμός της υφής του εδάφους (πεδίου - εργαστηρίου). 5. Αναγνώριση βιοδηλωτικών ιχνών (πεδίου - εργαστηρίου). 6. Κάθετη κατανομή ασπονδύλων στο έδαφος (πεδίου - εργαστηρίου) 7. Σχέση έκτασης αριθμού ειδών μιας περιοχής - η επιεδαφική πανίδα (πεδίου) 8. Καταγραφή ορνιθοπανίδας (πεδίου) 9. Μέτρηση μορφομετρικών χαρακτηριστικών δένδρων: Ι. μέτρηση ύψους με αυτοσχέδιο υψομετρητή, ΙΙ. μέτρηση ύψους με τη συσκευή Blume-Leiss. III. Mέτρηση ηλικίας δένδρου με την προσαυξητική τρυπάνη (πεδίου) 10. Ηλικιακή δομή φυτικού πληθυσμού (πεδίου). 11. Ανάδειξη της ετερογένειας και της χλωριδικής ποικιλότητας μιας φυτοκοινότητας με τον προσδιορισμό της σχέσης έκτασης - αριθμού ειδών (πεδίου - εργαστηρίου). 12. Πληθοκάλυψη φυτικών ειδών (κλίμακα Domin) - ποικιλότητα ενδιαιτήματος (πεδίου). 13. Ανάλυση οικολογικών δεδομένων: Μέθοδοι ταξιθέτησης (εργαστηρίου). 14. Ανάλυση οικολογικών δεδομένων: Οικολογικά μοντέλα (εργαστηρίου).

    Οι αναφερόμενες ασκήσεις πεδίου πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια μιας 3ημέρης υποχρεωτικής εκπαιδευτικής εκδρομής.
    Διδάσκοντες: Μ. Αριανούτσου-Φαραγγιτάκη Αναπλ. Καθηγήτρια, Α. Παρμακέλης Λέκτορας.

    Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν με ποσοστό 40% στο συνολικό βαθμό του μαθήματος. Ο εργαστηριακός βαθμός προκύπτει από την αξιολόγηση εξ' ίσου, των εκθέσεων των ασκήσεων και των γραπτών εξετάσεων του εργαστηρίου. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός τόσο στα γραπτά του θεωρητικού μέρους του Μαθήματος όσο και του Εργαστηρίου Δίνονται υποχρεωτικά Σεμινάρια που συμμετέχουν με ποσοστό 10% επί του τελικού βαθμού του μαθήματος.

English | Αρχή της σελίδας

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • Εισαγωγή (2 ώρες): Η Βιοτεχνολογία από την αρχαιότητα έως σήμερα.
  • Χρήση μικροοργανισμών στη Βιοτεχνολογία (4 ώρες): Επιλογή μικροοργανισμών (αερόβιοι - αναερόβιοι). Καλλιέργεια των μικροοργανισμών για παραγωγή βιομάζας ή μικροβιακών προϊόντων (χρήση συστημάτων - κλειστά, ανοικτά, ημιτροφοδοτούμενα- για την παραγωγή). Έλεγχος του περιβάλλοντος αύξησης του προς εκμετάλλευση οργανισμού.
  • Βιομηχανική και Εμπορική εκμετάλλευση των μικροοργανισμών (3 ώρες): Βελτίωση των ιδιοτήτων μικροοργανισμών που χρησιμοποιούνται στη Βιομηχανία με κλασικές μεθόδους.
  • Τεχνολογία γενετικά ανασυνδυασμένου DΝΑ (5 ώρες): Οι βασικές αρχές του γενετικά ανασυνδυασμένου DNA. Ανασυνδυασμένο DNA και νέα διαγνωστικά. Μηχανική πρωτεϊνών.
  • Τεχνολογία ζυμώσεων (4 ώρες): Αερόβια - αναερόβια ζύμωση. Τύποι ζυμωτήρων. Αντιδραστήρες με ακινητοποιημένα κύτταρα / ένζυμα.
  • Ενζυμική τεχνολογία (4 ώρες): Βιομηχανικά ένζυμα, πρωτεάσες, λιπάσες, κατεργασία αμύλου. Ενζυμικοί αναλυτές και ηλεκτρόδια. Ενζυμικές ανοσοδοκιμασίες και ένζυμα θεραπευτικής.
  • Βιοτεχνολογία και ζώα (5 ώρες): Αρχές κυτταροκαλλιεργειών. Εφαρμογές σε κυτταροκαλλιέργειες θηλαστικών. Μονοκλωνικά αντισώματα. Διαγονιδιακά ζώα και θεραπεία ανθρωπίνων γονιδίων.
  • Βιοτεχνολογία και φυτά (5 ώρες): Ιστοκαλλιέργειες και κυταροκαλλιέργειες. Βιοτεχνολογία και αναπαραγωγή φυτών. Μοριακή βιοτεχνολογία φυτών: μετασχηματισμός με χρήση φυσικοχημικών ή βιολιστικών μεθόδων, με χρήση Agrobacterium tumefaciens, παραγωγή και έλεγχος διαγονιδιακών φυτών, εφαρμογές διαγονιδιακής τεχνολογίας.
  • Παραγόμενα προϊόντα (5 ώρες): Τρόφιμα - ποτά. Καύσιμα και χημικές ουσίες. Φαρμακευτικά προϊόντα.
  • Κοινωνικές επιπτώσεις της Βιοτεχνολογίας (3 ώρες): Κανονισμοί και Ασφάλεια. Σχεδιασμός διαδικασιών. Ασφάλεια τροφών, φαρμάκων, εμβολίων. Νομικά, κοινωνικά και ηθικά προβλήματα που δημιουργούνται από τις εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας.

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ  ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
1. Βελτιστοποίηση της αύξησης του βακτηρίου Zymomonas mobilis μέσω του υποστρώματος αύξησης. 2. ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ Ι: Εισαγωγή τμημάτων DNA σε πλασμιδιακούς φορείς κλωνοποίησης με ενζυμική αντίδραση συγκόλλησης (ligation). 3. ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ ΙΙ: Μετασχηματισμός κυττάρων Escherichia coli με τα προϊόντα συγκόλλησης - επιλογή και καλλιέργεια αποικιών που φέρουν ανασυνδυασμένους φορείς. 4. ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ ΙΙΙ: Απομόνωση ανασυνδυασμένων πλασμιδιακών DNA σε μικρή κλίμακα, πέψη με περιοριστικές ενδονουκλεάσες. 5. ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ ΙV: Ηλεκτροφόρηση πέψεων σε πήκτωμα αγαρόζης και ανάλυση αποτελεσμάτων. 6. Βιοαντιδραστήρας συνεχούς καλλιέργειας. Υπολογισμός παραμέτρων αύξησης. 7. Εντοπισμός μικροοργανισμών με αξιοποιήσιμες ενζυμικές δραστηριότητες. 8. Απομόνωση και καλλιέργεια πρωτοπλαστών από φυτικό υλικό. 9. Έλεγχος δραστηριότητας ενζύμων σε οικιακά απορρυπαντικά.

Διδάσκοντες:Μ.Α. Τύπας Καθηγητής, Κ. Boργιάς Αναπλ. Καθηγητής, Α. Καραγκούνη-Κύρτσου Αναπλ. Καθηγήτρια, Β. Αλεπόρου Αναπλ. Καθηγήτρια, Κ. Σπυροπούλου Αναπλ. Καθηγήτρια, Σ. Κουγιανού-Κουτσούκου Επίκ. Καθηγήτρια, Αικ. Παππά Λέκτορας.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 30 % στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 3 β) Εργαστήριο 3

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Α. Μη ενζυμική κατάλυση α) Διάσπαση tRNA από μεταλλικά ιόντα β) Ριβονουκλεάση Ρ γ) Αυτομάτισμα RNA δ) Σύγκριση RNA-πρωτεϊνών ως βιολογικοί καταλύτες
Β. Μεταφραστικός έλεγχος. Ρύθμιση
Γ. Ρύθμιση της μετάφρασης
Δ. Ριβόσωμα
α) Ριβοσωμικό RNA β) Ριβοσωμικές πρωτεΐνες γ) Οργάνωση συστατικών στο ριβόσωμα δ) Λειτουργικές περιοχές. Πεπτιδυλοτρανσφεράση GTPαση ε) Ρύθμιση στο επίπεδο του ριβοσώματος
Ε. mRNA
α) Δομή και απόδοση β) Poly (A) γ) Καπέλο δ) Πρωτεΐνες που δεσμεύονται στην περιοχή του καλύμματος ε) Αποικοδόμηση mRNA
ΣΤ. ΡΙΒΟΝΟΥΚΛΕΑΣΕΣ
Ζ. ΠΡΩΤΕΟΣΩΜΑ
Η. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΑΡΞΗΣ α) Δομή και λειτουργία eIF-2 β) Δομή και λειτουργία eIF-4
Θ. ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ
α) Παράγοντες επιμήκυνσης β) Κύκλος επιμήκυνσης γ) Ρύθμιση κατά την επιμήκυνση
Ι. ΚΑΠΕΡΩΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΤΥΧΩΣΗ
Κ. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
α) Ρύθμιση της πρωτεϊνοσύνθεσης από αίμη β) Θερμικό Σοκ γ) Ρύθμιση της επιμήκυνσης της πρωτεϊνοσύνθεσης μέσω στεροειδών ορμονών δ) Ρύθμιση της σύνθεσης της φεριτίνης

Διδάσκοντες: Ε. Φραγκούλης Καθηγητής, Κ. Βοργιάς Αναπλ. Καθηγητής, Δ. Σίδερης, Επίκ. Καθηγητής, Δ. Βασιλακοπούλου Επίκ. Καθηγήτρια.

English | Αρχή της σελίδας

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ (Ε)

Επιλογής - Διδακτικές Μονάδες 4

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως : α) Μάθημα 4

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  • ΕΙΣΑΓΩΓΗ (5 ώρες). Αρχές και μηχανισμοί ανάπτυξης των φυτών. Ορμόνες και ο ρόλος τους στην ανάπτυξη των φυτών σε μοριακό επίπεδο. Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος. Συντονισμός της ανάπτυξης.
  • ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΒΦ (12 ώρες). Φυτά πρότυπα στη μελέτη ανάπτυξης των φυτών. Απόκτηση και δημιουργία μεταλλαγμένων στελεχών. Προωθητική και αντίστροφη γενετική. EMS και T-DNA μεταλαξιγένεση. RNAi και Μετα-μεταγραφική γονιδιακή αποσιώπηση (PTGS). Μέθοδοι μετασχηματισμού φυτών. Γενετική, μοριακή και φαινοτυπική ανάλυση μεταλλαγμένων στελεχών. Απομόνωση και μελέτη γονιδίων. Μεθοδολογία λειτουργικής ανάλυσης γονιδίων. Διαγονιδιακά φυτά.
  • ΚΥΤΤΑΡΟ-ΕΞΑΡΤΩΜΕΝΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΘΕΣΗΣ (3 ώρες). Προέλευση των κυττάρων και πρόβλεψη της κυτταρικής διαφοροποίησης. Αδρανοποίηση κυττάρων με λέιζερ στο Arabidopsis. Πράσινες-άσπρες-πράσινες περικλινείς χίμαιρες. Σχέση μεταξύ θέσης και ηλικίας ενός κυττάρου. Μεταλλάξεις και γονίδια που επηρεάζουν το πρότυπο κυτταρικών διαιρέσεων στο Arabidopsis.
  • ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ (4 ώρες). Εισαγωγή στην εμβρυογένεση. Ανάπτυξη και ωρίμανση του σπέρματος. Πολυπλοκότητα της γονιδιακής έκφρασης στο έμβρυο. Μοριακή γενετική της εμβρυογένεσης. Εμβρυο-θνησιγόνα μεταλλαγμένα στελέχη. Μεταλλάξεις και γονίδια εμβρυογενετικού προτύπου.
  • ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΒΛΑΣΤΟΥ (4 ώρες). Οργάνωση του ακραίου μεριστώματος του βλαστού (ΑΜΒ). Εγκαθίδρυση κυτταρικών σειρών στο AMΒ. Μοριακή βιολογία και γενετική της ανάπτυξης του βλαστού. Γονίδια που εμπλέκονται στη διατήρηση του θύλακα των βλαστικών κυττάρων στο ΑΜΒ. Μεταλλάξεις που επηρεάζουν το αναπτυξιακό πρότυπο και την οργάνωση του AMΒ.
  • ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ (4 ώρες). Μετάβαση από τη βλαστητική ανάπτυξη στην άνθιση. Μοριακή γενετική της ανάπτυξης του άνθους. Το μοντέλο ABC. Γονίδια και μεταλλάξεις που εμπλέκονται στην ανάπτυξη-μορφογένεση του άνθους. Ομοιοτικά γονίδια άνθισης και η αλληλεπίδρασή τους. Θετική και αρνητική ρύθμιση στη λειτουργία των ομοιοτικών γονιδίων. Ο ρόλος των miRNAs στην ανάπτυξη του άνθους.
  • ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΡΙΖΑΣ (4 ώρες). Μορφολογία και ανάπτυξη της ρίζας. Οργάνωση του ακραίου μεριστώματος (AMΡ) και μοριακή γενετική της ανάπτυξης της ρίζας. Κυτταρική «μοίρα» και προέλευση των κυτταρικών σειρών. Ο ρόλος της πληροφορίας «θέσης» των κυττάρων. Μεταλλάξεις και γονίδια που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της ρίζας. Μοριακή γενετική της ανάπτυξης των ριζικών τριχιδίων.
  • ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΦΥΤΩΝ-ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ (3 ώρες). Συμβιωτικές σχέσεις Ψυχανθών-Μικροβίων και δέσμευση αζώτου. Ένα πρότυπο σύστημα μοντέλο για την μελέτη σε μοριακό επίπεδο των αλληλεπιδράσεων φυτών και βακτηρίων. Νεώτερα δεδομένα στις αλληλεπιδράσεις φυτών και μυκήτων στην ριζόσφαιρα

Β. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

1. Σταθερός μετασχηματισμός φυτών Arabidopsis thaliana με Agrobacterium tumefaciens, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της εμβάπτισης ανθικών στελεχών.
2. Επιλογή μετασχηματισμένων σπερμάτων Τ2 γενιάς σε τριβλία MS Km50 (αντιβιοτικό καναμυκίνη) και ανάπτυξη των διαγονιδιακών φυτών.
3. Παροδικός μετασχηματισμός φυτών Nicotiana με καλλιέργεια Agrobacterium tumefaciens που φέρει κατασκευή υπερέκφρασης της πράσινης φθορίζουσας πρωτεΐνης (GFP).
4. Ιστοειδική ανίχνευση του γονιδίου μάρτυρα β-γλουκουρονιδάση (GUS) μετά από χρώση διαγονιδιακών φυτών Arabidopsis thaliana με υπόστρωμα Χ-Gluc.
5. Ποσοτικός προσδιορισμός της έκφρασης του γονιδίου μάρτυρα GUS σε διαγονιδιακά φυτά Arabidopsis, χρησιμοποιώντας φθοριομετρικές μεθόδους και κινητική ενζυμικής αντίδρασης

Διδάσκοντες:: Κ. Γκανή-Σπυροπούλου Αναπλ. Καθηγήτρια, Γ. Διαλλινάς Επίκ. Καθηγητής, Κ. Χαραλαμπίδης Λέκτορας

Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 20% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Το εργαστήριο εξετάζεται με ξεχωριστές ερωτήσεις ταυτόχρονα με το μάθημα. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

English | Αρχή της σελίδας
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Θετικών Επιστημών, Τμήμα Βιολογίας. Copyright 2005, με επιφύλαξη παντός δικαιώματος.
Τελευταία ενημέρωση Monday, 13 October, 2008 20:31

Administration by Ioannis K. Alexopoulos (jalexopbiol.uoa.gr)